In: 55 theaters

Meer geweld en minder seks

Door BIANCA STIGTER
"Who's the private dick that is a sexmachine to all the chicks", zong Isaac Hayes terwijl Richard Roundtree in een hippe leren jas zelfverzekerd door New York liep. "Shaft!", antwoordde een dameskoortje alsof er op deze vraag geen ander antwoord mogelijk was.

In 1971, het jaar dat de film Shaft van Gordon Parks uitkwam, was er ook geen ander antwoord mogelijk. Een rol als die van de aan niets en niemand verantwoording afleggende detective was er voor een zwarte acteur in de Amerikaanse film nog niet geweest. Dertig jaar later is er veel veranderd, maar ook weer niet zoveel. Blaxploitation bestaat als genre niet meer en er zijn in Hollywood veel meer zwarte acteurs aan het werk dan in 1971. Maar het antwoord op de vraag van Hayes is dertig jaar later nog steeds: Shaft!

John Singleton, die eerder onder meer Boyz N the Hood regisseerde, heeft een vervolg op de film van Gordon Parks gemaakt met Samuel L. Jackson in de titelrol. Het is interessant om de verschillen tussen de film uit 1971 en 2000 te bekijken. Het eerste wat opvalt is dat de nieuwe Shaft nog wel de muziek en de woorden van Isaac Hayes gebruikt, maar Samuel L. Jackson (naar verluidt tot zijn ongenoegen) geen enkele seksscène meer heeft. Hollywood is in de loop der jaren kuiser geworden. De seks is in de nieuwe Shaft ingeruild voor meer geweld. Daarmee geeft Singleton een belangrijke troef uit handen. De oude Shaft is nu juist zo geliefd wegens die malle seksscènes met allerlei gewillige dames. Maar de seksscènes hadden er waarschijnlijk alleen in kunnen blijven als Singleton van Shaft een soort Austin Powers had gemaakt. Voor die nostalgische aanpak heeft de regisseur niet gekozen. Hij maakte van Shaft geen grappig anachronisme maar een Dirty Harry. Shaft is ditmaal geen privédetective maar een politieman, die een racistisch rijkeluiszoontje (Christian Bale) wil laten opsluiten dat weg lijkt te komen met het vermoorden van een zwarte jongen. In de bijrollen is goed en kwaad keuriger dan in het origineel over wit en zwart verdeeld. Jeffrey Wright springt eruit als een gemeen drugsbaronnetje met een Dominicaans bedoeld accent.

Samuel L. Jackson speelt zijn rol ook met verve, en hij ziet er wel goed uit in zijn leren Armani, maar de ster kan niet verhinderen dat de nieuwe Shaft alleen wat de production values betreft in de schaduw kan staan van het goedkoop ogende origineel. Eigenlijk was dat goedkoop ogen ook al een van de aantrekkelijke dingen van de oude Shaft. Het probleem van Singleton en Jackson is dat zij op een film die cult is geworden een mainstream vervolg hebben moeten geven.