De vervuiler betaalt

De Arnhemse korpschef C. Bakker pleit ervoor voetbalclubs te laten betalen voor de inzet van politie bij voetbalcompetitie.('Korpschef bepleit meebetalen clubs aan inzet politie', NRC Handelsblad 8 juni 1998). We mogen aannemen dat hij het profvoetbal op het oog heeft. Terecht merkt hij op dat politie een schaars goed is: zet je ze in bij het voetbalstadion, dan onttrek je ze aan bijvoorbeeld de buurtbewaking.

De meeste professionele voetbalclubs die met regelmaat zogeheten risicowedstrijden spelen (Ajax, Fijenoord, PSV) verdienen genoeg geld om ze voor het politieoptreden te laten betalen. En waarom ook niet, zou je zeggen. Vorig jaar heeft deze politie-activiteit f 15 miljoen gekost, opgebracht door de belastingbetalende burger. Ongeacht of hij een voetbalfan is of niet.

In principe is het mogelijk om de direct belanghebbenden te laten betalen voor de extra inzet van agenten. Weliswaar zijn veiligheid op straat en de handhaving van de rechtsorde typisch collectieve goederen. Dat wil zeggen dat je de gebruiker niet naar de mate van zijn gebruik kunt laten betalen. Maar het gedurende een aantal uren handhaven van de orde in en rond een voetbalstadion is een duidelijk afgeperkte handeling, waarvoor je een bepaalde organisatie een rekening kunt sturen. In dat geval is politie-optreden een individueel goed. Dat het bewaken van een gebouw, een buurt of een evenement een individueel goed is - waarbij je de gebruiker kunt aanwijzen en hem naar de mate van zijn gebruik kunt laten betalen - blijkt ook uit het bestaan van tal van particuliere bewakingsdiensten. Als die niet ergens de rekening zouden kunnen aanbieden, zouden ze niet bestaan.

Het is technisch uitvoerbaar en het lijkt ook heel redelijk om ook in dit geval de 'vervuiler' te laten betalen. Waarom zou iemand die niet van voetbal houdt meebetalen aan de bestrijding van supportersvandalisme. Maar - zou iemand tegen kunnen werpen - dit geldt voor meer zaken: waarom moeten blinden meebetalen voor de straatverlichting; waarom betalen pacifisten mee aan kanonnen en tanks; waarom moeten ouders zonder kinderen het basisonderwijs subsidiëren;?

Straatverlichting is inderdaad een schoolvoorbeeld van een collectief goed; blinden maken er geen gebruik van, maar ze uitzonderen geeft toch wel een hoop administratieve rompslomp. Hetzelfde geldt voor pacifisten: die genieten - tegen wil en dank - van de bescherming die het defensie-apparaat biedt. Basisonderwijs is weliswaar geen collectief goed, maar het wordt toch volledig uit de algemene middelen bekostigd. Hier kun je aanvoeren dat ouders zonder kinderen uiteindelijk meeprofiteren van een goed opgeleide beroepsbevolking: onderwijs heeft positieve externe effecten. Maar de positieve externe effecten van het voetbal moeten mij nog worden uitgelegd.

RS

Zie ook:
Voetbalclubs moeten zelf betalen voor politie-inzet (NRC Handelsblad, 10 augustus 1998)