In: Rialto, Amsterdam; Haags Filmhuis; Lantaren/Venster, Rotterdam; 't Hoogt, Utrecht

Hans en Grietje en Bonnie en Clyde

Door BIANCA STIGTER
De productieve Franse regisseur François Ozon (1967) houdt van provoceren. Hij schept er een plezier in dat zowel pervers als kinderlijk is. Even fijn vindt hij het om uit andere films te citeren.

In Sitcom (1999), zijn eerste lange speelfilm, liet hij een familie kennis maken met onder meer incest, zelfmoord en sm en verwees naar Pasolini's Teorema. Zijn derde film, Gouttes d'eau sur pierres brÛlantes, is gebaseerd op een toneelstuk van Fassbinder. Les amants criminels, zijn tweede film, die nu in Nederland in première gaat, is Ozons variant op Bonnie & Clyde, Badlands en Natural Born Killers. Het genre van jonge criminelen op de vlucht ontmoet in het toepasselijk getitelde Les amants criminels ook nog het sprookje van Hans en Grietje.

Ozon vliegt in Les amants criminels voortdurend tussen heden en verleden heen en weer. Daardoor maakt hij het je haast onmogelijk om motieven aan de daden van de hoofdpersonen toe te kennen; het antwoord op de vraag waarom ze iets doen verandert voortdurend. Het is slechts een van de vele pesterijtjes van Ozon. In chronologische volgorde navertellen wat er gebeurt, doet in ieder geval geen recht aan de film.

De twee criminele geliefden zijn de zestien- of zeventienjarige Alice en haar vriendje Luc, die in een of andere Franse stad wonen. Alice lust naar een mooie jongen uit haar klas en haalt Luc onder een vals voorwendsel over hem te vermoorden. De moord wordt extra akelig omdat de jongen Arabisch is. Alice en Luc willen het lijk in een bos begraven. Onderweg beroven ze een juwelier. Terug in de auto zegt Alice in haar met bloed bevlekte jurkje dat ze misschien beter de bakker hadden kunnen nemen. Ze heeft honger. Croissantjes en kaneelbroodjes...

Na het begraven van Saïd vinden ze in het bos een hut van een stroper. Als de stroper thuiskomt en ziet dat ze van zijn bordje hebben gegeten, sluit hij hen op in de kelder. Daar vinden ze ook het lijk van Saïd. Hij mist al een onderbeen.

In Alice en Luc heeft Ozon waarschijnlijk de onsympatiekste helden uit het genre gecreëerd. Jérémie Renier, die eerder te zien was in La Promesse, voldoet uitsekend als de slappeling Luc. Pascale Régnier, die in Cannes bekroond werd voor haar rol in La vie rvée des anges, is net zo goed als de ontluikende bitch Alice. En toch maakt afschuw plaats voor medelijden als deze vervelende twee bij de stroper in de kelder zitten. Maar lang hoeft dat bij Luc weer niet te duren, want de jongen geniet wel van de seks waartoe de stroper hem dwingt.

Ozon speelt met flair met de verwachtingen van de kijker. Hij rekent op afgrijzen bij het stropen van een konijn en op gewenning bij het doden van een mens en slaagt erin die zowel op te roepen als op afstand te houden. In Sitcom lukte het hem nog niet alle taboes die hij wilde doorbreken op een leuke manier te doorbreken. In Les amants criminels lukt hem dat wel. Hij is het knapste en het stoutste jongetje van de klas.