Een volwassen debat
TWEE DAGEN LANG heeft de Tweede
Kamer deze week bij monde van de fractievoorzitters gesproken over het
allochtonenbeleid. Onder de noemer 'integratie van nieuwkomers' pakte de
Kamer het debat op dat dit jaar elders in de samenleving was ontstaan,
naar aanleiding van het door de publicist Paul Scheffer geschreven essay
'Het multiculturele drama'.
Hiermee gaf de politiek op haar manier gehoor aan de oproep in het
veelbesproken stuk om de onverschilligheid te doorbreken die rond het
thema integratie lijkt te bestaan. Wat dit betreft zijn de
fractievoorzitters deze week boven zichzelf uitgestegen. Aanvankelijk
heerste in grote delen van de politiek de overtuiging dat het beleid
goed was, maar slechts tijd nodig had. Deze constatering spoorde niet
met de stroom reacties die het essay van Scheffer losmaakte. De
fractievoorzitters hebben er goed aan gedaan deze geluiden serieus te
nemen.
Het gevolg was een debat op niveau. Door het onderwerp nu eens niet over
te laten aan de fractiespecialisten, maar er zelf over te spreken,
hebben de fractievoorzitters het belang van het integratiebeleid
aangegeven. Daarbij komt nog dat de meeste politieke aanvoerders zich in
eerste instantie niet hebben beperkt tot het bespreken van de diverse
knelpunten. Door uitgebreid stil te staan bij de vraag wat er volgens
hen onder integratie moet worden verstaan, gaven de fractievoorzitters
elk voor zich het debat een extra politieke dimensie. Ze maakten daarmee
duidelijk dat de Haagse politiek wel degelijk meer kan zijn dan louter
beheer.
DE VOLGENDE VRAAG is vanzelfsprekend of het debat wat heeft
opgeleverd. Het belangrijkste resultaat was in feite het debat zelf,
omdat daarmee vanuit de Haagse politiek het belang van het onderwerp is
aangegeven. Maar juist bij een onderwerp als integratie zijn de
mogelijkheden van de politiek beperkt. Het opnemen van allochtonen in de
samenleving is immers een verantwoordelijkheid die veel verder gaat dan
wat Haagse beleidsmachinerieën kunnen bedenken. Vanuit die
bescheiden taakopvatting heeft de Tweede Kamer de afgelopen dagen toch
een duidelijk signaal gegeven. Het ongeduld is groot. Zeker waar het
gaat om de inburgeringcursussen is er sprake van treurigstemmende
ervaringen die veelal zijn terug te voeren op een teveel aan
bureaucratische regelgeving. PvdA-fractievoorzitter Melkert gaf de
situatie goed weer toen hij het had over "de walmen die elkaar
verstikkende bureaucratieën verspreiden". De vele definities en
afkortingen waarmee het allochtonenbeleid is omkleed, wijzen op een
welig tierende bureaucratie. Deels is het onvermijdelijk, maar ook hier
dreigt weer het beruchte tropisch etagebos te ontstaan van op elkaar
gestapelde regelingen zonder dat er ergens wordt gesnoeid.
IN EEN AANTAL moties heeft de Tweede Kamer haar onge duld verwoord.
Zo is het kabinet opgedragen het vraagstuk van de wachtlijsten voor
taalonderwijs binnen een jaar op te lossen en over de voortgang elk
kwartaal aan de Tweede Kamer te rapporteren. Een stimuleringsmaatregel
voor voorschoolse opvang moet uiterlijk op 1 september ingaan, met
andere woorden over nog geen vijf maanden. Het zijn ambitieuze
voornemens, waarvan slechts te hopen is dat ze niet in teleurstelling
eindigen.
Een van de hoofdpunten in de discussie over het multiculturele drama was
het breed gedragen gevoel van een gebrek aan urgentie. Die klacht heeft
de Tweede Kamer met haar oproepen aan het kabinet weggenomen. Nu de rest
van de samenleving nog.