Olympische Spelen 2000

Nieuws

Verslagen

Sporters

Digitaal dagboek

Boemerang

Programma

Aan de voet van het Opera House kwam gisteren een einde aan de loopbaan van de oudste deelnemer aan de olympische triatlon, Rob Barel. Over de allerlaatste meters van de 42- jarige icoon van het veeleisende drieluik zwemmen-fietsen-lopen.

Door Mark Hoogstad

Geen ronde gaat voorbij of zijn naam galmt door het provisorische stadion aan de voet van het Sydney Opera House. Ladies and gentleman, there's the godfather of the triathlon, Rob Barel! schalt het door de speakers. Niet dat Rob Barel op dat moment een vermeldenswaardige positie inneemt, integendeel zelfs. Maar de sportmaffe Australiërs op de tribunes beseffen met wie ze van doen hebben: de Nederlandse roerganger van het veeleisende drieluik zwemmen-fietsen-lopen, de sport die in Sydney eindelijk is toegevoegd aan het olympisch programma. Een passend eresaluut is zijn deel.

Barel, met zijn 42 jaar verreweg de oudste deelnemer, had geen beter podium kunnen uitzoeken voor het afscheid van de passie die hem nu al twintig jaar in de greep heeft. Sydney biedt de 52 deelnemers aan de olympische triatlon (1,5 kilometer zwemmen, 40 km fietsen en 10 km lopen) immers een decor om van te watertanden: na een frisse duik in Farm Cove (16 graden en geen haaien) een glooiend fietsparcours door de exotische Royal Botanic Gardens en Hyde Park, gevolgd door twee ronden van vijf kilometer langs het water en opnieuw dwars door downtown Sydney. Het kan niet anders of het Internationaal Olympisch Comité besluit na het zien van de opwindende televisie-beelden - de massale publieke belangstelling en het zeer spannende wedstrijdverloop - de triatlon over vier jaar in Athene opnieuw uit te nodigen.

Zover gaan de gedachten van Barel niet als hij rond vijf voor twaalf plaatselijke tijd als de nummer 43 over de streep komt. Een tactische blunder heeft hem in zijn 262ste triatlon (hele, halve en kwart) naar eigen zeggen een plaats in het voorste gelid gekost, en daarmee de kans op een eervolle plek in de eindrangschikking. "Ik heb een fout gemaakt", erkent hij naderhand een tikje schuldbewust. " Na het zwemmen raakte ik in paniek. Ik was zo druk met het dichtrijden van het gaatje naar de eerste groep dat ik mezelf opblies. Het was beter geweest als ik me had laten terugzakken naar een achterliggende groep."

Of was Barel zo in de ban van zijn eerste en laatste olympische optreden dat de entourage een verlammende uitwerking op hem heeft gehad? Gedecideerd schudt hij het hoofd. "Vanaf het moment dat ik op de pontoon (het vertrekpunt op de kade, red.) stond, viel alle spanning van me af. Toen was het weer een wedstrijd als alle andere. Het zou natuurlijk ook doodzonde zijn geweest om het nu, na al die inspanningen van de laatste jaren, te laten versloffen."

Zijn achterstand op de verrassende winnaar, Simon Whitto Whitfield uit Canada, bedraagt ruim zeven minuten. Op de kopman van de Nederlandse ploeg, Eric van der Linden, daarentegen hoeft Barel slechts één minuut toe te geven. Terwijl de veelgeprezen 'Adelaar van Schagen' vooraf nog wordt getipt als een outsider. Maar Van der Linden, in april nog vierde tijdens een pre-olympische wedstrijd op hetzelfde circuit, ziet zijn olympische droom in rook opgaan wanneer tijdens het afsluitende looponderdeel een aloude blessure de kop op steekt. Met een rood aangelopen hoofd verklaart hij na zijn 42ste plaats dat hij zich zelden zo ongelukkig heeft gevoeld.

Dat geldt niet voor Barel, al is ook hij ontevreden met zijn eindklassering. "Er had beslist meer ingezeten. Met dat knagende gevoel zal ik de rest van mijn leven moeten leven." Maar goed, wat zal hij zeuren nadat de oldtimer onder de triatleten op de valreep alsnog zijn gedroomde olympische debuut heeft mogen maken? "Dit is een feestje. Van begrafenissen word ik triest." Nee, deze dag nemen ze Rob Barel niet meer af. "Hier heb ik de laatste jaren al die offers voor gebracht, deelname aan de Olympische Spelen. Toen ik in de jaren tachtig voor het eerst meedeed aan de Ironman op Hawaï (een klassieker in het triatloncircuit, red.) was dat een hoogtepunt. Maar dit is weer een stap hoger. Alleen die atmosfeer al, al die mensen langs de kant staan te klappen, dat is prachtig."

Over aandacht heeft Barel toch al niet te klagen. Na de finish klampt de ene na de andere buitenlandse journalist hem aan voor een reactie op zijn laatste race. Afgelopen week zat rugnummer elf achter de tafel bij een druk bezochte persconferentie in de aanloop naar de wedstrijd van zondag, en doken de internationale media na afloop bovenop het onverwoestbare boegbeeld van de triatlonsport. Als afgestudeerd bioloog kon Barel mooi meteen even uitleggen dat de angst voor haaien tijdens het eerste onderdeel, het zwemmen, ongegrond was.

Wat hij over twee weken gaat doen, als hij is teruggekeerd in de landelijke omgeving van het Utrechtse Overberg? Barel weet het niet. "Misschien ga ik bergbeklimmen of stap ik het zakenleven in. Het zal hoe dan ook spannend worden om een nieuwe uitdaging in mijn leven te vinden." Of zien we hem over vier jaar in Athene opnieuw aan de start, als een overjarige dwaas die maar van geen ophouden weet? De eeuwige Heintje Davids die het zwemmen, fietsen en lopen maar niet uit zijn hoofd kan zetten? Grijnzend: "Als ik in Athene sta, dan in pak en stropdas. Met een Martini in m'n hand."

Voltooid is zijn levenswerk allerminst. Een idealist vindt immers nooit rust in het hoofd, beseft Barel. Maar: "Het is voorbij. Triatlon is altijd mijn lust en mijn leven geweest. Maar ik kan me straks niet langer achter mijn trainingen verschuilen. Vanaf nu komt eerst de rest, en dan pas het trainen. Want ik zal moeten aftrainen, hoe dan ook."

Uitgerekend op het moment dat de triatlon de stap naar een volwassen discipline lijkt te gaan maken, haakt de pionier af. Gefrustreerd beweert Barel desondanks niet te zijn. "Ook al zal het nu makkelijker zijn mezelf te motiveren, ik moet niet langer meehobbelen. Dan wordt het gekunsteld. Wereldwijd zal de sport na vandaag een enorme opleving beleven. Dat moet dan maar zonder mij, het is niet anders."

Wat hem daarentegen wel stoort: het teleurstellende optreden van de Nederlandse ploeg. Niet één van de zes atleten (drie vrouwen en drie mannen) voldoet aan de verwachtingen in Sydney. Met haar 25ste plaats is Wieke Hoogzaad zaterdag in de vrouwenwedstrijd de bestgeklasseerde. Het collectieve falen betekent een lelijke streep door de rekening van de Nederlandse triatlonbond (NTB), die de laatste drie jaar samen met NOC*NSF twee miljoen gulden investeerde in het olympische project.

Op zoek naar een verklaring voor het povere resultaat kan Barel het niet laten de bond nog even onder vuur te nemen. Zijn hele leven heeft hij al een loopgravenoorlog gevoerd met de officials. Bij het sluiten van de markt volgt een laatste steek onder water. "Binnen de ploeg was de communicatie lang niet optimaal. Vooral met de staf en de bond was sprake van wrijving. Iedereen heeft geprobeerd zich eraan te onttrekken, maar het is de vraag of dat gelukt is."

Bondscoach Louis Delahaye kent de nukken en grillen van de veteraan als geen ander. En ook al druipt de teleurstelling over de tweede opeenvolgende off-day van zijn gezicht, over Barel geen kwaad woord uit de mond van Delahaye. "Rob is het boegbeeld van onze sport. Vandaag krijgt hij eindelijk de waardering en de aandacht die hij verdient."