BIËNNALE
Op initiatief van het Nederlands Foto Instituut (NFI) wordt van 1 april
tot en met 7 mei de Foto Biënnale Rotterdam (FBR 2000) gehouden. Op diverse
plaatsen in Rotterdam worden internationale ontwikkelingen in de fotografie
besproken en vertoond. Dat gebeurt door middel van tentoonstellingen, lezingen,
publicaties en discussies.
Vier samenstellers, met uiteenlopende opvattingen over fotografie, hebben
op verzoek van de FBR tentoonstellingen gemaakt om het centrale thema van
de biënnale, 'engagement in de fotografie', uit te beelden. Dat zijn
de Fransman Christian Caujolle, directeur van het foto-agentschap VU, voormalig
fotoredacteur van Libération en eerder samensteller van het fotofestival
in Arles in 1996; Clive Kellner uit Zuid-Afrika, criticus, tentoonstellingsmaker
en mede-organisator van de Johannesburg Biënnale in 1997; Inka Schube
uit Duitsland, kunsthistorica en tentoonstellingsmaakster die lange tijd foto-exposities
in de Brotfabrik samenstelde, een kunstenaarscentrum in het vroegere Oost-Berlijn;
de Duitser Thomas Seelig, tentoonstellingsmaker.
Op de Biënnale zijn de volgende tentoonstellingen te zien.
Positions in the Life World
Retrospectieve tentoonstelling van het werk
van de Amerikaanse kunstenares en fotografe Martha Rosler. Haar projecten
gaan vaak over actuele sociale en maatschappelijke situaties: speculaties
op de huizenmarkt in New York en de Vietnam-oorlog. Over fotografie heeft
zij diverse kritische artikelen op haar naam staan. (Zie ook het vraaggesprek
op pagina 3 van deze bijlage.) Nederlands Foto Instituut (NFI) en V2_Organisatie,
Instituut voor de Instabiele Media, Witte de Withstraat 63. Di-zo 11-17 uur.
Inferno & Paradiso
De Chinees-Amerikaanse fotograaf en kunstenaar Alfredo
Jaar maakte een internationale tentoonstelling met werk van fotojournalisten
en persfotografen over de macht en onmacht van fotografische beelden. Achttien
fotografen selecteerden twee foto's uit hun archief: één foto
die zij associëren met het paradijs, de ander met de hel. NFI, zie boven.
Engage.net
Andreas Broeckmann van V2_Organisatie maakte een tentoonstelling
over de betekenis van de digitale revolutie voor fotografie: de digitale camera,
Photoshop (software waarmee foto's kunnen worden bewerkt), het versturen van
foto's via Internet en het mixen van foto's met film, video en geluid. NFI,
zie boven.
Forms of commitment
Christian Caujolle koos uit werk van fotojournalisten
die naar zijn mening eigenzinnig en subjectief met hun medium omgaan. Zoals
Stanley Green die al meer dan tien jaar in Tsjetsjenië foto's maakt en
Olivier Pin Fat, die zijn werk in 'onhandig' grote boeken laat zien. Las Palmas,
Wilhelminakade 66. Di-zo 11-17 uur (gesloten op 29 april)
Emotional Geographies
Clive Kellner laat de geschiedenis van de apartheid
in Zuid-Afrika zien. Hij maakte gebruik van archieven als het Bailey's African
History Archives met veel materiaal van fotografen van het blad Drum. Ook
is er recent werk te zien van Zwelethu Mthethwa (portretten) en Santu Mofokeng
(landschappen). In de expositie wordt de rol van de foto als historisch document
ter discussie gesteld. Las Palmas, zie boven.
Form follows function
Thomas Seelig selecteerde werk van fotografen en
kunstenaars die hun medium op een kritische manier ter discussie stellen,
waarbij uiteenlopende klassieke vormen als de persfoto, de reclamefoto, het
snapshot, de archieffoto en het fotografisch document in nieuwe vormen worden
gebruikt. Doel is na te gaan wat de mogelijkheden van de fotografie in de
mediamaatschappij zijn. Las Palmas, zie boven.
Hier en nu
Inka Schube koos uit werk van fotografen, kunstenaars en organisatoren
en beschouwt haar tentoonstelling als een collage van projecten waarbij de
hiërarchie tussen de verschillende vormen van fotografie wordt opgeheven.
De grenzen tussen kunst en politiek activisme vervagen, zo blijkt uit een
fotoproject voor kinderen in Kosovo en de discussie over het op te richten
monument in Berlijn voor slachtoffers van het nazisme. Las Palmas, zie boven.
Plaatwerk: de stille macht
Tussen 1983 en 1989 verschenen 24 nummers van
het tijdschrift Plaatwerk. Nummer 6 was gewijd aan 'de stille macht' over
macht in de omgang tussen mensen. Zestien jaar later is de tentoonstelling,
samengesteld door Loek van der Molen, opnieuw te zien. Las Palmas, zie boven.
Reconstructing Histories
De visuele kant van het geheugen en de invloed
van foto's op het herinneringsproces vormen het onderwerp van deze tentoonstelling
die door Frits Gierstberg is samengesteld. De Canadese fotograaf Vid Ingelevics
documenteerde de geschiedenis van zijn familie die aan het einde van de Tweede
Wereldoorlog van Litouwen naar Canada vluchtte; de Argentijn Marcelo Brodsky
onderzocht aan de hand van een klassenfoto uit 1967 wat er met zijn klasgenoten
is gebeurd; de Frans-Canadese fotograaf Edward Hillel construeerde ruimtelijke
installaties die een subjectieve beleving van de geschiedenis teweegbrengen.
Las Palmas, zie boven.
Bertien van Manen
1977-1997 Bas Vroege stelde een retrospectief samen van
het werk van Bertien van Manen. Zij begon als modefografe en later maakte
zij diverse documentaires. (Zie ook pagina 2 van deze bijlage.) Las Palmas,
zie boven.
Zilveren Camera
De Zilveren Camera is een belangrijke prijs in de Nederlandse
fotojournalistiek, die jaarlijks wordt uitgereikt. Las Palmas, zie boven.
Peter Magubane
De Zuid-Afrikaanse fotograaf Peter Magubane publiceerde
in 1993 zijn boek Women of South Africa over de rol van vrouwen in de strijd
tegen de apartheid. Voor deze tentoonstelling vulde hij deze serie aan met
portretten van vrouwen die nu leidinggevende posities hebben. Las Palmas,
zie boven.
Risk Hazekamp en Schilte/Portilje
Werk van twee kunstenaars. Multiple Galerie,
Witte de Withstraat 77 (naast het NFI), do-zo 12-18 uur.
Scripted Spaces
Een project dat zich richt op het verkennen, onderzoeken
en uitwissen van de menselijke omgeving. Met onder meer fotografisch werk
van 'The Center for Land Use Interpretation' (CLUI), gewijd aan het gebruik
van land. Het tweede deel is gewijd aan het Nederlandse (stads)landschap.
Tot en met 16 april. Witte de With, center for contemporary art, Witte de
Withstraat 50, di-zo 11-18 uur.
Strangers & Paradise
Tentoonstelling over het werk van de Nigeriaanse
kunstenaar Oldadélè Ajiboyé Bamgboyé wiens foto's
zich richten op het zwarte lichaam. Vanaf 29 april. Witte de With, zie boven.
Niet om het even
Over verwondering en persoonlijke betrokkenheid van de
kunstenaar bij zijn onderwerp. Robbert van Venetië stelde deze allerlaatste
tentoonstelling van Fotomania samen. Deze stichting, platform voor vernieuwende
ontwikkelingen, staakt na vijftien jaar haar activiteiten. TENT, Centrum Beeldende
Kunst, Witte de Withstraat 50, di-zo 11-18 uur.
JONG!
Jongerencultuur en stijl in de jaren 1990-2000 met portretten van
Ari Versluis. Het Schielandhuis, Korte Hoogstraat 31, di-vrij 10-17 uur.
Theo Baart en Gerco de Ruyter
Baart schetst de transformatie van de Haarlemmermeerpolder
van agrarisch naar suburbaan gebied. De Ruyter bevestigde zijn camera onder
een vlieger en legde zo een ons onbekende werkelijkheid vast: een wereld zonder
perspectief of horizon. MK Expositieruimte, Witte de Withstraat 53, woe-zo
13-18 uur.
Out of Photographers
Yasumasa Yonehare stelde deze expositie samen, gebaseerd
op fotomateriaal uit het Japanse magazine Out of Photographers. Hij werkt
volgens een vast concept: een oproep om hem snapshots te sturen, waaruit hij
een selectie samenstelt die een kijk geeft op het leven in Japan. MAMA, showroom
for media and moving art, Witte de Withstraat 31, woe-zo 14-20 uur.
Israelisch Breakfast
Neta Yarkoni presenteert foto's van Israelisch eten
en nodigt gasten uit aan te schuiven. Gil & Moti Homegallery, Witte de
Withstraat 44a, 1 en 2 april en 8 en 9 april, 10-14 uur.
Mien, het dagelijks leven van een zwerfster
Arie Kievit fotografeerde het
leven van de Rotterdamse zwerfster Mien en maakte er het boek Mien, 77 jaar
dakloos in Rotterdam over. Politiegalerie, Witte de Withstraat 25, ma-za 8.30-17
uur.
Suska Mackert
Suska Mackert maakt de status zichtbaar die gezagsdragers
aan hun decoraties ontlenen en manipuleert de foto's van politici die elkaar
decoreren. Vivid vormgevingsgalerie, William Boothlaan 17a, tot en met 14
mei, di-zo 12-18 uur.
Allan Sekula
De Amerikaanse fotograaf Sekula maakte een serie posters waarin
hij voortborduurt op het thema dat steeds in zijn werk terugkeert: de zee
in relatie tot de wereldwijde economie. Te zien op de schutting die in verband
met een verbouwing om het museum Boijmans Van Beuningen aan het Museumpark
18-20 is gezet. (Zie ook pagina 4 van deze bijlage.)
Van Registratie naar Manifest
Fotografie in de Nederlandse architectuurtijdschriften,
met de relatie tussen fotografie en architectuur in beeld gebracht. Nederlands
Architectuurinstituut, Museumpark 25, di 10-21 uur, woe-za 10-17 uur, zo 11-17
uur.
Peter Martens 1937-1992
De Nederlandse fotograaf Peter Martens is wel de
chroniqueur van het menselijke leed genoemd: migrantenkinderen in Rotterdam,
daklozen in Los Angeles, bedelaars in Lagos, enzovoorts. Hij publiceerde jaren
in het weekblad Panorama. Kunsthal, Westzeedijk 341, di-za 10-17 uur, zo 11-17
uur. (In het magazine M van NRC Handelsblad dat aanstaande zaterdag uitkomt,
zijn foto's van Martens te zien).
Schiet je Leven
Braziliaanse straatkinderen fotograferen hun leven. Tot
en met 23 april, Kunsthal, zie boven.
Familiar British Wildlife
Clive Landen snijdt ecologische en politieke
kwesties aan over de aantasting van de inheemse Britse natuur. Hij laat dode
dieren zien, als ontzielde objecten aan de kant van de weg. Natuurmuseum,
Westzeedijk 345, di-za 10-17 uur, zo 11-17 uur.
Jours Incertains
Fotoserie van de Franse fotograaf Eric Larrayadieu met
de onzekerheid in het leven als onderwerp. De foto's zetten aan tot denken
over het sociale leven en de rol van de fotograaf. Alliance Française,
Westersingel 14, ma-do 9-18 uur, vrij 9-16 uur.
Der Schräge Blick
Olaf Martens toont met een knipoog zijn werk: architectuurbeelden,
combinaties van kunst en showfiguren met mensen uit het alledaagse leven die
voor (modereclame)reportages zijn gefotografeerd. Goethe-Institut, Westersingel
9, tot en met 12 mei, ma-do 10-19 uur, vrij 10-17 uur, gesloten van 21 tot
en met 24 april.
In the Place of the Public
Meer werk van Martha Rosler: vliegvelden (zie
boven 'Positions in the Life World, en het vraaggesprek op pagina 3 van deze
bijlage). Calypso, Mauritsweg 4, di-zo 11-17 uur.
Momenten
Annet Delfgaauw brengt het dagelijks leven van enkele vluchtelingen
in beeld. Pauluskerk, Mauritsweg 20, di-zo 11-16 uur.
Echo van de Stilte
Expressieve en zeer subjectieve foto's over het leven
in Tsjernobyl na de ramp met de kerncentrale. Vier lokale kunstenaars maakten
deze serie op verzoek van het Goethe-Institut in Minsk. Sint Laurenskerk,
Grotekerkplein 15, tot en met 3 mei, di-za 10-16 uur.
Memory Traces
Cary Merkerink richtte zijn camera op de sporen die het oorlogsgeweld
in moderne woonwijken achterlaat. Op deze tentoonstelling is een selectie
te zien van een groter project, waarvoor Merkerink fotografeerde in Bitterfield,
Berlijn, Hiroshima, May Lai en op Bikini. Centrale Bibliotheek, Hoogstraat
110, ma 12.30-21 uur, di-vrij 10-21 uur, za 10-17 uur.
Service of Heart en Traces of the Gulag
Werk van de kunstenaars Ronald
van den Berge (België) en Andrej Tsjezjin (Rusland) die beiden stelling
nemen tegen een politiek systeem: respectievelijk het kapitalisme en het communisme.
Noname-galerie, Hoogstraat 32, do-zo 13-18 uur.
Galerie Ron Mandos
Galerie Ron Mandos stelt zijn woning beschikbaar aan
vier fotografen die het thema 'engagement' in de fotografie combineren met
het woonhuis. Roderijslaan 24, do-za 13-17.30 uur.
3 Fotografen
Fotowerk van drie Rotterdamse fotografen. Stijn Brakkee toont
'De Betuwelijn', Rob Klaassens de 'Han-Exatie', een beeldverslag van een bezoek
aan de Tibetaans/Chinese kunstmatige stad Golmud in de Gobi-woestijn en Karin
Oppelland maakte portretten van Hindoestaanse vrouwen in de Rotterdamse Millinxbuurt.
Galerie Krats/lo, Heemraadssingel 244, tot en met 23 april, do-zo13-17 uur.
Mensen van Martens
Deze tentoonstelling van Peter Martens was in 1968 al
in Rotterdam te zien, belandde in de vuilnisbak en werd daar door een passant
uitgehaald, die een foto van een vriend had ontdekt. Galerie/Uitgeverij Duo/Duo,
Mathenesserlaan 304, tot en met 30 april, vrij-zo 12-18 uur.
Remix Buildings
Nieuwe serie foto's van Alicia Framis waarin ze architectuursuggesties
doet: modellen van gebouwen met uiteenlopende functies. Pand Paulus, Korte
Haven 125, Schiedam, do-zo 13-17 uur.
Human Beings in perspective
Zes jonge Nederlandse fotografen met Bosnische
studentenportretten, het leven in een joods-orthodoxe wijk in Jeruzalem, ontruimingen
en acties van jongeren in de milieubeweging. Museum Hillesluis, Riederlaan
200, ma-vrij 10-17 uur.
Wonen en Leven in een Samenleving met 'Many Cultures'
Over Rotterdammers
die afkomstig zijn uit andere culturen. Tweedejaars studenten van de afdeling
interieurarchitectuur van de Willem de Kooning Academie en studenten ergotherapie
deden veldonderzoek rond het Afrikaanderplein in Rotterdam-Zuid. Zij maakten
vervolgens ontwerpen voor een ruimte voor dagopvang van allochtone ouderen.
Buurthuis 't Klooster, Afrikaanderplein 7, 5 tot en met 28 april.
Het programmaboekje met een volledig overzicht van tentoonstellingen, projecten,
lezingen en andere activiteiten is voor vijf gulden te koop bij het Nederlands
Foto Instituut, Witte de Withstraat 63, Rotterdam, (010) 213 20 11, e-mail
www.fbr.nl