In: 106 theaters (Nederlands gesproken) en 25 theaters (Engels gesproken)

Disney's echte dino's

Door PAUL STEENHUIS
Kuddes dino's die majestueus bewegend door een oerlandschap trekken, exotische dinokoppen van dichtbij gezien, verliefde iguanodon-ogen: alles wat je miste bij de computeranimatie televisieserie over dinosaurussen van de BBC, Walking With Dinosaurs, is te zien in de nieuwe Disney computeranimatiefilm over dino's, kortweg Dinosaur genoemd.

Hoe bedrieglijk echt de prehistorische monsters er ook uitzien, Dinosaur is geen trage populair-wetenschappelijke natuurdocumentaire zoals de BBC-serie. Dat blijkt meteen uit de formidabele openingsscene van Dinosaur. We maken kennis met een dino-ei, in een aanvankelijk nog liefelijk door moeder iguanodon beschermd nest. Plotseling wordt de vredige rust op de broedplaats voor verschillende dino's verstoord door vleesetende oermonsters. In de chaos blijft het ei verlaten achter. Het wordt snel door een eierrovende dino (de oviraptor, voor kinderen en kenners) gekaapt, het valt in de rivier en wordt opgepikt door een vliegend reptiel, dat zijn buit uiteindelijk verliest boven een tropisch woud. Daar valt het ei, dat op uitkomen staat in een nest van oeraapjes. Zij zien de babyiguanodon uit zijn ei komen en nemen het beest liefderijk op in hun apenfamilie. En dat gebeurt allemaal voordat je 'pterodactylus' zeggen kunt.

Inmiddels hebben we prachtige landschappen gezien, waardoor kuddes reusachtige dino's bewegen alsof ze zo in de natuur gefilmd zijn, je bent onder water geweest, je hebt boven afgronden gezweefd - en al die tijd heeft er nog geen beest gesproken. Als die levensechte dino's en oerapen dan toch beginnen te praten, doet dat weinig meer af aan de geloofwaardigheid. Je wilt weten hoe het met de jonge iguanodon Aladar afloopt, of hij ooit nog contact krijgt met dino-soortgenoten. Het is een vreugde om de dino's van dichtbij te zien: hun huid, oogopslag, zelfs hun uitdrukkingsloze schildpaddenkoppen zijn expressief gemaakt. De Disney-animators stellen deze keer niet teleur. Dat is wel anders geweest, te beginnen bij De Leeuwenkoning, weliswaar een kaskraker, maar artistiek gezien een dieptepunt in de Disney tekenfilmhistorie. Bijna alle Disney films hebben sindsdien hetzelfde verhaalschema: jong uitgestoten beest of mens moet zijn plek terugveroveren in de groep. Ook Dinosaur volgt dat stramien, maar deze keer is dat geen bezwaar: de animatie-toverkunst van Disney doet zijn werk, het drama is goed gedoseerd, de komische karakters (de oude dames brachiosaurus en styrachosaurus) zijn sterk uitgewerkt. Vergeten zijn het overspannen drama en de slappe grappen uit De Leeuwenkoning en wat daarna kwam. Het is net alsof de nieuwe computertechnieken Disney de pioniers-animatiemagie terug heeft gegeven, zoals ook al in Toy Story II (ook computeranimatie) te zien was. Nu alleen nog de pompeuze Afrikaanse ritmes (geïnspireerd op de Leeuwenkoning) afschaffen!