NRC Handelsblad - Verkiezingen Provinciale Staten
NIEUWS | TEGENSPRAAK | SUPPLEMENT | AGENDA | ARCHIEF | ADVERTENTIES | SERVICE 



Overzicht eerdere
afleveringen

VERKIEZINGEN
UITSLAGEN
PROVINCIES
CAMPAGNE
NIEUWS
LINKS

Zie ook:
Profiel
Provinciale Staten

Meeregeren vormt grote verlokking voor GroenLinks

GroenLinks boekt successen met pragmatisme


GroenLinks wil regeren: in de stad, de provincie, en in de Trêveszaal. Partijleider Paul Rosenmöller verving 'dogmatisch links' door 'leuk links'.

Door onze redacteur CEES BANNING

ROTTERDAM, 5 MAART. Vroeger had GroenLinks ze: de zogenoemde fundi's, leden van een radicale stroming die geen water in de wijn wilden doen. Principes, bijvoorbeeld ten aanzien van het leger, waren te belangrijk om die te verkwanselen voor het regeringspluche. ,,Mijn bloedgroep, de PSP, stond afkerig tegenover regeringsverantwoordelijkheid'', erkent Tof Thissen, wethouder in Roermond, om er in één adem aan toe te voegen: ,,De tijd is er nu rijp voor.''

De fundi's uit Roermond, Amsterdam, Nijmegen en Groningen hebben plaatsgemaakt voor realo's. ,,De echte fundi's zijn uit de partij gestapt'', constateert het Tweede-Kamerlid Ineke van Gent. De Groningse (ex-PSP) is een representant van de linkervleugel van GroenLinks. ,,De geluiden om principieel niet mee te regeren zijn verstomd. Dat komt ook omdat we een machtsfactor van betekenis zijn geworden; groter dan we ooit in onze PSP-tijd konden bevroeden. We kunnen bij onderhandelingen over een regeerakkoord een duidelijk stempel zetten.''

GroenLinks is klaar om te regeren, vindt partijleider Paul Rosenmöller. Het getuigeniskarakter van orthodox links is onder zijn leiding afgelegd. Met de leus 'Voor de verandering' heeft Rosenmöller de kiezer vorig jaar opgeroepen op zijn partij te stemmen. Het is geen toeval dat die slogan ooit een concept-verkiezingsprogramma van D66 tooide. GroenLinks is, net zoals D66 dat decennia lang is geweest, het redelijke alternatief geworden. Dat is de politieke strategie die Rosenmöller de afgelopen jaren heeft gevoerd: niet alleen kritiek leveren op het kabinet, maar ook met alternatieven komen.

,,Wie links is in Nederland heeft maar twee keuzen: GroenLinks of de SP'', zegt het voormalige Tweede-Kamerlid Piet de Visser. Hij verliet de PvdA naar aanleiding van de ingrepen in de WAO en maakte de overstap naar GroenLinks. Deze partij heeft hij inmiddels ook weer verlaten naar aanleiding van een ,,bestuurlijk akkefietje''. ,,Ben je principieel, dan stem je SP. Ben je iets pragmatischer, dan stem je GroenLinks'', doceert De Visser. En mocht er bij de leden van GroenLinks nog twijfel leven, via het clubblad wordt een poging ondernomen die weg te nemen. Vorige maand begon 'GroenLinks-magazine' een serie waarin prominenten hun mening geven over regeringsdeelname. De Amsterdamse wethouder Frank Köhler beet het spits af met de mededeling dat de partij klaar is ,,om de hele ministersploeg te vormen''.

Hij stelde twee voorwaarden: de samenstelling van het kabinet en een progressieve meerderheid in de Tweede Kamer. ,,Anders is er voor ons niet te opereren, want we zitten helemaal links op de vleugel'', aldus Köhler. De inkomensverschillen moeten kleiner, de overheid moet krachtiger sturen, en GroenLinks moet zich profileren op het terrein van de gezondheidszorg en het milieu. Volgens de GroenLinks- wethouders Tissen en Köhler is het mede dankzij hun verrichtingen dat veel partijleden hun aanvankelijk sceptische opstelling ten aanzien van het regeren hebben laten varen.

,,De ervaringen in de gemeenten waar we bestuursverantwoordelijkheid dragen is positief. Het GroenLinkse element in het beleid is herkenbaar'', zegt Tissen. ,,In grote steden als Utrecht, Leiden, Rotterdam en Amsterdam besturen we al jaren mee. Dat draagt bij aan onze geloofwaardigheid'', vindt Köhler.

GroenLinks volgt de ontwikkelingen in Duitsland op de voet. De zusterpartij Grünen regeert daar met de SPD. ,,Van het Duitse experiment kunnen we veel opsteken'', zegt Leoni Sipkes. ,,Een goede leerschool'', meent Wilbert Willems. Beide oud-Kamerleden vinden dat GroenLinks eindelijk ,,het lef'' moet hebben om de idealen in de praktijk te brengen. In het verleden stonden ze aanmerkelijk sceptischer tegenover regeringsdeelname.

Niet alleen de regeringsperikelen in Duitsland maar ook de politieke strategie van de Grünen wordt nauwgezet bestudeerd. GroenLinks heeft geleerd van de Grünen die het plan opperden om de prijs van benzine in tien jaar met vijf mark per liter te verhogen. De partij werd er genadeloos voor afgestraft en trok het plan weer in. Rosenmöller was veel gematigder met zijn voorstel om automobilisten op het platteland te ontzien bij de heffing van nieuwe belastingen omdat zij een goed openbaar vervoer moeten ontberen. ,,We hebben geleerd van de Duitse ervaringen'', zegt een van de samenstellers van het rapport.

Pragmatisme is nu het handelsmerk van GroenLinks. De bestuurders (Tissen en Köhler), oud-Kamerleden (Sipkes en Willems) en de huidige generatie (Van Gent) willen niet exact aangeven welke onderwerpen in een coalitie absoluut gerealiseerd moeten worden. Allemaal willen ze het beleid op het terrein van milieu, sociale zekerheid en vreemdelingen bijstellen. En ze hebben ook allemaal een voorkeur voor een coalitie van PvdA, CDA, GroenLinks.

Maar wat per se gerealiseerd moet worden, blijft een vraag. ,,Hoe links het beleid wordt, bepaalt de kiezer'', zegt Willems. En hoe het beleid er uit zal zien? Köhler: ,,Dat is een onderdeel van het wheelen en dealen.''

NRC Webpagina's
5 MAART 1999

   Bovenkant pagina


NRC Webpagina's © NRC HANDELSBLAD (web@nrc.nl) MAART 1999