Betalingsbalans

De betalingsbalans geeft een overzicht van alle in geld uitgedrukt transacties die ingezetenen van een land hebben verricht met het buitenland in een jaar.
Naar de aard van de transacties worden zij gerubriceerd onder verschillende deelrekeningen.

- Goederentransacties worden vermeld op de goederenrekening.
- Internationale dienstverlening op de dienstenrekening.
- Ontvangen en betaalde rente, winst en dividend op de inkomensrekening.
- Ontvangen en betaalde inkomens waar geen productieve tegenprestaties tegenover staat (zoals contributies aan de Europese Unie) op de inkomensoverdrachtenrekening.

De vier bovengenoemde rekeningen samen noemt men de lopende rekening van de betalingsbalans.
Daarnaast zijn er ook kapitaaltransacties, zoals aan het buitenland verstrekte leningen en beleggingen van buitenlanders in Nederlandse waardepapieren (aandelen, obligaties). Zulke transacties worden geboekt op de financiële rekening.
De derde hoofdrekening van de betalingsbalans id de vermogensoverdrachtenrekening. Voorbeelden van transacties die we op deze rekening vinden: schenkingen van kapitaalgoederen in het kader van ontwikkelingssamenwerking en kwijtschelding van schulden van ontwikkelingslanden.
Als de lopende rekening, de vermogensoverdrachtenrekening en (bepaalde delen van) de financiële samen een negatief saldo vertonen (meer uitgaven aan het buitenland dan ontvangsten) spreken we van een betalingsbalanstekort. Het negatieve saldo leidt dan tot een daling van onze deviezenvoorraad (vreemde valuta's). Een betalingsbalansoverschot doet de deviezenvoorraad toenemen.