Tum-tummetjes voor vrienden World Online
World Online reserveerde
aandelen voor topmanagers van diverse bedrijven waarmee het
internetbedrijf wilde samenwerken. "Lijkt me een heel bedenkelijke
manier van zakendoen."
Door onze redacteur MENNO TAMMINGA
AMSTERDAM, 22 JULI. Wat kan nog wel door de beugel bij een
beursintroductie en wat niet?
Je werknemers een voorkeursbehandeling geven? Niet met een lagere koers,
dat mag niet, die koers is voor alle inschrijvende beleggers gelijk.
Maar waarom geen reservering van een aantal aandelen voor het personeel?
Moet kunnen. Zij leveren tenslotte een bijdrage aan het toekomstig
resultaat. Een voorkeursbehandeling voor klanten? Ligt al wat
onduidelijker, maar kan een interessant marketing-instrument zijn.
En privileges voor vrienden en familie? Internetdiensten-aanbieder World
Online deed ook dat. Dan wordt het nog schimmiger, zeker wanneer in de
categorie vrienden en familie, zoals De Telegraaf gisteren
onthulde, ook een aantal topmanagers van Nederlandse bedrijven zit
waarmee World Online op dat moment praatte over samenwerking.
Op de lijst van World Online staan de namen van C. van der Hoeven,
bestuursvoorzitter van Ahold, C. van Luijk, bestuursvoorzitter van
automatiseringsbedrijf Getronics, K. Vuursteen, bestuursvoorzitter van
Heineken en J. Blokker, bestuursvoorzitter van het gelijknamige
winkelconcern. Van der Hoeven is tevens commissaris bij ABN Amro, een
van de twee leiders van de World Online-beursgang, Van Luijk zit bij
dezelfde bank in de raad van advies.
"Lijkt me een heel bedenkelijke manier van zakendoen", zegt een jurist
die thuis is in de effectenwetgeving. "Die aandelen World Online zijn
tum-tummetjes geweest om de verhoudingen te smeren."
"Het lijkt mij een belangentegenstelling", zegt directeur P. de Vries
van de Vereniging van Effectenbezitters (VEB), die schadeclaims tegen
onder meer World Online en de begeleidende banken heeft aangekondigd
naar aanleiding van de dramatische koersval na de beursgang op 17 maart.
De koers van de internet-aanbieder is sindsdien met bijna driekwart
gedaald.
"Je kunt niet zeggen: deze aandelen zijn een privézaak voor
meneer X, en tegelijkertijd is hij de man onder wiens leiding wordt
onderhandeld met World Online over samenwerking", vindt De Vries. Ook de
namen van de gebroeders J. en D. Wyler staan op de lijst van
begunstigden. Een van hen, J. Wyler, werd op 1 maart als commissaris bij
World Online benoemd. Als hij aandelen heeft gekocht, had World Online
daarvan melding moeten maken bij de "beurswaakhond" Stichting Toezicht
Effectenverkeer (STE) in het kader van de rapportage van transacties van
zogeheten insiders. Maar die transacties zijn niet te vinden op de
openbare lijst van de STE.
'Hoe netjes zijn we in Nederland?'
Op voorspraak van twee andere commissarissen, V. Bischoff en H.
Holterman, zijn kennelijk aandelen voor bevriende partijen gereserveerd.
Een opmerkelijke naam is ook die van LG Investments, een
beleggingsmaatschappij van L. Goldfarb, die ook directeur is van de
beleggingsmaatschappij Baystar, een zakenpartner van World Online
oprichtster N. Brink. Zij verkocht drie maanden voor de beursgang
tweederde van haar aandelen aan Baystar, die op zijn beurt een deel
daarvan direct verkocht tijdens de introductie.
World Online had alle ingrediënten om, zoals dat in de
beursfolklore heet, een uitslaande brand te worden met koersen die door
het dak gaan. In de onofficiële handel deden koersen de ronde die
ver uitgingen boven de introductieprijs van 43 euro. Dit was bijna
gegarandeerd gratis geld verdienen. Zo'n 150.000 particuliere beleggers
en talloze professionele beleggers wilden aandelen kopen.
Ruim drie maanden later wordt de balans nog steeds opgemaakt. De AEX
Effectenbeurs heeft onlangs meer expliciete eisen gesteld aan de
informatie in een prospectus. Minister Zalm van Financiën wil een
reclameverbod tijdens de inschrijving op aandelen bij een beursgang.
De vrienden- en familieregeling roept volgens juristen en de VEB de
vraag op of World Online niet een handigheidje heeft bedacht om de
verplichte systematische toewijzing van aandelen aan beleggers te
ontwijken. "Dit is absoluut een truc", meent De Vries van de VEB.
"Hoe netjes zijn wij in Nederland", vraagt een advocaat zich af. "Zo
wijs je de aandelen toch gewoon aan een vriendje toe."