|
PvdA trekt (nog) geen conclusies
De PvdA is een flink deel van haar kiezers kwijt. De partij begon
gisteren zelfonderzoek hoe ze die verloor en hoe ze die weer terug moet
krijgen. Aan fractieleider Melkert lag het dus niet. Maar: ,,Je moet er
niet aan denken dat Kok wegvalt, dan zijn we nergens.''
Door onze redacteur KEES VAN DER MALEN
DEN HAAG, 5 MAART. Waaraan lag het? Aan Kok, aan Melkert, aan de
provincies of aan het weer? De PvdA raakte afgelopen woensdag een flink
deel van haar kiezers kwijt en is nog in verwarring hoe dat komt.
De Tweede-Kamerfractie van de PvdA beschouwde gisteren de uitslag van de
Provinciale-Statenverkiezingen en het overheersende sentiment was
teleurstelling: van ,,jammer tot ,,ontgoocheld''. Overeenstemming is er
dat die kiezers snel teruggewonnen moeten worden. Hoe dat moet, daarover
lopen de meningen sterk uiteen: onverstoorbaar
doorgaan, scherper profiel zoeken, linkser worden, beter campagne
voeren. Vergaande conclusies werden niet getrokken. Insiders zagen de
sessie die 's ochtends was begonnen en later in de middag werd
voortgezet als ,,stoom afblazen''. Melkert kon na afloop onweersproken
concluderen dat de PvdA er alles aan moet doen om zijn verloren
kiezers weer terug te winnen. Daar gingen ze iedere dag voor
,,knokken'', zo informeerde hij 's avonds via de televisierubriek
Netwerk ook de buitenwereld. Zoals vaker in de politiek was er
een verschil tussen wat in het fractie-overleg werd gezegd en hoe buiten
de fractiekamer werd geoordeeld. In de fractiekamer geen kritiek op Kok
als zou hij te weinig aanwezig zijn geweest in de campagne en geen
kritiek op Melkert als zou hij met het gewijzigde asielstandpunt kiezers
hebben afgestoten. Buiten de fractiekamer werd geanalyseerd dat de
electorale positie van de PvdA 'flinterdun' is: weinig vaste aanhang,
steeds meer zwevende kiezers.,,Je moet er niet aan denken dat Kok
wegvalt, dan zijn we nergens'', zo viel te horen.
Buiten de fractiekamer werd ook vastgesteld dat de teleurstellende
uitslag Melkert ,,aankleeft.'' Want was het niet Melkert die intensief
campagne voerde en die in de provincies onder het motto 'Meld het aan
Melkert' zich dagelijks liet informeren over de noden van de kiezers.
Melkert werd in de fractie wel op één punt afgerekend,
maar op een veilige manier. Niet de man maar de procedure was fout
geweest: Melkert had de fractie over het gewijzigde asielstandpunt
moeten informeren. Verweer van de fractieleider: de Kamer was met reces
toen hij na Catshuis-overleg tot zijn nadere standpunt kwam. Voor de
fractie geldt voortaan: bij ,,gezichtsbepalende'' standpunten moet ze
worden geïnformeerd: reces of geen reces.
Scherper was de fractie over de provincie: die was te onzichtbaar
geweest. Fractieleden als de oud-minister en voormalige
provinciebestuurder Margreeth de Boer constateerden dat de provinciale
politici zich slecht hadden geprofileerd en een 'risicoloze campagne'
hadden gevoerd. Buiten de fractiekamer was weer te horen dat het landelijke campagneteam misschien ook te weinig inventief
was geweest. ,,We hebben deze verkiezingen kennelijk toch onderschat.''
De PvdA had te weinig ,,smoel'', zo klonk het in verschillende
toonaarden. Sommigen waren ronduit jaloers op GroenLinks die zijn
standpunten beter zou verkopen. En buiten de fractiekamer klonk kritiek
dat het ,,stom'' was dat de PvdA vorige maand de dertigers Booij en Van
Bruggen niet tot haar voorzitters had gekozen. ,,Dan hadden we een
jeugdiger profiel gehad.'' Een enkeling wist zelfs dat de partij
inmiddels een andere keuze zou maken dan voor de Statenverkiezingen toen
zittend bestuurslid Marijke van Hees voorzitter werd.
Voorzitter Van Hees zelf, gisteren aanwezig bij het fractie-overleg,
concludeerde dat de uitslag ,,grondig'' moet worden geanalyseerd. Ze
zei daarmee niets anders dan partijleider Kok al op de verkiezingsavond
had vastgesteld. ,,Verstandig en voorspelbaar'', zo werd daarover
geoordeeld. Maar iedereen in de partij weet tegelijk dat die ,,grondige
analyse'' de oplossing niet biedt.
|
