'Criminelen AZC's bestraffen'

De Groningse burgemeester Jacques Wallage vindt dat er te omzichtig wordt omgesprongen met de criminaliteit onder asielzoekers.

Door onze correspondent KARIN DE MIK

GRONINGEN, 18 JAN. Een uitgelekte conclusie van het rapport Asielzoekers crimineler? heeft politiek en bestuurlijk Groningen in zijn greep. In het vertrouwelijke rapport, opgesteld door de Groningse recherche, staat dat asielzoekers in de provincie Groningen vijf keer zo vaak strafbare feiten plegen als de gemiddelde Groninger. Ook vallen ze vaker in herhaling. Het gaat hier zowel om delicten in asielzoekerscentra als daarbuiten. Burgemeester Wallage van Groningen, die met de Groningse hoofdofficier van justitie en de korpschef eind 1999 opdracht gaf tot het onderzoek, beloofde zowel de raadscommissie veiligheid in de Groninger gemeenteraad als zijn Groninger collega's te informeren over de conclusies. Wallage pleit intussen voor een nationaal debat over de kwestie. Hij wil dat criminele asielzoekers het land worden uitgezet.

Schrok u van de conclusies van het rapport?

"In het algemeen is het aantal asielzoekers in Groningen dat strafbare feiten pleegt fors. Dat is een zorgelijke ontwikkeling. Aan de andere kant: als je een dergelijk onderzoek houdt in een moeilijke stadswijk, zou er ook uitkomen dat bewoners daar tien keer zo crimineel zijn als in een doorsnee wijk."

Welke waarde moet je dan hechten aan dit rapport?

"Het levert een nuttig doorkijkje op. Het gaat hier niet om criminaliteitsbestrijding. We gaan een autodiefstal niet anders aanpakken wanneer een asielzoeker die pleegt. De enige politiek relevante vraag die je je moet stellen is: hoe erg vind je het, als mensen die in een asielprocedure zitten crimineel gedrag tentoonspreiden en hoe hard moet je je dan opstellen."

En wat vindt u?

"Het gaat nogal ver wanneer iemand die in nood een beroep op je doet, intussen strafbare feiten pleegt. Dat is onacceptabel. Je mag van iemand die zijn land ontvlucht en in een ander land ruimhartig wordt opgevangen, verwachten dat hij zich niet aan criminaliteit schuldig maakt. Iemand komt hier binnen, krijgt te eten, wordt verzorgd en beschermd en heeft dus geen reden om uit stelen te gaan."

Hoe hard moet je je opstellen als overheid?

"Persoonlijk ben ik er voorstander van om asielzoekers die een crimineel delict plegen, het land uit te zetten. Maar dat kan geloof ik niet op basis van internationaal recht. Maar je zou wel de procedures kunnen verkorten."

Hoe kan er een landelijk debat worden gevoerd als het rapport geheim blijft?

"Ik heb te maken met een vertrouwensrelatie met de recherche. Dit rapport is per definitie vertrouwelijk. Als de recherche op voorhand rekening moet houden met een eventuele openbaarmaking van een vertrouwelijke notitie, zal men zich niet meer frank en vrij uiten. Het gevolg is dat de driehoek verstoken blijft van informatie en daardoor minder goed functioneert. De recherche verzocht ook dit rapport geheim te houden, omdat ze daar bang waren dat het stigmatiserend zou werken. Maar als de gemeenteraad of collega's in het regionaal college behoefte hebben aan informatie, zal ik een notitie opstellen over de hoofdlijnen van het rapport. Maar in de huidige vorm maak ik het niet openbaar."

Waarom een publiek debat?

"Je moet er alles aan doen om de acceptatie van asielzoekers te vergroten. Dan moet je ook streng zijn voor mensen onder hen die strafbare feiten plegen. Doe je dat niet, dan kan dit het asielbeleid op den duur belasten en bedreigen. Je moet een discussie voeren over welke consequenties crimineel gedrag van asielzoekers heeft voor het asielbeleid."

U bent voorstander van een landelijk onderzoek naar criminaliteit onder asielzoekers?

"De Groningse cijfers wijzen op een serieus probleem. Als je landelijk gezien inzicht wilt krijgen in de mate van criminaliteit onder asielzoekers, moet je dat onderzoeken."

Uw partijgenoot Middel stelde vorige week Kamervragen aan staatssecretaris Kalsbeek van Justitie. Hij wil weten welke stappen zij tegen de regiopolitie Groningen dacht te nemen als ze de conclusies van het rapport niet kon onderschrijven.

"Dat was geen verstandige uitlating van Middel. Het was beter geweest als hij zich eerst georiënteerd had."

De politie IJsselland heeft bij een inval in het Opvangcentrum voor asielzoekers in Overijsselse Schalkhaar vier bewoners aangehouden. Zij worden verdacht van diefstal, heling en het in bezit hebben van drugs. Elf andere mensen, die verdacht worden van winkeldiefstal, worden later verhoord. De verdachten zijn afkomstig uit diverse landen en tussen de 17 en 40 jaar oud.

De politie kwam in actie na meldingen van bewoners dat er gehandeld zou worden in gestolen goederen. Volgens districtschef H. van Zwam van de politie IJsselland is de situatie op het opvangcentrum in Schalkhaar te vergelijken met andere asielzoekerscentra. "We hebben geen enkele aanwijzing dat het opvangcentrum in Schalkhaar crimineler is dan andere centra."

( a d v e r t e n t i e s )