Zeven jaar na het begin van het onderzoek is gisteren het proces-
Bouterse begonnen. De rechtbank duldt niet langer uitstel. Advocaat A.
Moszkowicz moet ophouden met het juridisch getreiter, was de
magistratelijke boodschap.
Door onze redacteur MARCEL HAENEN
DEN HAAG, 23 MAART. Bij het Haagse openbaar ministerie hadden ze het
twee weken geleden al geconstateerd. ,,Moszkowicz heeft de trukendoos
opengetrokken'', heette het bij justitie, toen men vernam dat de
advocaat van Bouterse het hof wilde vragen te verklaren dat de drugszaak
eigenlijk in Rotterdam moest worden behandeld. Onder de indruk was men
niet.
Ook bij de Haagse rechters werd laconiek gereageerd op de formele
beletselen die Abraham Moszkowicz heeft opgeworpen. ,,Weet u waarom
Moszkowicz zo laat met dit verweer komt'', was de vraag die gesteld
werd. ,,Hij is begonnen zich te verdiepen in artikel 1 van het Wetboek
van Strafvordering en is nu pas beland bij artikel 525, het einde van
het wetboek'', schertste een rechter. De rechtbank gaf
vorige week al te kennen zich niets te zullen aantrekken van het
zogeheten jurisdictiegeschil dat Moszkowicz bij het hogere gerechtshof
aan de orde stelde. Dit was zo evident misbruik maken van het
strafprocesrecht - een geschil moet namelijk blijken en kan niet door de
advocaat verondersteld worden - dat de rechtbank gewoon met de zaak zou
beginnen.
De rechtbank heeft woord gehouden. Nadat het hof vorige week vrijdag
bepaalde dat het verzoek van Moszkowicz om de strafzaak te verplaatsen
naar Rotterdam werd afgewezen, heeft de rechtbank zich bevoegd verklaard
van start te gaan. De wet zegt weliswaar dat er hangende de procedure van Moszkowicz - hij gaat in cassatie bij de Hoge Raad - schorsende
werking uitgaat van deze juridische actie, maar de rechtbank acht die
bepaling nu niet van toepassing. ,,Bij misbruik van recht, oneigenlijk
gebruik van een rechtsmiddel'' kan er van schorsing geen sprake zijn,
aldus de president van de rechtbank B. Punt.
Moszkowicz krijgt van de rechtbank nog één kans in te
binden, zei Punt. Hij moet morgen om tien uur verschijnen. Komt hij
later, dan garandeert de rechtbank niet dat de advocaat nog namens
Bouterse ,,preliminaire verweren mag voeren of onderzoeksvoorstellen kan
indienen''. Het moet maar eens afgelopen zijn met het juridisch
getreiter, was de niet mis te verstane boodschap van
de rechtbank aan de Amsterdamse strafpleiter.
Moszkowicz heeft het verbruid bij de Haagse rechterlijke macht. Twee
maanden geleden heeft de president van de Haagse rechtbank, B. van
Delden, zich schriftelijk bij Moszkowicz beklaagd, omdat de advocaat in
de zaak-Bouterse voortdurend bezig is zand in de machine te gooien,
aldus Van Delden. De klacht kwam nadat de rechter-commissaris voor de
zoveelste keer was gewraakt.
Ook de nieuwste vondst van Moszkowicz om verplaatsing naar Rotterdam te
vragen, wordt op het paleis van justitie hoofdschuddend bekeken. De
actie is onzinnig, heet het, omdat er geen enkele reden is aan te nemen
dat in Rotterdam anders wordt geoordeeld over de strafzaak-Bouterse dan
in Den Haag. Moszkowicz wil alleen een nieuwe dagvaarding uitlokken om
een nieuw formeel beletsel te kunnen gebruiken. Hij zal zijn cliënt
dan instrueren nooit meer publiekelijk te zeggen dat hij weet wanneer
hij is gedagvaard, zodat Moszkowicz kan zeggen dat de zaak niet kan
beginnen.
Moszkowicz, die gisteren op een steenworp afstand van de zittingszaal de
ontwikkelingen volgde en van commentaar voorzag aan de talrijke
journalisten, zal naar alle waarschijnlijkheid ook morgen niet in de
rechtszaal verschijnen. De rechtbank is bezig met
,,een nietig proces'', zei hij gistermiddag. De advocaat suggereert dat
de rechters bezig zijn in een zorgvuldig door hem opgezette formele val
te lopen, maar toelichten wil hij zijn juridische zet niet.
Bij het openbaar ministerie doen ze het gedrag van Moszkowicz af als
grootspraak. Justitie wijst erop dat Moszkowicz, ondanks eerdere
aankondigingen van het tegendeel, kennelijk geen inhoudelijk verweer
heeft op de beschuldigingen ten aanzien van drugssmokkel. ,,Juridische
kunstjes moeten maskeren dat Moszkowicz eigenlijk niets te melden
heeft'', aldus een bij het onderzoek betrokken ambtenaar.
Het opvallendste kunststukje kwam gisteren trouwens van het openbaar
ministerie. Officier van justitie E. Harderwijk maakte bekend dat het OM
op de valreep Bouterse voor nóg een drugstransport - naast vijf
al bekende - wil dagvaarden. De Surinaamse Adviseur van Staat wordt ook
aangeklaagd voor een transport van 474 kilo cocaïne dat in 1997 in
het Zeeuwse Stellendam werd onderschept.
Als bewijs tegen Bouterse is een overeenkomst gesloten met een
verdachte. Voor de zogeheten deal met deze crimineel heeft de top van
Justitie toestemming gegeven. Het proces-Bouterse is geopend.