Affaire Srebrenica

Nieuws

Chronologische reconstructie

Commissie Bakker

Achtergrond

Opinie

Informatie voldoende, vindt Kamer

Door een onzer redacteuren
DEN HAAG, 6 JUNI. De Tweede Kamer vindt dat ze voldoen de door het kabinet wordt geïnformeerd over de Nederlandse deelname aan VN-vredesmissies. Maar in de toekomst wil de Kamer ook worden ingelicht over niet-deelname.

Dat bleek gisteren tijdens de verhoren van de commissie-Bakker die de besluitvorming onderzoekt voor de deelname aan vredesmissies. Uit de getuigenissen voor de commissie is inmiddels gebleken dat Nederland de afgelopen jaren regelmatig VN-verzoeken om deelname heeft afgewezen, vooral bij vredesmissies in Afrika.

Tot nu toe informeert het kabinet de Kamer nauwelijks over VN-verzoeken wanneer het kabinet zelf al heeft besloten niet op een dergelijk verzoek in te gaan. De Kamerleden Hoekema (D66), Verhagen (CDA) en Van Middelkoop (GPV) pleitten er voor dat het kabinet de Kamer ook uitlegt, waarom zij deelname aan internationale vredesmissies afwijst. Vorige week gaven hun collega's Valk (PvdA) en Blaauw (VVD) dat ook te kennen.

Kamerleden klagen over "oneigenlijke zware politieke" druk wanneer ze overwegen 'nee' te zeggen tegen Nederlandse deelname aan een vredesmissies. Zo had het Kamerlid Van Middelkoop (GPV) zware twijfel over de Srebrenica-missie. "Wij willen als Nederlandse idealisten iets goeds doen in de wereld. Ik vond dat naïef en gevaarlijk voor de Nederlandse militairen." Van Middelkoop stemde uiteindelijk toch voor deelname. "Het afvallen van de regering was op dat moment niet verstandig." De commissie-Bakker stond maandag verder uitvoerig stil bij de besluitvorming over de NAVO-luchtacties rond Kosovo. Een memo dat indertijd op het ministerie van Buitenlandse Zaken circuleerde, kan de suggestie wekken dat premier Kok volgens afspraak door toenmalig secretaris-generaal Solana van de NAVO persoonlijk telefonisch van het begin van die luchtacties op de hoogte zou worden gesteld. Zowel topambtenaar Van Eenennaam van Buitenlandse Zaken als raadsadviseur Geerts van Algemene Zaken ontkende gisteren dat Solana dat aan Kok zou hebben beloofd. Toen op 24 maart 1999 de luchtaanvallen tegen de Servische troepen in Kosovo begonnen, kreeg de premier dan ook geen telefoontje van de NAVO-topman. Bij dit soort kwesties is de minister van Buitenlandse Zaken "in charge", aldus de beide topambtenaren. "Hij informeert vervolgens de premier."

Ook Solana, gisteren toevallig bij Kok op bezoek, ontkende een dergelijke afspraak met de Nederlandse premier. Volgens Solana informeerde hij "volgens de gebruikelijke weg" indertijd eerst de NAVO- raad in Brussel. De Nederlandse vertegenwoordiger in die raad belde vervolgens minister Van Aartsen en die informeerde Kok. "Ik bel in dit soort gevallen ook niet met Clinton en Chirac", aldus Solana.