Dossier Microsoft

Nieuws

Proces

Achtergrond

Links

Door ANNERIEKE GOUDAPPEL
High tech advocaat Gary Reback is een erkend kruisvaarder tegen Micro- soft en de grote machts- positie van die software- gigant. Het akkoord van afgelopen donderdag, waarbij Microsoft de kopers van zijn Windows niet ver- plicht tevens zijn Internet Explorer aan te schaffen, kan hem niet imponeren.

ROTTERDAM, 26 JAN. Gary Reback is in een nieuwe fase van zijn kruistocht tegen Microsoft beland. De high tech advocaat uit Silicon Valley doet de overeenkomst die de softwarefabrikant vorige week sloot met de Amerikaanse justitie af als niet relevant. Microsoft is en blijft uit op totale controle, zo zegt Reback desgevraagd vanuit zijn kantoor in het Californische Palo Alto, niet alleen van technische toepassingen, ook van de toegang tot Internet.

Het akkoord van vorige week met justitie houdt in dat Microsoft de laatste versie van Windows 95 ook zal aanbieden zonder dat zijn navigatieprogramma Internet Explorer daar al te opvallend op aanwezig is. En dit zolang de rechtszaak loopt die het Amerikaanse ministerie van Justitie in oktober vorig jaar tegen het bedrijf aanspande. Microsoft verplichtte aanvankelijk de afnemers van Windows (het besturingssysteem van inmiddels meer dan tachtig procent van alle personal computers) ook Explorer te installeren.

'Koppelverkoop', oordeelde aanklager Joel Klein van het ministerie van Justitie in oktober, waarmee Microsoft anti-monopolieafspraken uit 1995 zou schenden. 'Explorer is gewoon een uitbreiding van Windows', reageerde een selectie van de zeventig man sterke juridische afdeling van Microsoft. In dat geval zou de nieuwste zet van Microsoft geen overtreding van de bepalingen uit 1995 zijn.

De arrogante opstelling van Microsoft eind vorig jaar - het bedrijf suggereerde toen onder meer dat de betrokken rechter geen verstand van technologie had, weigerde Explorer onzichtbaar te maken op de nieuwste versie van Windows en bood als alternatief een oude versie van Windows aan - leidde tot de hoorzitting van afgelopen week. Door de overeenkomst van donderdag ontloopt Microsoft een boete van 1 miljoen dollar per dag.

Maar die hele rechtszaak raakt de kern van 'het probleem Microsoft' niet, vindt Gary Reback. ,,Iedereen maakt zich druk over de link die Microsoft legt tussen Windows 95 en Explorer, maar deze tijdelijke regeling èn de rechtszaak over de schending van het akkoord van 1995 gaan alleen maar over een deel van het probleem.'' Hij verwacht dat er een 'veel grotere rechtszaak' komt. ,,De problemen die Microsoft veroorzaakt in onze economie en samenleving zijn veel groter dan in deze zaak aan de orde komt. De regering zal door moeten gaan totdat er een complete oplossing is. De markt zal zich in deze zaak niet zelf corrigeren.''

Gary Reback is de advocaat van de tegenstanders van Microsoft. Hij vertegenwoordigde ze allemaal: Apple, Netscape, Novell, Borland. Wegens zijn successen portretteerde het blad Wired hem als 'de enige man voor wie Bill Gates bang is'. Nu staat Reback de openbare aanklagers aan de zijlijn bij en hij vertegenwoordigt nog altijd Netscape, het bedrijf dat de meeste last ondervindt van het gratis meegeleverde Explorer. Explorer is een alternatief voor het Internet-navigatieprogramma Netscape Navigator. Netscape kondigde vorige week trouwens aan Navigator voortaan ook gratis aan te bieden in een poging verdere afkalving van het marktaandeel te voorkomen.

Reback heeft zich altijd geprofileerd als de advocaat die niet alleen de belangen van zijn cliënten nastreeft maar ook oog heeft voor het 'algemeen belang'. Voor hem geldt bijna automatisch dat wat goed voor Microsoft is, slecht voor het algemeen belang is. Het werkelijk angstaanjagende moment was voor Reback het moment dat Microsoft zich met de inhoudelijke kant van Internet ging bezighouden en zijn schrikbeeld: ook daar een hegemonie van Microsoft.

Op het argument dat gebruikers Microsofts Explorer eraf kunnen gooien en een Internetzoekprogramma naar keuze kunnen installeren, reageert hij: ,,Microsofts Internet Explorer wordt op bijna elke computer geïnstalleerd en in Europa krijg je hem gratis van de Internet-serviceprovider. Niet iedereen is computeralfabeet; de meeste mensen gebruiken het navigatieprogramma dat op de computer is geïnstalleerd.'' Reback vervolgt: ,,Netscape Navigator of een ander navigatieprogramma moet je in de winkel kopen of , nu het gratis wordt, downloaden. In beide gevallen moet je er tijd insteken en er voor zorgen dat je geen fouten maakt. Voor veel mensen is dat te veel gevraagd. En andere navigatieprogramma's zijn veel moeilijker om te gebruiken omdat Microsoft het besturingsprogramma maakt en er voor zorgt dat het niet goed aansluit.''

Gary Reback meent dat Microsoft door Explorer te integreren met het besturingsprogramma - wat in de volgende versie van Windows een feit zal zijn - zich automatisch inlaat met de inhoudelijke kant van Internet. ,,Bij televisie, radio en kranten is sprake van 'content control': de inhoud is bepalend voor het keuzegedrag van het publiek. In de Verenigde Staten betekent het dat je kunt overschakelen op kanaal 8 als je niet gecharmeerd bent van wat kanaal 7 te bieden heeft. Maar zo werkt cyberspace niet. In cyberspace heb je 'access control' - de toegang tot Internet bepaalt voor een groot deel wat je te zien krijgt. Op dit moment is de enige werkelijke toegangspoort het besturingssysteem op personal computers en Microsoft is de facto monopolist op die markt. Dus de enige manier waarop de meeste mensen websites kunnen bereiken is via het besturingssysteem van Microsoft. Dus Microsoft bepaalt wat ze prominent brengen en wat ze niet brengen.''

Reback zegt zich zorgen te maken over de 'naïeve houding' van Europese uitgevers die in zee gaan met Microsoft. Ze geven de exploitatie van tijdschriften op Internet uit handen aan Microsoft omdat ze denken in de softwarefabrikant een partner te vinden met verstand van nieuwe media. Reback: ,,De traditionele Europese uitgevers begrijpen de nieuwe media niet voldoende om in te zien wat Microsoft probeert te bereiken. Ze nemen aan dat zij en Microsoft partners kunnen zijn zonder negatieve gevolgen voor henzelf. En dat is niet mogelijk. Ze zijn gewoon niet goed ingelicht over de manier waarop Microsoft zaken doet. Ze zien de samenwerking met Microsoft als een kans en ik heb niet het idee dat ze door hebben welk risico ze lopen.''