ROTTERDAM, 12 DEC. De vier medewerkers van het videoproductiebedrijf Central Park in Amsterdam vonden het maar raar dat hun directeur Raoul Renique zich liet vergezellen door twee bodyguards. Zo gevaarlijk waren de professionele contacten van de kleine onderneming aan het Bilderdijkpark toch niet? En aan de opdrachten kon ook al geen aanwijzing voor gevaar worden ontleend: een bedrijfsfilm voor de KLM, een televisieserie over de vrijwillige brandweer. Wat was daar nou bedreigend aan?

Het strafdossier over drugshandelaar Johan V., alias De Hakkelaar, maakt duidelijk dat Renique buiten Central Park ook zaken deed in een heel andere wereld. En het meer recente, almaar uitdijende dossier over de beursfraude toont nog duidelijker waar Renique en anderen zich in werkelijkheid mee bezig hielden. Die feiten geven gezamenlijk meer aan dan alleen de contouren van een omvangrijke witwasoperatie om illegaal kapitaal uit de drugshandel te 'normaliseren'. Tussenpersonen in Zwitserland, zoals Dirk de Groot of beurshandelaren als Han V. werkten mee of lieten zich hier (onbewust?) voor gebruiken. Het witwassen van 'crimineel' geld vereist een constructie waarin binnen rechtspersonen veel handelingen worden verricht. Dat gaat natuurlijk beter wanneer afspraken kunnen worden gemaakt met een kleine groep die elkaar kent. De paar medewerkers van Central Park veronderstelden dat hun bedrijf onderdeel was van een firma genaamd Curanda. Maar uit de loonstrook bleek dat het maandelijks salaris werd uitbetaald door AMA Holding, thans gevestigd aan de St.Annastraat in Nijmegen. Uit de stukken van het Hakkelaar-proces blijkt dat Johan V. deze firma regelmatig nodig had en meestal gebeurde dat via een tussenpersoon genaamd M. uit Zandvoort. V. kon ook rechtstreeks contact opnemen met AMA Holding, het nummer stond in zijn electronische organizer. Net als de nummers van Renique en van Dirk de Groot in het Zwitserse Igis, die meer dan 90 procent van de aandelen van AMA heeft. Of, zoals hij zelf zegt: beheert.

De Groot is als commissaris van de beleggingsmaatschappij ESC Effecten verdachte in het beursschandaal en heeft een tijdje vast gezeten; vorige week stelde hij fraude-officier De Graaff die het ingewikkelde onderzoek leidt, een flink deel van zijn administratie betreffende tientallen coderekeningen ter beschikking. Zijn voorarrest is geschorst, maar justitie beschouwt hem nog altijd als een serieuze verdachte.

AMA Holding staat niet op zichzelf, er is ook een AMA Trading en op hetzelfde Nijmeegse adres zijn ook gevestigd een beheersmaatschappij, een horeca-BV, een beleggingsmaatschappij, alsmede een adviesbureau voor 'bedrijfskwaliteit' etc. Bestuurd door steeds dezelfde personen of maatschappijen. Aria Selecta B.V. is er één van en deze rechtspersoon werd gebruikt als 'bestuurder' van andere BV's maar werd ook de voortzetting van Central Park. Afgelopen voorjaar ging Aria Selecta failliet en toen kwam de nogal verrassende verbinding tussen De Groot en Johan V. aan het licht.

Vanuit Igis zegt De Groot dat hij ,,een groot aandelenpakket'' beheert in de AMA Holding. Hij wil niet zeggen voor wie. Aria Selecta heeft hij drie jaar geleden nog aan een persoonlijk onderzoek onderworpen. ,,We zijn daar in oktober 1994 in gestapt. Die videowereld vond ik wel interessant. Later bleek het een slapend bedrijf te zijn.''

De verdachte in de beursfraudezaak ziet overigens niets meer in het bedrijf: ,,Al twee jaar probeer ik de aandelen te verkopen. Die stukken moeten bij me weg''. De van coderekeningen bekende vermogensbeheerder leende enkele miljoenen guldens aan Aria Selecta, zo stelde de curator, mr. P. Plattel in Arnhem, aan de hand van de boeken vast. Hier werden BV's op Gibraltar (ACS Ltd) en Curaçao (Tritel) voor gebruikt.

De manier van zakendoen bij Aria Selecta was tamelijk rommelig. Zo werden rekeningen van de in opdracht gemaakte videoproducties niet betaald. En als de deurwaarders langs kwamen, bleek de directeur onvindbaar. ,,Een lugubere sfeer, ik voelde me daar helemaal niet op mijn gemak'', zegt een oud-werknemer.Volgens de curator in het faillissement was de ondergang van het kleine productiebedrijf onvermijdelijk: ,,De omzet was even hoog als de salarissen'', schrijft hij in zijn verslag aan de rechtbank. De twee directeuren die Aria Selecta de laatste tijd had, ontvingen ieder 100.000 gulden per jaar en 4000 gulden per maand aan onkosten.

De curator stuitte op meer vreemde zaken: een ingrijpende verbouwing aan het kantoorpand die de huur omhoog joeg. Dat veroorzaakte vervolgens een forse huurachterstand, die plotseling werd weggewerkt. Een contante storting? De inventaris was geen eigendom, maar geleased. De huur (wit geld verkregen met fatsoenlijke opdrachten) moest worden overgemaakt aan het bedrijf van De Groot. Inmiddels heeft het Openbaar Ministerie in Amsterdam aangekondigd dat het in beroep gaat tegen de schorsing van het voorarrest van Arie B. topman van NBM-Amstelland. Justitie verdenkt B. van witwassen en valsheid in geschrifte. De zakenman B. is op 2 december aangehouden. Op 5 december was diens voorarrest door de rechter-commissaris geschorst, zeer tegen de zin in van fraude-officier van justitie. Het hoger beroep dient volgende week dinsdag. Het voorarrest van effectenhandelaar Adri S. is gisteren met twee weken verlengd.

(NRC HANDELSBLAD, 12 december 1997)