Brief moet helderheid geven
DEN HAAG, 8 JUNI. Het was een
"misverstand"; dus komt er een brief om het de commissie-Bakker uit te
leggen. 's Morgens zei chef-defensiestaf Kroon dat de Verenigde Staten
tijdens de Kosovo-oorlog zonder last of ruggespraak met andere NAVO-
lidstaten doelen bombardeerde in Joegoslavië.
's Middags zei minister De Grave dat zijn belangrijkste militaire adviseur slechts had
bedoeld dat de Amerikanen langs informele weg lobbyden voor de doelen
voor hun eigen vliegtuigen. Binnenkort ontvangt de parlementaire
commissie die onderzoek verricht naar de besluitvorming van Nederlandse
deelname aan VN-vredesmissies dus een brief die helderheid moet
verschaffen in het schimmenspel van de doelen en de eigengereidheid van
de Amerikanen.
Het zal een zeer diplomatiek geformuleerde brief worden, want binnen de
legertop bestaat irritatie over de opstelling van de VS. Ook minister
Van Aartsen (Buitenlandse Zaken) hekelde onlangs het selectieproces
voor " individuele doelen" tijdens de luchtcampagne boven Kosovo.
Tijdens de halfjaarlijkse NAVO-raad in Florence zei Van Aartsen twee
weken geleden dat volgens hem de selectie en de politieke invloed van
sommige landen "niet volledig transparant voor alle bondgenoten" is.
"Dit heeft in sommige gevallen geleid tot onwelkome verrassingen",
voegde hij er nog aan toe. Nederland was van de Europese NAVO-
bondgenoten de op twee na grootste deelnemer aan de vluchten tijdens de
luchtcampagne, maar had volgens het rapport niet dezelfde politieke
invloed als Groot-Brittannië en Frankrijk. Volgens Van Aartsen
moet de NAVO onderzoeken hoe "collectieve politieke beslissingen"
kunnen worden genomen bij een grootschalige militaire operatie. "Wij
vinden dit proces van zelfreflectie en evaluatie uitzonderlijk
belangrijk", zei hij tegen zijn collega's en NAVO-militairen in
Florence. Ook premier Kok pleitte onlangs in een gesprek met NAVO-chef
Robertson voor een " diepgaande discussie" over "nieuwe mechanismen om
onze besluitvorming te moderniseren".
"Kok en Van Aartsen drukken zich iets diplomatieker uit dan Kroon",
analyseert een militair die de verhoren van de commissie-Bakker
intensief volgt. "Maar ze bedoelen hetzelfde."