Prijselasticiteit van de vraag

Wanneer de prijs van buskaartjes wordt verhoogd, is het interessant om te weten of er minder buskaartjes worden verkocht en hoeveel minder. Om dat te beoordelen maken we gebruik van de prijselasticiteit van de vraag. (Eigenlijk zouden we beter van de prijselasticiteit van de gevraagde hoeveelheid kunnen spreken, maar dat doet niemand). De prijselasticiteit laat zien met hoeveel procent de gevraagde hoeveelheid verandert als de prijs met 1% verandert. Is bijvoorbeeld de prijselasticiteit van de vraag -2 dan weten we dat bij 1% prijsverhoging de gevraagde hoeveelheid met 2% zal afnemen.

Stel dat een vervoerbedrijf de prijs van een busrit met 30 cent wil verhogen. De directie is benieuwd naar de gevolgen voor het verkochte aantal busritten. Tot nu toe verkoopt het vervoerbedrijf 2.000 buskaartjes voor f 1,50 per stuk. Na de prijsverhoging tot f 1,80 blijkt de gevraagde hoeveelheid terug te lopen tot 1.800 stuks. We berekenen de prijselasticiteit als volgt: de hoeveelheid loopt terug met 200 stuks, dat is met 10%. De prijsverhoging bedroeg 30 cent, dat is 20% van de oude prijs. De elasticiteit
Ep = -10/20 = - 0,5.
Een prijselasticiteit van -0,5 wil zeggen dat elke procent prijsverhoging een half procent daling van de verkochte hoeveelheid veroorzaakt.

Wat is er overigens met de omzet gebeurd?
Ook dat kunnen we narekenen. De omzet was 2.000 stuks x f 1,50 = f 3.000; de nieuwe omzet is 1.800 x f 1,80 = f 3.240. Weliswaar is er minder verkocht, maar dat is gecompenseerd door de hogere prijs. Algemeen geldt: is de absolute waarde van Ep (dat is de grootte van Ep afgezien van het plus- of min-teken) kleiner dan 1, dan zal bij een prijsverhoging de omzet toenemen. We spreken van een 'inelastische vraag': de gevraagde hoeveelheid reageert minder sterk dan de prijs. Is de absolute waarde van Ep juist gelijk aan 1 dan zal de omzet gelijk blijven. Is de absolute waarde Ep groter dan 1, een 'elastische vraag' , dan loopt bij een prijsverhoging de omzet terug.