Macro-aanbod en macro-vraag

Het macro-aanbod is het productievolume dat alle producenten samen - gegeven hun capaciteit en hun kosten - van plan zijn bij een bepaald prijsniveau aan te bieden. In de figuur wordt vertikaal het algemeen prijsniveau P gemeten en horizontaal het volume van de nationale productie (Q). Op de horizontale as zijn de normale bezetting QN en de productiecapaciteit Q* aangegeven. Het verloop van de MA-lijn kan worden verklaard door stap voor stap na te gaan hoe ondernemers reageren als de vraag naar hun producten toeneemt. Die ondernemers zien mogelijkheden om hun winst te vergroten door meer te verkopen. Dit betekent dat zij hun productie moeten uitbreiden.

Figuur De macro-aanbod (MA)-lijn

Bij een minder dan normale bezettingsgraad kan de productie worden uitgebreid zonder dat het prijsniveau oploopt. Er is immers nog ongebruikte productiecapaciteit beschikbaar. In de figuur zien we dit als het horizontale verloop van de macro-aanbodlijn van A naar B. Is de normale bezettingsgraad(QN) gepasseerd, dan treden bij vergroting van het productievolume prijsverhogingen op: het stijgende deel van de MA-lijn van B naar C. Is eenmaal een bezettingsgraad van tegen de 100% bereikt (Q*)en proberen bedrijven desondanks de productie verder op te voeren, dan stijgen de prijzen zeer scherp. We hebben dan een toestand waarin wel het prijsniveau omhoog gaat, maar waarin het productievolume niet kan worden uitgebreid, omdat er geen machines en werknemers meer te krijgen zijn. De MA-lijn loopt nu vertikaal: bij een hoger prijsniveau neemt het productievolume niet meer toe (het traject van C naar D). Macro-vraag
Met de macro-vraag wordt bedoeld de bestedingen van alle consumenten, investeerders, de overheid en het uitvoersaldo. De besteders zijn in het algemeen geneigd bij lage prijzen meer aan te schaffen dan bij hoge prijzen. Een lagere prijs betekent immers dat ze voor hetzelfde geld meer kunnen kopen; hun koopkracht is toegenomen. In de figuur heeft de macro-vraaglijn (MV) daarom een dalend verloop.

Samen bepalen macro-aanbod en macro-vraag het feitelijke productievolume en het prijsniveau. In punt E, waar de MA-lijn en de dalende MV-lijn elkaar snijden, wordt de evenwichtswaarde van het productievolume (Q) en van het prijsniveau (P) gevonden.

Het resultaat van een grotere macro-vraag
Wanneer er onbenutte capaciteit is - het traject AB - leidt vergroting van de bestedingen tot een groter productievolume. Wanneer de capaciteit al volledig bezet is - het traject CD - leidt vergroting van de bestedingen uitsluitend tot een hoger prijsniveau.

Verschuiving van de MA-lijn
De macro-aanbodlijn (MA) laat zien welk productievolume de producenten willen aanbieden bij verschillende prijsniveaus, gegeven de hoeveelheid en de kwaliteit van de productiefactoren en gegeven hun kosten. De MA-lijn verschuift bij een verandering van ŽŽn van deze gegeven veronderstelde uitgangspunten. Door investeringen verschuift hij naar rechts. Hetzelfde bij scholing en verbetering van de techniek. Door scholing kan de kwaliteit van de factor arbeid verbeteren. Ook kan door toepassing van nieuwe technieken de kwaliteit van de factor kapitaal toenemen. De verschuiving van de MA-lijn naar rechts betekent een vergroting van de productiecapaciteit.