Terug naar inhoudsopgave rapport
Terug naar Dossier Bijlmerenquête, NRC Handelsblad


AANHANGSEL BIJ HET EINDRAPPORT

Theorieën bij de ramp

In het eindrapport van de Commissie is de vliegramp in al haar facetten uitputtend onderzocht. Zij is van mening dat in haar rapport de waarheid rond de Bijlmerramp volledig is beschreven. Gedurende het onderzoek is een groot aantal theorieën over de ramp onder de aandacht gebracht van de Commissie. Zowel in woord als geschrift. Zij heeft 89 theorieën geïnventariseerd. Voor zover het binnen haar onderzoeksopdracht valt, zijn de theorieën onderzocht. De uitkomsten van dit onderzoek zijn terug te vinden in het eindrapport van de Commissie.

Deze bijlage is een beknopte weergave van de theorieën die de Commissie heeft ontvangen. Zij heeft niet de pretentie een volledige lijst te presenteren.

Waarom stort het vliegtuig neer?

Mensen hebben aan de Commissie geschreven dat het vliegtuig is neergestort als gevolg van:
1. Een terroristische actie
2. Een zwerm vogels in de motoren
3. Slecht onderhoud
4. Slechte weersomstandigheden
5. Het breken van de fuse-pins door het vibreren van de motoren
6. De zeer slechte reputatie van het toestel dat is gedoemd te verongelukken.

Is er wellicht iets aan de hand met de motoren?

Veel aandacht is er voor de motoren van het neergestorte toestel. De verklaringen hebben betrekking op:
7. Het te lang doorvliegen zonder motoren
8. Een te hoog aantal manoeuvres na afvallen motoren
9. De veronderstelling dat alleen de kleinste motoren het dichtst bij de vleugels er nog aanzitten
10. De stelling dat het niet mogelijk zou zijn te landen met 2 motoren
11. Het afvallen van de motoren waardoor het hydraulisch systeem kapot gaat
12. De motorophanging is gesaboteerd
13. Motor 4 is zelf afgebroken en is niet meegesleurd door motor 3
14. De motoren zijn afgebroken vanwege een "motor-stall"
15. De motoren breken af omdat er metaaldelen van de vleugel in terechtkomen.

Was er iets anders aan de hand met het vliegtuig?

Er bestaan ook theorieën die betrekking hebben op andere delen van het vliegtuig dan de motoren. Voorbeelden hiervan zijn:
16. De kerosine vult de vleugels en veroorzaakt een ongelijke gewichtsverdeling
17. Als gevolg van kerosine in de motorgondels scheuren de motoren af
18. Het toestel is te oud, niet goed en niet tijdig onderhouden
19. Het toestel vliegt te laag en te langzaam
20. Een paar dagen voor de ramp heeft het vliegtuig nog een aanrijding met een vliegtuigtrap
21. Vanwege een foute verdeling van de lading worden de flaps teveel belast
22. Het vliegtuig is slecht onderhouden
23. Er is lang gesleuteld tijdens de stop op Schiphol
24. El Al chanteert Boeing: als Boeing iets zegt over het slechte onderhoud bij El Al dan zal El Al een Airbus kopen.

Waren de piloten wel voldoende toegerust?

De Commissie heeft een aantal theorieën gehoord over het al dan niet functioneren van de piloten:
25. De bemanning is te oud
26. De bemanning is niet goed opgeleid voor deze situatie
27. De piloot keert terug naar Schiphol in opdracht van de Israëlische veiligheidsdienst
28. De piloot heeft de ernst van de situatie niet goed ingeschat
29. De piloot is express gecrasht in de Bijlmermeer
30. De piloot heeft niet geprobeerd het vliegtuig te stabiliseren
31. De piloten weten wel dat de motoren zijn afgebroken, je kunt dat zien en ook voelen.

De verkeerstoren heeft het toestel verkeerde aanwijzingen gegeven

Een aantal verklaringen heeft betrekking op het functioneren van de verkeerstoren en de luchthaven Schiphol:
32. De verkeerstoren adviseert ten onrechte de Kaagbaan
33. De verkeerstoren schat de ernst van de situatie niet goed in
34. De verkeersleiders weten niet hoe ernstig de situatie is
35. De Buitenveldertbaan wordt vrijgegeven omdat de andere baan niet vrij te maken is vanwege onderbemanning van Schiphol
36. De verkeersleiders zijn in paniek, daarom is zoveel van radiofrequentie gewisseld.

Welke rol speelt de Mossad?

De Commissie heeft veel brieven ontvangen over de rol die de Israëlische geheime dienst zou hebben vervuld:
37. De piloot heeft tijdens rampvlucht contact gehad met de Israëlische veiligheidsdienst want na de mayday call is er even geen conversatie met de verkeerstoren
38. Er is contact geweest met Israël want dat geeft de flight data recorder aan
39. Er is contact geweest met Israël, niet door de piloot maar door de vierde passagier
40. De passagier is in dienst van de Mossad en heeft eigen (satelliet)verbindingsapparatuur
41. De Mossad heeft opdracht gegeven terug te keren naar Schiphol, vandaar dat de gezagvoerder tegen het advies van de verkeerstoren ingaat en tot tweemaal toe kiest voor een riskante route
42. De ramp is een wraakoefening van de Mossad.

Lading

Over de aard van de lading heeft de Commissie veel brieven ontvangen:
43. Er is 27 kilogram plutonium met het vliegtuig gesmokkeld
44. Er zit nucleaire lading in het vliegtuig, dit is te zien aan de vuurkolom
45. Het toestel heeft geheime goederen van Shell bij zich
46. De lading bestaat uit poststukken
47. Het toestel is in ernstige mate overbeladen
48. De rook- en lichtsporen wijzen op zware munitie
49. De vracht is niet goed verpakt en mag niet door de lucht vervoerd worden
50. De ladingpapieren zijn gemanipuleerd
51. Het uitladen van giftige stoffen in Amsterdam heeft niet plaatsgevonden
52. De echte lading wordt niet door de ladingpapieren gedekt
53. Met de vrachtbrieven is geknoeid vanwege het geheime karakter van de lading
54. Er is 1500 kilogram uranium als contragewicht aan boord
55. Er is 20 000 ton afval gestort op een oude stortplaats in Beverwijk
56. Er is een DC 3-motor over boord gezet tijdens de vlucht.

De route die het toestel gevlogen heeft

Veel van de theorieën hebben betrekking op de route die door het toestel is gevlogen:
57. De "wachtkamer" boven Pampus is verplaatst naar boven de Bijlmermeer en hierdoor is het toestel op de Bijlmermeer neergestort
58. De bemanning kan niet zien dat ze boven water vliegt en kiest dus niet voor een noodlanding op water
59. Het vliegtuig heeft een extra rondje gemaakt omdat het te hoog zit, omdat het te laag zit, of omdat het extra rondje nodig is vanwege de besturingsproblemen
60. De RLD heeft het vliegtuig een extra rondje heeft laten vliegen
61. Het toestel vliegt over Almere en daar is een vuurbal te zien
62. Het vliegtuig heeft diverse gebouwen geraakt voordat het neerstort.

De rol van de Rijksluchtvaartdienst (RLD)

Uit veel brieven die de Commissie heeft ontvangen blijkt wantrouwen jegens de RLD:
63. De RLD heeft maling aan mensen en beschermt de vliegmaatschappijen
64. Er zijn geheime radarbanden die zijn opgehaald door de RLD en geheim verklaard door het ministerie van V&W
65. De RLD houdt gegevens achter
66. De RLD heeft het tijdsverschil tussen flight data recorder en radar verdoezeld
67. De RLD ontwijkt de vraag naar het eigen aandeel in de ramp
68. De RLD is geen echt onafhankelijke instantie
69. De RLD heeft niet alle bronnen in haar onderzoek benut en heeft onvoldoende gebruik gemaakt van ooggetuigen
70. De heer Wolleswinkel probeert tot twee keer toe het foutieve gebruik van de flaps door de piloot te verdoezelen
71. De 8 minuten tussen de mayday call en de crash zijn te precair voor de RLD om te onderzoeken
72. De gegevens van de flight data recorder zijn gemanipuleerd bij de Accident Investigation Board in Farnborough (VK) want daar kan men de flight data recorder zogenaamd niet lezen.

Rampenbestrijding en witte pakken

Er bestaan veel theorieën over de rampenbestrijding, de mannen in witte pakken en de taken die de mannen in witte pakken gehad zouden hebben:
73. De mannen in witte pakken zijn mensen van een Nucleair Emergency Security Team. Deze teams moeten in actie komen bij ongelukken met kernmateriaal
74. De mannen in witte pakken zijn ingevlogen van buiten Nederland. Dit is bekend bij de Rijkspolitie Schiphol. Vanaf Schiphol zijn ze met bussen naar de rampplek vervoerd
75. De mannen in witte pakken zijn naar de rampplek vervoerd met helikopters
76. De mannen in witte pakken zijn de Here Jezus en zijn discipelen.

De cockpit voice recorder

Ook over de CVR bestaan meerdere theorieën:
77. De CVR heeft twee dagen tussen het huisvuil gestaan bij de brandweerkazerne in de Bijlmermeer
78. De CVR is ontploft tijdens de ramp
79. De Binnenlandse Veiligheidsdienst heeft de CVR meegenomen.

En verder...

De Commissie heeft ook over andere onderwerpen veel brieven ontvangen:
80. De nasleep van de ramp is één grote samenzwering
81. Diverse instanties hebben belang en hebben samengewerkt om feiten te verdoezelen (El Al: goede naam, verzekeringen. Boeing: verzekeringen. Schiphol: groei, goede naam. RLD: onderzoekt zichzelf, goede naam in luchtbeveiliging)
82. Mensen in de Bijlmermeer worden nog altijd vergiftigd door stofdeeltjes van verbrande onderdelen en lading
83. Er zijn helikopters van het Duitse leger op de rampplek geweest
84. De BVD heeft allerlei beeldmateriaal laten vernietigen bij het NOB
85. Een breuk in de rioolleiding is de oorzaak van veel ziekteverschijnselen
86. Slachtoffers zijn bij herhuisvesting bewust verspreid over Amsterdam
87. Een video-opname met de laatste seconden van de vlucht is aan El Al verkocht voor 50 000 gulden
88. Het puin van de verwoeste flats is gebruikt voor de aanleg van wegen in de Bijlmermeer
89. Het lozen van de kerosine heeft extreme groei van tulpen in de omgeving van Diemen veroorzaakt.


NRC Webpagina's © NRC Handelsblad