Natalie Portman

In een reeks profielen van hedendaagse filmsterren deze week de Amerikaanse actrice Natalie Portman, die met 'Where the Heart Is' haar carrière als jong meisje afsluit.

Door PIETER STEINZ

'I'm thirteen; but I have an old soul,' zei Natalie Portman in de nostalgische komedie Beautiful Girls (Ted Demme, 1996). Ze wist waarover ze het had. Toen ze tegenover Timothy Hutton de sterren van de hemel acteerde als het voorlijke buurmeisje van een oudere schoolreünist, zat ze al twee jaar in het vak. In haar debuut Léon, Luc Bessons film over een klein meisje dat vriendschap sluit met een huurmoordenaar, stond ze tegenover Gary Oldman; in Michael Manns Heat speelde ze met grootheden als Al Pacino en Robert De Niro. Met haar grote donkere ogen en haar springerige uitstraling gold ze halverwege de jaren negentig als de nieuwe Audrey Hepburn - op een leeftijd waarop Hepburn nog roemloos ploeterde op het conservatorium van Arnhem.

Natalie Portman, die haar grootmoeders meisjesnaam aannam om haar familie te beschermen, werd geboren op 9 juni 1981 in Jeruzalem. Drie jaar later verhuisde ze met haar vader (een arts) en moeder (een kunstenares) naar de Verenigde Staten, waar ze op haar elfde in een pizzatent werd ontdekt door een talentenjager van een modellenbureau. Het was Besson die haar voor het eerst in een film liet spelen, maar het was Demme die in de plaatjesmooie puber een actrice zag. In Beautiful Girls ontwikkelde Portman het mengsel van ontwapenende meisjesachtigheid en sexy sarcasme dat heel lang haar handelsmerk is geweest. 'So you're the little neighborhood Lolita?' zegt een schoolvriend van Hutton pesterig; waarop Portman repliceert: 'So you're the alcoholic highschool buddy shit-for-brains?'Met haar nieuwste film Where the Heart Is, over een in de steek gelaten zwangere vrouw, sluit de nu 19-jarige Portman definitief haar carrière als jong meisje af. Ze was mooi: als de dochter van de president in Tim Burtons science-fictionparodie Mars Attacks!; als de giechelige dochter des huizes in Woody Allens musical Everyone Says I Love You; zelfs als koningin Amidala in Star Wars Episode I (tenminste, in het incognito gedeelte van haar dubbelrol). En ze moet ook mooi geweest zijn als Anne Frank in de Broadway-productie van The Diary of Anne Frank, waarvoor ze een aanbieding voor het gedoodverfde kassucces The Horse Whisperer liet schieten.

En wat volgt? "Ik ga naar de universiteit," zei Portman vorig jaar tegen USA Today. "Het kan me niet schelen of dat me mijn carrière kost. I'd rather be smart than a moviestar." Inmiddels studeert ze psychologie aan een Ivy League-universiteit waarvan de naam een geheim is (Harvard?), maar lijkt haar carrière vooral bedreigd te worden door haar Star Wars- verplichtingen. Tussen de tentamens door werkt ze in Australië aan de opnamen van Episode II (die in 2002 in de bioscoop moet komen), en daarna volgt nog Episode III. Een ster zal ze ironisch genoeg wel blijven, daar staan de kassuccessen van George Lucas borg voor. Maar of ze na vijf jaar special effects nog als actrice zal worden beschouwd, is zeer de vraag.