INTRODUCTIE
 OVERZICHT
 COMPUTER-COMMUNICATIE

• Boekdrukkunst
  
• Renaissance
  

De renaissance bracht een nieuwe beleving van tijd en ruimte. Schilders, wiskundigen, astronomen, architecten, medici en musici zochten naar wetten van harmonie, proportie en perspectief. De vraag "waar sta ik ten opzichte van God?" werd vervangen door: "waar sta ik in de wereld?"
Internet verleent burgers, wetenschappers en kunstenaars eveneens een nieuw perspectief. Oude oriëntaties worden op de helling gezet. Het besef van relatieve afstand groeit en tijdsverschil vervaagt, want speelt op Internet nauwelijks een rol.
Mensen, die sinds de renaissance al minder aan God waren gebonden, ontwikkelen mede door Internet ook nieuwe oriëntaties van plaats en tijd. Internet-gebruikers kunnen deel uitmaken van allerlei "virtuele" groepen en genootschappen: de leden van een elektronisch forum over, zeg, popmuziek, filosofie of seks met honden, kunnen zich overal ter wereld bevinden, maar delen op het Internet identiteit - al zullen ze elkaar nooit zien en kennen ze van elkaar maar een klein deel. Men kan zich hullen in verschillende digitale identiteiten, zoals iemand tegelijkertijd leraar, poezenhater, theaterliefhebber en ACDC-fan kan zijn. Hoe meer tijd op het Net, hoe minder tijd in de echte wereld.

Verschaft het "digitale tijdperk" de mens nieuwe oriëntaties, zoals de renaissance dat deed, nu begrippen als plaats, tijd en afstand een nieuwe betekenis krijgen?