Uitgebracht op video en dvd door Columbia TriStar Homevideo

Diane Keaton als spitsvondige erfgename van Woody Allen-traditie

Verzenuwde zusjes aan de telefoon

Door HANS BEEREKAMP
De felheid waarmee Diane Keatons tweede film als regisseur, Hanging Up, vorig jaar in Amerika en Engeland de grond in werd geschreven, zou een betere zaak verdiend hebben. Vrijwel unaniem veroordeelden de critici de komedie over drie zusters en een stervende vader (Walter Matthau in zijn zwanenzang) wegens vermeende oppervlakkigheid, sentimentaliteit en gebrek aan sympathieke trekjes bij alle personages.

Daarbij werd geen woord gewijd aan de kwaliteit van de regie van actrice Keaton, die al in haar debuut (Unstrung Heroes uit 1995) bewees tot meer in staat te zijn dan te verwachten affiniteit met subtiel en authentiek acteren. In Hanging Up verraadt bijna elke camera-instelling van Howard Atherton (Fatal Attraction, Indecent Proposal) een groter raffinement in mise-en-scène, kadrering en belichting dan je op grond van zijn eerdere films zou mogen verwachten. Dat moet dus het werk zijn geweest van regisseur Keaton (1946). Ze lijkt wel een auteur te worden, die Hollywood-clichés bespot door ze op de spits te drijven. Zo dragen de drie zusters zwart op een conventie van uitsluitend in het wit geklede damesbladlezers in de Richard Nixon Library. Dit wordt gevolgd door een uitsnede van hun benen, wanneer ze zich op een hooggehakt drafje naar het ziekenhuis spoeden. Haar eigen imago van New-Yorks rolmodel (sinds Annie Hall) spaart Keaton evenmin. Ze schonk zichzelf de rol van de monsterlijk egocentrische oudste zuster, een hoofdredacteur van een succesvol tijdschrift, dat ze naar de naam van haar personage vernoemde.

Het scenario van de zusters Nora en Delia Ephron, dochters van Henry en Phoebe Ephron, die ooit films schreven voor Danny Kaye en Hepburn en Tracy, moet welhaast autobiografisch zijn. Matthau is de mopperende Korsakov-patiënt, die alleen door herinneringen aan zijn verleden in Hollywood soms weer even scherp wordt. Meg Ryan speelt de middelste zuster, die zich als enige verantwoordelijk voelt voor zijn lot, omdat de benjamin (Lisa Kudrow) het te druk heeft met haar soapcarrière en de oudste slechts geïnteresseerd is wanneer het over haarzelf gaat, zoals zij grif toegeeft.

Telefoons, al dan niet draagbaar, spelen een belangrijke rol in Hanging Up. Ze verbinden de zusters en hun vader en bevorderen een permanent bestaan als rivaliserende kinderen. Aardig zijn die grote meisjes inderdaad niet, al heb ik Meg Ryan zelden zo aangenaam weinig zien koketteren met haar gebruikelijke imago van onvolwassenheid. Ze heeft veel te danken aan Nora Ephron, die haar regisseerde in Sleepless in Seattle en You've Got M@il, en laat nu eindelijk eens de schaduwkant zien van die girl-next-door-romantiek.

Helaas krijgt Hanging Up geen kans in de Nederlandse bioscoop. De uitbreng op video en dvd biedt de mogelijkheid om te constateren dat Keaton en de zusjes Ephron de ware erfgenamen zijn van de babbelzieke, neurotische en spitsvondige comedy-traditie die Woody Allen ooit met Annie Hall in gang zette. Misschien is het niet toevallig dat het nu vrouwen zijn die de meest houtsnijdende films maken over het gevecht om een identiteit te vinden in een verzenuwde wereld. Dat impliceert bijna zelfportretten met onsympathieke trekjes.