Door onze redacteur TOM-JAN MEEUS
ROTTERDAM, 3 OKT. De in opspraak geraakte patholoog Dick van V. heeft zijn werk in het Haagse Westeinde- ziekenhuis tijdelijk neergelegd. Dit is meegedeeld door een woordvoerder van het Westeinde.

De woordvoerder zegt dat de leiding van het ziekenhuis "verbolgen" is dat Van V. tijdens zijn sollicitatie, eind vorig jaar, heeft verzwegen dat hij twee jaar geleden als patholoog wegens 'incompetentie' is ontslagen in een ziekenhuis in Halifax, in Canada.

Dit weekeinde werd bekend dat Van V. in Canada wordt gezocht. De politie heeft te midden van huisraad in een opslagruimte op naam van Van V. twee gesealde plastic zakjes met menselijke organen aangetroffen. De huur van de opslag was sinds mei verlopen. Volgens Canadees recht staat op dergelijk 'onbehoorlijk' beheer van menselijke organen vijf jaar celstraf. Het Westeinde-ziekenhuis schaarde zich dit weekeinde achter een verklaring van Van V. Het arrestatiebevel moest op een 'misverstand' berusten. Nadien werd bekend dat de ziekenhuisleiding niet op de hoogte was dat Van V. in februari 1998 in het Canadese ziekenhuis was ontslagen.

Voorts blijkt uit een uitspraak van een regionaal medisch tuchtcollege in Canada, van mei vorig jaar, dat Van V. "professioneel wangedrag" aan de dag heeft gelegd. Van V. is met dit oordeel akkoord gegaan, aldus de stukken. Gisteren liet hij het ziekenhuis weten in zijn sollicitatie niet te hebben gesproken over zijn Canadese ontslag omdat het ontslag in revisie is. Het nationaal tuchtcollege van Canada spreekt dat tegen. De woordvoerder van het Westeinde zegt dat Van V. de tijd zal nemen "alle zaken op een rijtje te zetten", daarna wordt mogelijk over consequenties gesproken. "We vertrouwen er op dat hij een goede verklaring kan geven maar zijn zeer ontstemd dat hij zijn ontslag niet heeft vermeld."

Het orgaanbeheer van Dick van V.

De manier waarop patholoog Dick van V. in Canada organen opsloeg, kan hem daar vijf jaar celstraf opleveren. In Nederland is een zelfde opslag juist toegestaan.

Door onze redacteur TOM-JAN MEEUS

ROTTERDAM, 3 OKT. Het voorjaar van 1998 is allerminst een gelukkige periode in het werkzame leven van de Nederlandse patholoog dr. Dick van V. In het 'IWK Grace'-ziekenhuis in Halifax, Canada, weerklinkt kritiek van de directie op zijn werk. 'Incompetentie', luidt het oordeel. Februari 1998 wordt hij ontslagen, bevestigt dr. Brian MacDougall nu telefonisch. Hij is fungerend directeur van het ziekenhuis in Halifax en wil "om juridische redenen" geen nadere mededelingen doen.

Niettemin is inmiddels duidelijk wat er speelde. Najaar 1999 is het in Canada openbaar geworden - kort nadat Dick van V. in het Verenigd Koninkrijk aandacht van de media heeft getrokken. In een kelder van een ziekenhuis in Liverpool, het Alder Hey, zijn honderden organen van overleden kinderen ontdekt. Ze zijn gebruikt voor wetenschappelijk onderzoek, of zijn daarvoor gereserveerd. De ouders van de overleden kinderen zeggen van niets te weten. Een rel breekt uit. Vingers wijzen in de richting van Dick van V., die van 1988 tot 1995 in het Liverpoolse ziekenhuis heeft gewerkt. De patholoog is zich van geen kwaad bewust. "Uitgenomen organen en weefsels", stelt hij, "werden niet, zoals normaal, na routine-onderzoek vernietigd." Want het ziekenhuis wenste diepergaand onderzoek - maar trok geen geld uit, dus bleven organen liggen. "Ethisch en medisch onacceptabel", aldus Van V., die meldt dat hij de ziekenhuisdirectie hierop meermaals schriftelijk heeft gewezen. De Britse regering kondigt najaar 1999 een onderzoek aan, de resultaten worden "deze maand" verwacht, zegt M. Akid van het Liverpoolse ziekenhuis. Hij zegt ook dat de ziekenhuisdirectie sinds het uitbreken van de rel "volledig is vervangen".

Als de Britse pers, schandaalbladen én serieuze kranten, zich najaar 1999 stort op Dick van V., komen in het Canadese Halifax oude vragen opnieuw tot leven. Van V. is voorjaar 1998 plotseling uit Canada vertrokken, en nooit is in Halifax duidelijk geworden wat de reden van zijn vertrek was. Voorts blijkt de regionale medische tuchtraad (College of Physicians and Surgeons of Nova Scotia) destijds een onderzoek te hebben gedaan naar zijn professionele handelwijze. Het resultaat is nooit gepubliceerd - maar de tuchtraad voelt zich gedwongen dat nu alsnog te doen.

Uit de stukken, in bezit van deze krant, blijkt dat Van V. volgens de tuchtraad "incompetente daden" heeft verricht als patholoog in Halifax, en dat de kwaliteit van onder meer zijn autopsies "beneden geaccepteerde maatstaven" lag. De officiële sanctie die hem 19 april 1999 wordt opgelegd - hij is al bijna een jaar weg uit Canada - is dat hij een 'reprimande' krijgt, vertaald als "blijk van professioneel wangedrag", die officieel in het disciplinaire archief van de arts wordt opgenomen. Van V. gaat akkoord met de bevindingen van het tuchtcollege en ondertekent daartoe een brief - waarmee hij voorkomt dat een openbare hoorzitting aan zijn zaak wordt gewijd, zo blijkt uit de stukken.

Als deze bevindingen vorig najaar in Canada worden gepubliceerd, is Van V. net verwikkeld in een sollicitatieprocedure in het Haagse Westeinde- ziekenhuis. Hij vertelt de ziekhuisdirectie noch de specialistenmaatschap van zijn ontslag in Canada. Later zegt Van V. in het personeelsblad van het hospitaal dat zijn vertrek uit Canada verband hield met een verzoek van collega's in Trinidad, waarheen hij medio 1998 vertrok. "Kennissen", zegt hij, "hebben ons (hij en zijn vrouw, red.) toen gevraagd om voor hen waar te nemen, en daar zijn wij op ingegaan." Het ziekenhuis is "verbolgen" dat Van V. de directie tijdens de sollicitatie niet van zijn ontslag in Canada heeft verteld, aldus woordvoerder J.W. Bloemen vanmorgen. In een fax aan deze krant, gistermorgen, lichtte Van V. toe waarom hij zijn Canadese ontslag voor de directie verzweeg. Van V. was tegen het ontslag in beroep gegaan bij de rechtbank, aldus de fax, en de zaak was ook in heroverweging bij de nationale medische tuchtraad in Canada (The Royal College of Physicians and Surgeons in Ottawa). Daardoor leek het erop, ten tijde van zijn sollicitatie, dat een schikking mogelijk was, waardoor het eenzijdig ontslag kon vervallen, aldus Van V. gisteren. Er staat één ding tegenover: van revisie, zoals Van V. zegt, door de nationale tuchtraad in Canada is geen sprake, zegt medewerker P. Lennard na archiefonderzoek "Wij hebben geen zaak van Van V. in behandeling gehad."

Als Dick van V. voorjaar 1998 Canada voor Trinidad verlaat, heeft hij opslag nodig voor zijn huisraad. Hij tekent een contract voor twee jaar. De termijn verloopt dit voorjaar, de eigenaar van de opslag kan Van V. niet traceren. Hij besluit de opslagruimte te schonen en de huisraad publiek te veilen. Wanneer de veiling op stapel staat, aldus J. Pal van de politie in Halifax, wordt een bordkartonnen doos ontdekt. Daarin twee plastic zakjes met lichaamsorganen - op het punt openbaar geveild te worden. Volgens de Canadese wet, zegt de politie, staat op zo'n behandeling van organen een celstraf van vijf jaar.

Niet in Nederland. De toepasselijke wetgeving kent geen regeling op dit punt. Het zou hier niet verboden zijn, aldus hoogleraar gezondheidsrecht F. van Wijmen uit Maastricht. Nederlandse ethici beoordelen de handelwijze van Van V. verschillend. "Op zijn zachtst gezegd is dit niet zoals het hoort", aldus I. de Beaufort, hoogleraar medische ethiek in Rotterdam. Haar Leidse collega Dupuis zegt echter: "Het is vanzelfsprekend dat men kleine stukjes weefsel in eigen beheer heeft. Ik zie niet welke norm is overschreden. Wees blij dat dit orgaan-onderzoek wordt gedaan. De gezondheidszorg kent te grote problemen om je hierover op te winden."

( a d v e r t e n t i e s )