Olympische Spelen 2000

Nieuws

Verslagen

Sporters

Digitaal dagboek

Boemerang

Programma

De reserves van Wouda zijn uitgeput

Door onze redacteur MARK HOOGSTAD
SYDNEY, 21 SEPT. Hoeveel tegenslagen kan een mens verdragen? Die vraag borrelde vandaag op, nadat Marcel Wouda in wat hij vooraf als zijn "ultieme race" had bestempeld, opnieuw naast het podium belandde op de 200 meter wisselslag. Vijfde werd de wegbereider van de Nederlandse zwemsuccessen, bij zijn derde en laatste olympische optreden.

Het twee meter lange slagschip van de Nederlandse ploeg kapseisde vandaag op het nummer waarop hij zich de regerend wereld- en Europees kampioen mag noemen. Na vijftig meter keerde hij nog als eerste, om niet veel later de tol te betalen voor die te snelle start op het veeleisende vierluik vlinder-, rug-, school- en vrije slag. De gouden medaille ging in 1.58,98 naar de Italiaan Massi Rosolino, die 2,5 seconde eerder aantikte dan de 28-jarige Brabander. "Ik heb er de afgelopen vier jaar alles aan gedaan", stamelde Wouda na afloop met trillende onderlip. "Misschien moet ik wel tot de conclusie komen dat dit het maximale was."

Een antwoord op de vraag hoeveel tegenslagen een mens kan verdragen, kan Inge de Bruijn vermoedelijk geven. Na een periode waarin de 27-jarige sprintster het zwemmen beu was, vond ze nieuwe inspiratie. Het hernieuwde zelfvertrouwen werd zondag op de 100 vlinder al omgezet in een gouden medaille. Vandaag sloeg 'het trainingsbeest' opnieuw toe, op de 100 meter vrij. Met haar tweede gouden medaille kwam De Bruijn op gelijke hoogte met clubgenoot Pieter van den Hoogenband, die gisteren op dezelfde afstand zijn gouden dubbelslag voltooide.

In Sydney moesten alle krachten samenvloeien, verkondigde Wouda de afgelopen weken meer dan eens. Ademloos keek de Nederlandse delegatie dan ook toe bij de verrichtingen van de wisselslagspecialist, die in eigen kring wordt beschouwd als de ambassadeur van het Nederlandse zwemmen. Alle leden van de nationale ploeg, van jong tot oud, waren door het dolle heen toen De Bruijn en Van den Hoogenband de hoogste trede beklommen. Maar, en daar was vriend en vijand het over eens, als iemand het verdiende om een individuele olympische medaille aan zijn verzameling toe te voegen, dan was het Marcel Reinier Wouda wel.

Veelzeggend was het commentaar van PSV-trainer Jacco Verhaeren, dinsdag na het brons op de 4x200 meter vrij. "Niets ten nadele van die andere drie, maar als ik iemand die medaille gun, dan is het Marcel. Die heeft in de loop der jaren zoveel meegemaakt, zoveel moeten doorstaan en zoveel offers gebracht. Dan is deze beloning op z'n plaats."

Maar de vele offers bleken vandaag niet toereikend, en als iemand beseft dat topsport een wreed en asociaal vak is, dan is het Wouda. Al zo vaak heeft hij ondervonden dat de weg naar succes geen helverlichte vierbaanssnelweg zonder tegenliggers is, dat hij moeiteloos een dag zou kunnen uitweiden over dat intrigerende thema. Als geen ander weet startnummer 72-360 immers dat topsport een duister gangpad is, met meer foute dan goede afslagen, waar het behoedzaam manoeuvreren is voor de ambitieuze topsporter die, wetende dat zijn loopbaan van korte duur is, een natuurlijke drang tot forceren heeft.

De voortekenen waren goed. Zaterdag en zondag scherpte Wouda tot twee keer toe het Nederlands record op de 100 meter schoolslag aan, het nummer dat hij als een opwarmertje beschouwde voor de wisselslag. Ook op 200 meter vrije slag in de estafette, dinsdag in de finale, haalde hij een ruime voldoende: 1.48,56, ruim één seconde onder zijn persoonlijk record. Hoe fraai en inspirerend die prestaties ook waren, na vandaag blijken het zijn laatste stuiptrekkingen te zijn geweest.

Tweeënenhalf jaar geleden beleefde Wouda zijn finest hour, toen hij zich aan de andere kant van Australië, in Perth, liet kronen tot de eerste wereldkampioen uit de geschiedenis van het Nederlandse mannenzwemmen. Die herinnering zal nimmer vervagen, maar neemt de pijn over een gemiste olympische kans niet weg. Na vandaag zal Marcel Wouda moeten leven met de bittere constatering dat hij bij de Spelen nooit heeft kunnen schitteren.

Dat is zijn tragiek: net nu hij alle twijfels voorgoed overboord gezet heeft, net nu hij de harde lessen der topsport ter harte heeft genomen, weigert het lichaam dienst. Zijn hoofd wil wel, maar wat graag zelfs, maar na ontelbare krachtenverslindende exercities in het water, met onder meer drie tropenjaren in Amerika onder drillcoach Jon Urbanchek, zijn de laatste reserves van zijn lichaam uitgeput.