Dossier Microsoft

Nieuws

Proces

Achtergrond

Links

"Ik wilde niet langer in een zoo werken", zegt Marlin Eller. Hij neemt plaats achter de piano en schikt de bladmuziek. Even later klinkt Maple Leaf Ragg van Scott Joplin en stuitert Ellers dochtertje op een skippybal door de huiskamer. Zo vanachter de piano oogt Eller niet als een computerdeskundige, toch is hij een van de grondleggers van Windows, het besturingsprogramma van Microsoft dat wereldwijd 90 procent van alle computers draaiende houdt.

De programmeur gaf er in 1995 de brui aan. Microsoft werd hem te groot. De bestuurslaag was zo dik geworden dat het steeds moeilijker werd om Bill Gates, tot voor kort de grote baas bij Microsoft, te benaderen. Voor elke dollar die hij nodig had voor zijn productgroep moest hij na 13 jaar trouwe dienst nog steeds 'bedelen'. Goede ideeën borrelden zelden nog omhoog naar de bestuurstop. "De meeste mensen die later voor Microsoft kwamen werken, wilden vooral heel rijk worden", zegt Eller, die zelf vooral geïnteresseerd zegt te zijn in cool software.

Eller is overigens een van de befaamde Microsoft-miljonairs, waarvan er naar verluidt een stuk of 1000 rondlopen in Seattle, thuisbasis van Microsoft. Met zijn miljoenen zette hij een eigen Internetbedrijf op, Sunhawk.com, een weblocatie waar digitale bladmuziek wordt verkocht. Sunhawk heeft sinds deze week een beursnotering aan de Nasdaq, de beurs voor technologiefondsen. Ondanks zijn kritiek op Microsoft, snapt Eller niets van alle ophef over de vermeende monopoliepraktijken van de softwarefabrikant. "De gedachte dat Microsoft met een soort duivels plan de top heeft bereikt, klopt gewoon niet. " Eller ontkent niet dat Microsoft heel wat tegenstanders heeft verpletterd, maar dat was geen officieel beleid, zoals vaak wordt beweerd.Neem Windows. Bill Gates was er volgens Eller heilig van overtuigd dat het besturingsprogramma van IBM, OS/2, in de toekomst tot standaard zou worden verheven. Gates beschouwde Windows als een soort voorloper daarvan. Maar uiteindelijk flopte OS/2 en werd Windows de standaard. "We hadden veel geluk in een chaotische omgeving."

Gates bemoeide zich volgens Eller weinig met het echte programmeerwerk, maar hield zich met name bezig met de algemene richting. Dat leverde soms jaren vertraging op. Zo wilde Eller drag & drop (het slepen met de muis over het scherm) introduceren in Windows. Maar Gates hield dit tegen. Gates was namelijk een grote bewonderaar van Apple-computers en die hadden geen drag & drop. Eller: "Bill zei: het moet op Apple lijken." Drag & drop werd daardoor pas tien jaar later geïntroduceerd.

Toch had Gates oprecht hart voor de zaak, meent Eller. "Ik heb zijn eigen programmeerwerk uit de begindagen van Microsoft een keer helemaal zitten afkraken, maar hij werd niet boos. Integendeel. Hij weet van zichzelf dat hij niet de slimste programmeur aller tijden is. En hij waardeert het enorm als iemand het beter kan dan hij. Bill cares about code."

Eller onderkent de vaak gehoorde kritiek dat Windows een groot en log besturingssysteem is, maar is er niettemin van overtuigd dat de wereld baat heeft bij één systeem voor alle computers. "Het voorkomt dat je een toren van Babel krijgt en dat programmeurs steeds opnieuw het wiel moeten uitvinden." Maar is Windows dan wel het ei van Columbus?

De eerste versie van Windows (1.0) was ronduit slecht. "Vergelijk met de riolering van Philadelphia. Het eerste rioolsysteem werkte niet, dus werd een tweede aangelegd en een derde. Het volgende systeem werkte eigenlijk ook niet, maar de mensen waren inmiddels zo ingesteld op het idee dat er een riool moest komen, dat het nog jaren zo doormodderde. Dat is Windows."Maar een serieus alternatief voor Windows is er volgens Eller nog niet. "Iedereen heeft de mond vol van het besturingsprogramma Linux. Oké, het is qua omvang een tiende van Windows, maar je kunt er ook veel minder mee. Linux is een computertaal van een 3 jaar oud kind. Je kunt er simpele dingen mee doen, maar als je Linux net zo veel wilt laten doen als Windows, zul je heel veel code moeten toevoegen. En dan heb je gewoon weer Windows." En een toren van Babel. Eller schreef in 1998, samen met de journaliste Jennifer Edstrom, het boek Barbarians led by Bill Gates. Eller haat de titel. De werktitel was luck & chaos, zo legt bij uit, maar de uitgever vond dat niet ver genoeg gaan en wilde een titel 'tegen' Gates, want dat verkoopt beter. "Ik mag Bill echt heel graag, maar ik beschouw het als een voorrecht dat ik hem gekend heb toen hij nog 'onsterfelijk' was", zegt Eller, grijzend vanonder zijn pet.