T I T E L : |
Hannibal |
R E G I E : |
Ridley Scott |
M E T : |
Anthony Hopkins, Julianna Moore, Giancarlo
Giannini |
Eerder gniffelen dan huiveren bij Hannibal
Door BIANCA STIGTER
Zou Ridley Scott Lek hebben gezien? In deze film uit 1999 van Jean van de Velde draagt een van de deelnemers aan een shoot-out een baby in een draagzak, een donkerblauwe Babybjörn. Hetzelfde gebeurt nu in Hannibal. Maar het
gebeurde ook al in de roman van Thomas Harris waarop deze film is gebaseerd,
die eveneens uit 1999 stamt.
Dat Harris en Van de Velde beiden een draagzak in
een shoot-out gebruiken, bewijst dat nieuwe zeden en technieken altijd hun weg
zullen vinden naar de plot van een film of boek. In Hannibal wordt ook de
mobiele telefoon aardig ingezet. In een scene tegen het einde van de film
praten de hoofdpersonen in een druk winkelcentrum met elkaar via de microfoons
van hun mobieltjes zonder dat de een de ander kan zien. Het lijkt alsof een
voice-over plotseling in de werkelijkheid voorkomt. Ook internet vervult een bescheiden rolletje.
Al dat nieuws staat in dienst van onderwerpen die de mens al eeuwen
fascineren (moord en kannibalisme) en dat nog eens extra doen sinds The
Silence of the Lambs, de film uit 1991 waarop Hannibal het vervolg is.
Psychiater Hannibal Lecter verenigt dingen in zich die vaak als een
tegenstelling worden ervaren: hij is intelligent en beschaafd, maar ook een
beestachtige moordenaar.
In The Silence speelde dr. Lecter eigenlijk een grote
bijrol. Hij hielp de onervaren FBI-agente Clarice Starling bij het vinden van
een moordenaar die zijn slachtoffers niet opat, maar hun huid verwerkte in een
jurkje. In Hannibal duikt dr. Lecter, die aan het eind van de eerste film uit
de gevangenis ontsnapt, na een ondergronds bestaan van jaren weer op in
Italië. En weer wordt Starling als lokaas gebruikt, ditmaal zowel door de FBI
als door een schatrijke pedofiel die als enige zijn aanvaring met dr. Lecter
overleefde. Dit gruwelijk verminkte slachtoffer wil Lecter op zijn beurt een
afgrijselijke marteling laten ondergaan.
Het is niet gelukt voor het vervolg het sterrenteam
van The Silence of the Lambs weer bij elkaar te krijgen. Regisseur Jonathan Demme werd
vervangen door Ridley Scott en actrice Jodie Foster door Julianne
Moore. Het zijn op papier goede vervangers. Scott maakte al in allerlei genres
hits, waaronder Blade Runner en Thelma & Louise. Moore lijkt
net zo oud als Foster, straalt net als zij intelligentie uit en doet vaak geen
moeite om sexy te zijn.
Ook in deze film behoren de scenes waarin Starling
door mannen wordt bekeken, tot de beste van de film. Omdat Starling ouder is
geworden, is het moeilijker sympathie voor haar te hebben. Ze is geen jonge
hond meer, maar een vermoeide vrouw die voor haar onkreukbaarheid niet alleen
betaalt met de afwezigheid van een man en een kind, maar ook bijna haar baan
verliest.
Anthony Hopkins is gebleven, maar zijn dr. Lecter is toch ook veranderd, en in
dit geval komt dat niet alleen door het scenario. Hopkins, die voor zijn
eerste optreden als Hannibal zo geprezen werd om zijn terughoudendheid,
overdrijft nu. Dr. Lecter doet af en toe meer denken aan een schurk uit een
James Bond-film dan aan de werkelijk verontrustende moordenaar uit The
Silence.
Scott heeft eigenlijk alleen de scenes waarin Starling voorkomt zwaarte
gegeven. De scenes met de dokter zijn helemaal niet eng. Zelfs de laatste
scene, waarin dr. Lecter mensenvlees op een wel heel bijzondere manier
serveert, doet eerder gniffelen dan huiveren. Het is wel vies, zoals braaksel
vies is, maar het is niet griezelig. Hannibal is perverser en minder
ondoorgrondelijk dan zijn voorganger. Dat komt vooral omdat de makers er voor
gezorgd hebben dat de dokter in deze film alleen slechte mensen eet, mensen
die toch opgeruimd moeten worden, zoals een corrupte politieagent, een
seksistische ambtenaar of een verminkte pedofiel. In een nieuw vervolg, waar
het einde zeker ruimte voor laat, kan de seriemoordenaar misschien wel echt voor James Bond gaan spelen.