Dossier Microsoft

Nieuws

Proces

Achtergrond

Links

'Microsoft moet op compromis aansturen'

Door onze correspondent LUCAS LIGTENBERG
NEW YORK, 21 DEC. Het proces tegen Microsoft is twee weken verdaagd. Eigenlijk had de zaak al afgerond moeten zijn, maar de rechtszittingen kunnen nog maanden duren.

Na twee maanden rechtszittingen in de Amerikaanse antimededingingszaak tegen softwareconcern Microsoft is er een reces van ruim twee weken. Het ministerie van Justitie en Microsoft hebben gelegenheid hun strategieën aan te passen.

,,Microsoft zou er verstandig aan doen te kijken of het geen compromis kan bereiken', zegt Mike Pettit van ProComp, een organisatie die lobbyt namens onder meer softwaremaker Netscape en computerproducent Sun Microsystems. ,,Het is duidelijk dat het bedrijf deze zaak aan het verliezen is.'

Microsoft is niet van plan te stoppen. Het staat terecht wegens misbruik van zijn monopolie op het gebied van besturingssystemen (Windows) en het koppelen van zijn browser aan Windows om ook op Internet een monopolie te vestigen. De softwarereus ontkent alle beschuldigingen en verdedigt zich met hand en tand.

Microsoft behaalde vorige week op de laatste dag voor het reces een kleine overwinning in de rechtszaal. Rechter Thomas Penfield Jackson gaf het bedrijf toestemming documenten in te zien die te maken hebben met de recente overname van Netscape door America Online (AOL). De overname van Netscape voor 4,2 miljard dollar ,,zou wel eens een significante verandering in de verhoudingen kunnen brengen', aldus de rechter.

Dat betekent nog niet dat Microsoft alle documenten mag inzien. Evenmin staat vast dat alles wat het bedrijf in die stukken denkt te vinden mag worden gebruikt in de rechtszaal. Tegenstanders van het bedrijf denken dat Microsoft ,,op visexpeditie' is. Het concern hoopt anti-Microsoftuitingen te vinden of wellicht een aanwijzing dat AOL voortaan niet meer voor Internet Explorer, de browser van Microsoft, kiest. De vernieuwing van een contract met Microsoft voor een browser voor AOL-gebruikers is per 1 januari aan de orde, maar het is na de overname van Netscape duidelijk dat AOL voor Netscape Navigator zal kiezen. AOL is de grootste Internettoegangverschaffer in de wereld met zo'n vijftien miljoen abonnees.

In de laatste week van de rechtszaak heeft de rechter, die geheel alleen presideert en oordeelt, een computerspecialist gehoord die is verbonden aan Princeton University. Deze Edward Felten zag geen enkel voordeel van de integratie van de browser Internet Explorer in Windows. Dezelfde browserfuncties konden worden bereikt met Explorer als afzonderlijk programma. Bovendien schreef Felten een programma dat Explorer uitschakelde zonder dat Windows daar schade van ondervond. Microsoft kreeg in zijn ondervraging van Felten geen poot aan de grond.

Het was een cruciaal onderdeel van het proces. De integratie van de browser in Windows ligt aan de basis van het meningsverschil tussen het ministerie van Justitie en Microsoft over wat volgens de wet geoorloofd is. Microsoft zegt dat het de browser integreert in Windows omdat het voordeel biedt voor de consument en omdat de consument erom vraagt. Justitie zegt dat Microsoft gewoon probeert via de integratie zijn dominantie in besturingsprogramma's uit te breiden naar Internet. Overigens spreekt Microsoft sinds eind vorig jaar om juridisch-technische redenen niet meer van browser als het over Internet Explorer gaat, maar over browserfuncties. ,,Iedereen is het erover eens dat een browser een toepassingsprogramma is', aldus Mike Pettit. ,,Alleen Microsoft zegt dat het dat niet is.'

Toen het proces half oktober begon, bestond de verwachting dat het voor de Kerst zou zijn afgerond. Nu is de verwachting dat het nog maanden duurt. De partijen hebben zich ingegraven en de rechter lijkt — zo niet in woord, dan wel in gebaar — sympathie te hebben voor de zaak van Justitie. Jackson is bijvoorbeeld al een paar keer betrapt op gegrinnik of hoofdschudden tijdens het proces, met name als er weer eens een videofragment van Bill Gates werd vertoond.

De rijkste man ter wereld, die zich moest onderwerpen aan 24 uren ondervraging op video, hield vol vragen niet te begrijpen en bleek een verrassend slecht geheugen te hebben. Diverse malen vroeg hij zijn ondervragers om de betekenis van een bepaald alledaags woord, zoals 'bezorgd'. Voor de toehoorders in de zaal waren de videofragmenten vaak welkome onderbrekingen van urenlange ondervragingen in de zaal, voor Microsoft was het waarschijnlijk een gênante vertoning.

Als het proces op 4 januari wordt hervat, verschijnen de laatste twee van in totaal twaalf getuigen van Justitie in de rechtszaal. Daarna is Microsoft aan de beurt met twaalf getuigen. Beide partijen hebben dan nog de mogelijkheid twee getuigen op te roepen in antwoord op hetgeen aan de orde is geweest. De hoop is dat Bill Gates daarbij zal zijn. Want hoewel hij de oprichter, topman en belichaming van Microsoft is, is hij tot nu toe in de rechtszaal de grote afwezige geweest.