NIEUWSSELECTIE 
 KORT NIEUWS 
 RADIO & TELEVISIE 
 MEDIA 

S e l e c t i e

Maarten Huygen
Onderhand heb ik ook genoeg van dat "rondje om de kerk". De term is misleidend. Het Jeugdjournaal liet op een kaartje de grootte van de afgesproken route zien die de conducteurs en machinisten zouden moeten gaan rijden volgens het omstreden akkoord: het hele noordoosten van het land.

Gaat dat zo gauw vervelen? Is dat een staking waard? Vliegen is ook saai, met al die zelfde wolken.De term "rondje om de kerk" is een fantastische propaganda-coup van de stakers, waar de publieke televisie meer sympathie voor had dan de commerciële. Nova legde er nog een schepje bovenop door het rondje om de kerk af te beelden als een speelgoedtrein met drie reuze-wagons op een minuscuul cirkel-spoortje rond een plastic kerkje. Dat beeld heeft niets met de werkelijkheid te maken. Ook in andere publieke programma's heb ik dat propaganda- speelgoedtreintje gezien. Ze zouden een voorbeeld moeten nemen aan het Jeugdjournaal: laat de werkelijkheid zien, niet de lollige metafoor. Interessant om op zo'n avond de verschillende interpretaties van de staking voorbij te zien trekken. Zeven uur 's avonds had Het Nieuws van SBS het over een staking tegen de "antivertragingsplannen" van de NS. Het Nieuws wordt een half uur later op de zusterzender Net5 herhaald. Het heeft slechts een paar honderdduizend kijkers en richt zich tot een jonge, weinig politiek geëngageerde doelgroep. Minder sympathie voor de stakers dus. Ik zag veel gestrande jonge treinreizigers die niet het alternatief van een auto hadden of die met zomaar een dagje vrij van hun probleem af waren. Een studente miste haar tentamen, rampzalig, lijkt me. De meeste kijkers vonden in de dagelijkse peiling dat er een stakingsverbod moest komen. Er werd ook een machinist op een geprivatiseerde spoorlijn geïnterviewd. Hij moet veel kleinere rondjes maken dan die van het anti-vertragingsplan. De geïnterviewde machinist vond die vaste routes juist prettig. RTL zette al vroeg een stevig accent op de voordelen van het omstreden NS-akkoord. Begin deze week kwam het met een reportage over de Amsterdamse trams, die al jaren door vaste teams van conducteurs en machinisten worden bezet. Ook die waren zeer tevreden met hun vele rondjes rond de Dam, heel veilig ook. Kortom, verveling is een weinig overtuigend stakingsargument.

Netwerk en Nova volgden de stakers en concentreerden zich op de vakbondspolitieke kant. Het begin van de staking om vier uur 's ochtends in het lege station, koude-wolkjes uit de mond. Ruzie met een onderkruipende machinist, bezetting van het spoor. De staking draaide niet alleen om dat "rondje" maar om de algehele kaalslag op het spoor. Nova had zelfs de primeur van een nieuw op te richten vakbond: de Federatie Railvereniging, de FRV. Goed getroffen en perfect getimed waren de achtergronden in het nog steeds onvolprezen documentaire- programma Zembla. Zij analyseerden met voorbeelden en reportages de veranderingen op het spoor. Spoorwegdirecteur Lantain zei triomfantelijk dat de spoorwegen voor het eerst winst maken. So what? De praktijk van de marktwerking kwam aan de orde: aan het eind van de aanbestedingsperiode investeert de maatschappij niets meer en de nieuwe vervoerder wacht met investeren tot hij het contract binnen heeft, zoals de NS ook deed. De provincie Groningen bespaart met het geprivatiseerde Noordnet zes miljoen gulden maar de reizigers zitten met te weinig conducteurs, overvolle treinen, uitvallers, bussen die worden ingezet. Dan krijgt Noordnet boete zodat het nog minder geld overhoudt voor investering. Nieuwe serviceverlening: een groepje kregelige ouderen kreeg les in het gebruik van de kaartautomaat. Gooi er meteen wat rijlessen bij. Vervoer kunnen de passagiers ook zelf. In het Journaal een gestrande Amerikaanse reiziger: "Vroeger was Nederland een van de meest geciviliseerde plekken op de planeet. I guess they are catching up with the rest of the world."

( a d v e r t e n t i e s )