Pensioenpremie niet meer aftrekbaar

Met zijn nieuwjaarsartikel in Economisch Statistische Berichten (ESB) heeft de nieuwe secretaris-generaal (de hoogste ambtenaar) van het ministerie van Economische Zaken Dr. Sveder van Wijnbergen een gevoelige snaar geraakt. (Zie: 'Topambtenaar: plannen belasting ontoereikend' uit NRC Handelsblad van 7 januari 1998.) Hij gaat in op de onaanvaardbaar hoge werkloosheid in ons land, die, breed gedefinieerd 25% bedraagt. Breed gedefinieerd wil zeggen: inclusief de verborgen werklozen in de WAO, de VUT, Melkertbanen en dergelijke. Een werkloosheid die niet door een te hoge instroom maar vooral door een te lage uitstroom wordt veroorzaakt: ben je eenmaal werkloos, dan is het heel moeilijk om weer aan de slag te komen. Daarbij speelt de zogeheten armoedeval een grote rol. Grote groepen werknemers gaan er financieel op achteruit als ze, zelfs vanuit de bijstand, een baan accepteren dicht boven het minimumloon. Dit verschijnsel geeft de uitkeringsgerechtigde dus de verkeerde financiële prikkel. De afstand tussen het loon en de uitkering moet worden vergroot. Om dit te bereiken adviseert van Wijnbergen een heffingskorting voor mensen met werk: werkenden gaan minder belasting betalen. Zo'n heffingskorting moet een vrij groot bedrag zijn. De benodigde miljarden moeten worden gevonden in een grondslagverbreding. Dit wil zeggen dat het bedrag waarover belasting geheven wordt, groter moet worden. Hier ontmoet Van Wijnbergen de minister van Financiën Gerrit Zalm en zijn staatssecretaris Willem Vermeend. Ook zij streven in hun nieuwe belastingplannen naar grondslagverbreding. Bijvoorbeeld door het afschaffen van heel veel aftrekposten. Maar Van Wijnbergen vindt hun aanpak onvoldoende. Hij wil meer en richt zijn pijlen op wat hij noemt de grootste subsidie in ons belastingstelsel (groter dan die aan huizenbezitters via de hypotheekrente-aftrek). Wie spaart voor een pensioen mag tot op zekere hoogte de pensioenpremie aftrekken voor de inkomstenbelasting. Daar staat tegenover dat je later, als het pensioen wordt uitbetaald, belasting moet betalen. Maar dan ligt het eerste-schijftarief ongeveer twintig punten lager door het wegvallen van de sociale premies! Gepensioneerden betalen geen AOW-premie waardoor hun tarief voor de eerste belastingschijf op 19,85 procent komt in plaats van 36,35%. Schaf je deze omkeerregel af dan levert dit jaarlijks zo'n f 11 miljard op. Daardoor is een 'dramatische tariefverlaging' mogelijk. Bijvoorbeeld naar één tarief van 35%. De eerste reacties uit de politieke arena zijn niet bemoedigend. Ze lopen uiteen van: 'we hebben nu juist zo'n mooi pensioensysteem dat onze minister Melkert het aan de Chinezen mag gaan uitleggen', tot: 'deze benadering beschadigt de prikkel tot sparen voor het pensioen'. Zeker dit laatse argument snijdt geen hout omdat Nederland eerder teveel dan te weinig spaart; zie ons grote spaaroverschot.

RS

Zie ook:
'Studie CPB naar subsidie op pensioenen' (6 februari 1998)

'Fiscaal plan Van Wijnbergen stuit op felle kritiek' (8 januari 1998)

Exit omkeerregel (9 januari 1998)