In: 33 theaters

Een arbeiderskind dat liever balletdanst dan bokst

Door HANS BEEREKAMP
Het fenomenale succes van Billy Elliot, een film over een jongetje van twaalf uit Noord- Engeland dat tijdens de mijnstaking van 1984 balletdanser wil worden, valt wel een beetje te begrijpen.

Het filmdebuut van de gevierde theaterregisseur Stephen Daldry is minder grappig dan The Full Monty, maar speelt de troefkaart van de musische emancipatie van norse personages uit de arbeidersklasse veel geraffineerder uit.

Knap is vooral de manier waarop de jonge acteur Jamie Bell als Billy Elliot al danst voordat hij ooit een barre van dichtbij gezien heeft. In de openingsscène zien we hem ontbijt klaar maken voor zijn vader, en Daldry choreografeert Billy's gevecht met een broodrooster en een deur als een gracieuze solo. Later in de film wordt het contrast tussen Billy's explosieve talent tot bewegen en de grauwe werkelijkheid van een troosteloos mijnstadje nog veel breder uitgemeten.

Inhoudelijk wordt de bevrijding van Billy aanzienlijk lomper en meer voorspelbaar behandeld. Door de staking is het lokaal waar Julie Walters (Educating Rita) haar balletlessen geeft even niet beschikbaar, en moet ze intrekken bij de boksschool van Billy. Natuurlijk mag zijn vader niet weten dat Billy de handschoenen verwisseld heeft voor spitzen, en natuurlijk ontsteekt de despoot (Gary Lewis, uit Ken Loach' My Name Is Joe) in woede als hij ontdekt dat zijn eigen vlees en bloed er een homo-hobby op na houdt. Het ligt voor de hand dat pa later bijtrekt, en zijn zoon volledig gaat steunen. Hij wordt er zelfs een stakingsbreker voor, want van wat er uit de weerstandskas komt kan Billy niet naar de balletacademie in Londen.

Creatieve ontplooiing schijnt dus in het scenario van Lee Hall ten koste te moeten gaan van de strijd om de mijnen open te houden, toch al een achterhoedegevecht. Ook het wel degelijk homoseksuele vriendje van Billy, dat bewondering heeft voor diens moed, vormt een dwaalspoor in het scenario. Heus, ook hetero's dansen!

Het feit dat Daldry na Sam Mendes (American Beauty) in korte tijd als tweede Britse theatercoryfee debuteert met een filmhit (die tijdens de wereldpremière in Cannes nog Dancer heette), zal de kansen van Billy Elliot op een of meer Oscars aanzienlijk verhogen. De film is er geknipt voor: goed gemaakt amusement met een sentimentele boodschap, die en passant meedeelt dat arbeiderskinderen eerder door te dansen dan door te staken de wereld kunnen verbeteren.