Door onze redacteur DICK VAN EIJK

DEN HAAG, 31 DEC. De ruimte op de vijftiende verdieping van het ministerie van Binnenlandse Zaken heeft nog het meest weg van een dealingroom bij een bank: platte beeldschermen staan stijf zij aan zij, twee televisietoestellen tonen permanent zicht op de NOS en CNN, drie websites zijn groot op de muur te zien. Een rode digitale klok geeft datum en tijd in Nieuw-Zeeland, een groene die in Nederland. Uiteraard veel telefoons en faxen. Hier huist het Nationaal Coördinatiecentrum, het zenuwcentrum van de overheid in tijden van crisis.

Het centrum draait elke dag tijdens kantooruren op een minimale bezetting. Alleen bij een crisissituatie op nationale schaal wordt de bezetting opgevoerd. De laatste keer dat dat gebeurde was toen de orkaan Lenny over de Antillen raasde. Rond half twee 's middags op oudejaarsdag zit hier een man of acht achter de schermen. Ze zitten er ontspannen bij, één leest op zijn gemak de krant. De toestand in de Pacific geeft geen grond tot opwinding. Hoewel televisie, ANP en allerlei websites op de voet worden gevolgd, vormen die geen aanleiding zelf met informatie naar buiten te komen, licht hoofd operationele planning van het Nationaal Coördinatiecentrum (NCC) Geert Wismans toe. Daarvoor wordt alleen informatie uit overheidsbronnen gebruikt, ook van buitenlandse overheden. Op de muur is een speciale besloten website van het Amerikaanse Federal Emergency Management Agency te zien, waarin actuele informatie uit allerlei landen verschijnt waar de FEMA over eigen waarnemers beschikt. Ook op de Nederlandse ambassades zijn diplomaten paraat en rapporteren ze via het eigen departementaal coördinatiecentrum van Buitenlandse Zaken wat ze daar waarnemen, bijvoorbeeld op de lokale televisie. Elk departement heeft zo'n centrum dat de contacten verzorgt met het voor dat department relevante veld. Die centra staan allemaal in verbinding met hét centrum bij Binnenlandse Zaken.

Van hieruit wordt de ambtelijke top, en zonodig het kabinet, op de hoogte gehouden. In april heeft het hele kabinet zelfs een keer geoefend voor het millennium, aldus Wismans. ,,Dat was vooral om de politici bewust te maken van het millenniumprobleem, ook dat ze tijdig moeten nadenken over wat je moet doen als het toch fout gaat.'' Begin december hebben de meest betrokken bewindslieden nog een extra repetitie gehouden.

Het centrum zelf is op het ergste voorbereid. Gebouwd middenin de Koude Oorlog beschikt het over eigen stroom- en communicatievoorzieningen. En mocht de zaak toch plat gaan, dan bevindt zich in de kelder nog een volledig operationeel reservecentrum, inclusief 120 bedden en bijbehorende catering. Van daaruit ligt ook een extra verbinding naar Hilversum, opdat de minister-president in tijden van nood het volk direct kan toespreken via de televisie.

Maar Wismans verwacht niet te hoeven verkassen naar de bunker: ,,We verwachten eigenlijk niets. We hebben dit voorjaar al vastgesteld dat de kans dat er iets ernstigs zou gebeuren zeer gering zou zijn. De stroomsector verzekerde ons dat zelfs in het geval van een total black-out ze het net in uiterlijk acht uur weer op zouden hebben. Dat is dus het worst-case scenario.''

Het meeste zorgen baart hem niet zozeer het millenniumprobleem in engere zin, maar meer het rondzingen van allerlei geruchten. ,,Daarom hebben we ook alle overheden op het hart gedrukt om zich strikt aan de procedures te houden en bijvoorbeeld niet allemaal om twaalf uur te gaan bellen.''

FEMA: www.fema.gov/y2k

Informatie over het NCC op de site van Binnenlandse Zaken www.minbzk.nl/ui.asp?subthema=3