VN zeer kritisch over eigen optreden
'Srebrenica niet schuld Dutchbat'
Door onze diplomatiek redacteur
NEW YORK/DEN HAAG, 16 NOV. Het
Nederlandse lichtbewapende VN-bataljon van 150 man kon op 11 juli 1995
weinig doen tegen de Servische overmacht om de val van de Bosnische
moslim-enclave Srebrenica te voorkomen.
Dat staat in een 155 pagina's tellend onderzoekrapport van de Verenigde
Naties dat gisteren in New York is gepubliceerd. Volgens het rapport
waren de tweeduizend Servische soldaten bewapend met tanks en
artillerie. Bovendien werden herhaalde Nederlandse verzoeken om
luchtsteun door VN-commando's genegeerd of kwamen de verzoeken zelfs
niet door in het VN-commandocentrum. Dutchbat is echter wél
tekortgeschoten in de communicatie met de VN over de wandaden die
destijds in en rondom Srebrenica plaatsvonden. Volgens Kofi Annan,
secretaris-generaal van de VN, heeft de volkerenorganisatie zelf een
veel grotere verantwoordelijkheid voor de slachting die de Servische
eenheden van generaal Mladic vervolgens aanrichtten onder de moslim-
mannen die bescherming hadden gezocht in de "veilige haven" die
Srebrenica volgens de VN moest zijn. 'Srebrenica' heeft met zijn
duizenden slachtoffers (7.300 vermisten, 2.200 doden geborgen) gruwelen
te zien gegeven die Europa sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog
niet meer had beleefd, vindt Kofi Annan. Volgens het rapport hebben de
VN en de Veiligheidsraad nagelaten hard genoeg op te treden tegen de
Serviërs. Verzoeken van de vorige VN-secretaris-generaal, Boutros-
Ghali, om 34.000 in plaats van 7.400 man beschikbaar te stellen voor de
beveiliging van veilig verklaarde moslim-enclaves werden ten onrechte in
de wind geslagen. Ook hadden de VN te vaak verklaard dat zij
luchtaanvallen tegen de Serviërs slechts als acties voor het
uiterste geval zagen. Toenmalige Veiligheidsraad-resoluties lieten geen
andere keus dan steeds meer vredeshandhavers te sturen, die daarmee
gevaar liepen. "De Serviërs wisten dat en planden hun aanval op
Srebrenica goed. (..) Door fouten, een verkeerde inschatting en een
onvermogen de aard van het kwaad te herkennen dat tegenover ons stond,
faalden wij om ons aandeel te leveren om de mensen in Srebrenica te
redden van de Servische campagne van massamoord", aldus het VN-rapport.
Minister De Grave (Defensie) noemt het VN-onderzoek "zeer genuanceerd",
maar wil er niet nader op reageren. Hij wil de resultaten afwachten van
het brede onderzoek dat het Nederlands Instituut voor
Oorlogsdocumentatie eind volgend jaar zal publiceren. De grote Tweede-
Kamerfracties zijn er verheugd over dat het VN-onderzoek Dutchbat
grotendeels vrijpleit van schuld aan het Srebrenica-drama.