Dossier Microsoft

Nieuws

Proces

Achtergrond

Links

'Splitsing schendt vrije marktprincipe'

Door onze redacteuren
NEW YORK/ ROTTERDAM, 8 JUNI. Opsplitsing van Microsoft is excessief, onredelijk en schendt het principe van de vrije markt. Dat zei topman S. Ballmer van Microsoft vanmorgen in reactie op een uitspraak van de Amerikaanse rechter.

De rechter heeft bepaald dat Microsoft zich moet delen in een bedrijf voor het besturingssysteem (Windows) en een bedrijf voor toepassingen (Office, nieuwe versies van Explorer, websites van Microsoft). De harde maatregel van de Amerikaanse districtsrechter, Thomas Penfield Jackson, komt niet als een verrassing. In de onofficiële handel na het sluiten van de beurs noteerde Microsoft gisteravond een lichte stijging. Microsoft krijgt vier maanden om een plan in te dienen voor de wijze van opsplitsing, die in elk geval voor de duur van tien jaar geldig blijft. De rechter liet zijn vonnis voorafgaan door een memorandum, dat zeer scherp van toon is. Hij typeert Microsoft als een "onbetrouwbaar" bedrijf dat " niet bereid is te accepteren dat het de wet heeft overtreden". Jackson geeft voorbeelden van het gedrag van het bedrijf, zoals toen het beweerde een rechterlijke order (van enkele jaren geleden) niet te kunnen uitvoeren omdat het die niet begreep.

Omdat de zaak in hoger beroep zal dienen heeft Jackson interimmaatregelen opgesteld die over negentig dagen van kracht moeten worden. De rechter beveelt het bedrijf onder meer om zijn contracten met pc-producenten aan te passen en op geen enkele wijze afnemers onder druk te zetten, hen te beperken in het inrichten van het beginscherm van de pc of verschillende prijzen te hanteren voor hun Windows- licenties.

Microsoft heeft aangekondigd dat het onmiddellijk zal eisen dat die tijdelijke maatregelen worden opgeheven. Volgens het softwarebedrijf is het onvermijdelijk dat het hoger beroep nu wordt behandeld door een federaal hof van beroep. Volgens sommige waarnemers gokt het softwarebedrijf erop dat het minder streng zal worden aangepakt als de Republikein Bush straks de Amerikaanse presidentsverkiezingen wint. Justitie, dat streeft naar een snelle afhandeling van de zaak, zal proberen een fase in het proces over te slaan en de zaak direct voor te leggen aan het Amerikaanse Hooggerechtshof. Ballmer, bekend om zijn woedeuitbarstingen, betoogde vanmorgen kalm, maar toch op hoge toon dat de computerbranche "meer concurrentie kent dan ooit tevoren". De uitspraken van Microsoft maken duidelijk dat het softwarebedrijf volhardt in zijn ontkenning iets fout te hebben gedaan en alles zet op een hoger beroep in de zaak. Volgens hem zal de computerbranche bij een opsplitsing te maken krijgen met hogere prijzen, minder keuze en ingewikkelder producten.

De rechter neemt met zijn uitspraak bijna alle aanbevelingen van het Amerikaanse departement van justitie over. Twee maanden geleden bevond rechter Jackson Microsoft schuldig aan misbruik van zijn monopoliepositie en schending van de Amerikaanse mededingingswetten. Het departement van justitie heeft de zaak ruim twee jaar geleden aangespannen. De procesvoering, die plaatshad in 1998 en de eerste helft van 1999, leidde tot een uitspraak in drie fasen. In november maakte Jackson feitelijke bevindingen bekend, in april kwamen zijn wettelijke bevindingen en gisteren bepaalde hij een strafmaat. "Dit is de juiste maatregel", aldus onderminister Joel Klein, hoofd van de antitrustdivisie van justitie in een reactie. Hij noemde de beslissing tot splitsing van het bedrijf "fair en beheerst". Minister van justitie Janet Reno sprak van een "krachtige, effectieve remedie" die een "grote invloed zal hebben door het bevorderen van concurrentie."

Microsoft-topman Bill Gates vond de uitspraak een "onverdiende en ongerechtvaardigde inbreuk op de softwaremarkt." Hij zei ook "behoorlijk veel vertrouwen in dat de opsplitsing nooit zou plaatshebben." Volgens Microsoft zal het in hoger beroep triomferen. In een eerder stadium verklaarde Gates de opsplitsing van Microsoft absurd te vinden. "Je haalde het duo Lennon en McCartney bij de Beatles toch ook niet uit elkaar omdat ze te veel hits scoorden."

"Deze uitspraak was hard nodig", aldus James Barksdale, voormalig topman van Netscape in een eerste reactie op de Amerikaanse zakenzender CNBC. "Ik voel genoegdoening hierdoor, voor mezelf en voor alle mensen die bij Netscape zitten." Barksdale was in het proces getuige charge. Barksdale vond dat opsplitsing noodzakelijk was omdat het bedrijf nog gewoon doorgaat met dezelfde praktijken. "Onlangs kwam een e-mail boven water uit juli vorig jaar", aldus Barksdale, "waarin Bill Gates zijn werknemers opriep Palm te verpletteren door een eigen standaard te ontwikkelen. Dat is nou precies het soort activiteit waar dit proces over ging. "