Meeregeren vormt grote verlokking voor GroenLinks
GroenLinks boekt successen met pragmatisme
GroenLinks wil regeren: in de stad, de provincie, en in de Trêveszaal.
Partijleider Paul Rosenmöller verving 'dogmatisch links' door
'leuk links'.
Door onze redacteur CEES BANNING
ROTTERDAM, 5 MAART. Vroeger had GroenLinks ze: de zogenoemde fundi's,
leden van een radicale stroming die geen water in de wijn wilden doen.
Principes, bijvoorbeeld ten aanzien van het leger, waren te belangrijk
om die te verkwanselen voor het regeringspluche. ,,Mijn bloedgroep, de
PSP, stond afkerig tegenover regeringsverantwoordelijkheid'', erkent Tof
Thissen, wethouder in Roermond, om er in één adem aan toe
te voegen: ,,De tijd is er nu rijp voor.''
De fundi's uit Roermond, Amsterdam, Nijmegen en Groningen hebben
plaatsgemaakt voor realo's. ,,De echte fundi's zijn uit de partij
gestapt'', constateert het Tweede-Kamerlid Ineke van Gent. De Groningse
(ex-PSP) is een representant van de linkervleugel van GroenLinks. ,,De
geluiden om principieel niet mee te regeren zijn verstomd. Dat komt ook
omdat we een machtsfactor van betekenis zijn geworden; groter dan we
ooit in onze PSP-tijd konden bevroeden. We kunnen bij onderhandelingen
over een regeerakkoord een duidelijk stempel zetten.''
GroenLinks is klaar om te regeren, vindt partijleider Paul
Rosenmöller. Het getuigeniskarakter van orthodox links is onder
zijn leiding afgelegd. Met de leus 'Voor de verandering' heeft
Rosenmöller de kiezer vorig jaar opgeroepen op zijn partij te
stemmen. Het is geen toeval dat die slogan ooit een concept-verkiezingsprogramma van D66 tooide. GroenLinks is, net zoals D66
dat decennia lang is geweest, het redelijke alternatief geworden. Dat is
de politieke strategie die Rosenmöller de afgelopen jaren heeft
gevoerd: niet alleen kritiek leveren op het kabinet, maar ook met
alternatieven komen.
,,Wie links is in Nederland heeft maar twee keuzen: GroenLinks of de
SP'', zegt het voormalige Tweede-Kamerlid Piet de Visser. Hij verliet de
PvdA naar aanleiding van de ingrepen in de WAO en maakte de overstap
naar GroenLinks. Deze partij heeft hij inmiddels ook weer verlaten naar
aanleiding van een ,,bestuurlijk akkefietje''. ,,Ben je principieel, dan
stem je SP. Ben je iets pragmatischer, dan stem je GroenLinks'', doceert
De Visser. En mocht er bij de leden van GroenLinks nog twijfel leven,
via het clubblad wordt een poging ondernomen die weg te nemen. Vorige
maand begon 'GroenLinks-magazine' een serie waarin prominenten hun
mening geven over regeringsdeelname. De Amsterdamse wethouder Frank
Köhler beet het spits af met de mededeling dat de partij klaar is
,,om de hele ministersploeg te vormen''.
Hij stelde twee voorwaarden: de samenstelling van het kabinet en een
progressieve meerderheid in de Tweede Kamer. ,,Anders is er voor ons niet te opereren, want we zitten helemaal links op de
vleugel'', aldus Köhler. De inkomensverschillen moeten kleiner, de
overheid moet krachtiger sturen, en GroenLinks moet zich profileren op
het terrein van de gezondheidszorg en het milieu. Volgens de GroenLinks-
wethouders Tissen en Köhler is het mede dankzij hun verrichtingen
dat veel partijleden hun aanvankelijk sceptische opstelling ten aanzien
van het regeren hebben laten varen.
,,De ervaringen in de gemeenten waar we bestuursverantwoordelijkheid
dragen is positief. Het GroenLinkse element in het beleid is
herkenbaar'', zegt Tissen. ,,In grote steden als Utrecht, Leiden,
Rotterdam en Amsterdam besturen we al jaren mee. Dat draagt bij aan
onze geloofwaardigheid'', vindt Köhler.
GroenLinks volgt de ontwikkelingen in Duitsland op de voet. De
zusterpartij Grünen regeert daar met de SPD. ,,Van het
Duitse experiment kunnen we veel opsteken'', zegt
Leoni Sipkes. ,,Een goede leerschool'', meent Wilbert Willems. Beide
oud-Kamerleden vinden dat GroenLinks eindelijk ,,het lef'' moet hebben
om de idealen in de praktijk te brengen. In het verleden stonden ze
aanmerkelijk sceptischer tegenover regeringsdeelname.
Niet alleen de regeringsperikelen in Duitsland maar ook de politieke
strategie van de Grünen wordt nauwgezet bestudeerd. GroenLinks
heeft geleerd van de Grünen die het plan opperden om de prijs van
benzine in tien jaar met vijf mark per liter te verhogen. De partij werd
er genadeloos voor afgestraft en trok het plan weer in. Rosenmöller
was veel gematigder met zijn voorstel om automobilisten op het
platteland te ontzien bij de heffing van nieuwe belastingen omdat zij
een goed openbaar vervoer moeten ontberen. ,,We hebben geleerd van de
Duitse ervaringen'', zegt een van de samenstellers van het rapport.
Pragmatisme is nu het handelsmerk van GroenLinks. De bestuurders (Tissen
en Köhler), oud-Kamerleden (Sipkes en Willems) en de huidige
generatie (Van Gent) willen niet exact aangeven welke onderwerpen in een
coalitie absoluut gerealiseerd moeten worden. Allemaal willen ze het
beleid op het terrein van milieu, sociale zekerheid en vreemdelingen
bijstellen. En ze hebben ook allemaal een voorkeur voor een coalitie van
PvdA, CDA, GroenLinks.
Maar wat per se gerealiseerd moet worden, blijft een vraag. ,,Hoe links
het beleid wordt, bepaalt de kiezer'', zegt Willems. En hoe het beleid
er uit zal zien? Köhler: ,,Dat is een onderdeel van het wheelen en
dealen.''
|