Heel Washington wisselt van stoel
Door onze correspondent MARC CHAVANNES
WASHINGTON, 22 DEC. Washington
wisselt van stoel. Het zijn de ministersbenoemingen die in het oog
lopen, maar een nieuwe regering spreidt haar voelhoorns uit over alle
federale departementen en agencies (regeringsdiensten). Ook waar
nog geen minister bekend is doen vertegenwoordigers van het nieuwe
regime hun intrede. Overal zitten op dit moment de politiek benoemde
top- en subtopambtenaren uit de Clinton-periode om de tafel met de
nieuwe machten.
Een hele toplaag van enige duizenden ambtenaren moet vóór
20 januari zijn ontslagbrief hebben gestuurd. Een van die hoog
gekwalificeerde harde werkers, die ook haar bureau in januari moet
opruimen, vertelt dat haar kantoor-kerstfeestje deze week akelig leeg
was. Na het lange wachten op een uitslag nemen velen hun niet-opgenomen
vrije dagen snel op om elders werk te zoeken. Oude netwerken worden
afgestoft, nieuwe relaties worden op een andere manier benaderd. Binnen
strikte grenzen, want de regels die het hoge ambtenarendom als een
korset omklemmen zijn talrijk en strikt. Zo mag men een of twee jaar
niet werken bij bedrijven waar men functioneel mee te maken had,
afhankelijk van de mate van verwevenheid.
Dat is een van de redenen waarom het vinden van die machtige paar
duizend 'presidentiële functionarissen' voor iedere nieuwe
president een nachtmerrie is. Voor het salaris hoeven zij het niet te
doen: tussen 114.000 en 157.000 dollar voor de vijf hoogste rangen. Voor
dat soort bedragen nemen de grote advocatenkantoren hun beginners in
dienst. De meesten komen naar Washington omdat zij de nieuwe president
willen helpen, omdat de werkomgeving van hoge kwaliteit is of omdat zij
na afloop van enige jaren tropendienst de financiële vruchten hopen
te plukken.
Voor het zover is moeten zij een ware hel doorstaan: het proces van
goedkeuring door het Witte Huis, de FBI en de Senaat. Tot voor kort
werden de meest interessante politieke topbanen in Washington samengevat
in The Plum Book. Daarna verscheen The Prune Book How to
succeed in Washington's top jobs.
Neem een accountant
Dit najaar verscheen A
Survivor's Guide for Presidential Appointees. In iedere editie
verschoof de toon van de zonnige uitstalling van prachtbaantjes naar
begeleiding van de beklagenswaardigen die zich in deze race durven
storten.
De strekking van de laatste gids is: Denk goed na, bent u degene voor
die baan, is het alle ellende waard? Schakel een accountant in, want
als u een van de formulieren over uw financiële positie (en die
van uw vrouw, kinderen, familie) niet helemaal correct invult, kan u
een straf wachten van 10.000 dollar oplopend tot vijf jaar cel. Het
zelfde geldt voor het opbiechten van morele of politieke risico-
factoren: "In welke vreemde landen bent u de laatste vijftien jaar
geweest?" Vergeet dan dat weekend op Cuba niet. Het blijkt dat het
totale 'confirmation' proces steeds langer duurt. Kon president Kennedy
zijn benoemingen binnen 2 tot 3 maanden aan het werk zien gaan, onder
Nixon en Carter liep de gemiddelde termijn al op tot ruim drie
respectievelijk ruim vier maanden. Bij het begin van de ambtstermijnen
van Bush senior en Clinton was de ellende zo toegenomen dat hun
topambtenaren gemiddeld na 8,1, resp. 8,5 maanden leiding konden
gaan geven. Toch had de Bush-regering in wording had deze week al tegen
de 40.000 CV's binnen. Men kan zich online melden bij
www.BushCheneyTransition.com. Het aantal zal nog wel oplopen.
Toen Clinton werd geïnaugureerd lagen er 100.000 CV's ter
beoordeling; hij had 200 mensen om door die berg te waden. Maar de echte
plum jobs worden alleen op aanbeveling vervuld. En na
goedkeuring door 'het puriteinse dorp Washington', zoals The Council
for Excellence in Government in haar Overlevingsgids schrijft. Met
een Senaat, waarin beide partijen vijftig zetels bezetten, kan dat
spannende hoorzittingen opleveren. Vice-president Cheney gaat, als
voorzitter met de beslissende stem van de Senaat, ook daar een
kantoortje inrichten.