T V V O O R A F :
Jongen en meisje in stacaravan
HANS BEEREKAMP
Zoals de VPRO in
Lolamoviola onervaren filmregisseurs een kans geeft, zo is sinds
1997 Goede Daden bij Daglicht bedoeld als speeltuin voor
beginnende scenarioauteurs. Alle zes de afleveringen van dit seizoen
werden geregisseerd door Johan Timmers, die daardoor een minstens zo
zwaar stempel drukt op de dramaproducties.
In de twee delen geschreven door Manon Uphoff en Jac. Toes, die beiden
al eens eerder een Goede Daden-script verfilmd zagen, is de
eenheid van stijl herkenbaar. Timmers liet zijn cameraman Ton Peters
extreme close-ups draaien van de hoofdpersonen, en koos bovendien nog
eens overwegend voor krappe interieurs en een bijbehorend gevoel van
beklemming. Een ander gemeenschappelijk trekje is de voorkeur voor
personages aan de onderkant van de samenleving en voor aardse, vaak
morbide, gebeurtenissen.
Zo valt moeilijk vast te stellen wat nu precies de bijdrage van de
scenaristen geweest is. Bij het kijken naar een film weet je vaak niet
hoe gedetailleerd het script oorspronkelijk was. Staan de locaties er al
in beschreven? Wiens beslissing was het om een Kreidler als
vervoermiddel te kiezen, of de verkrachting van een Afrikaanse
schoonmaakster in een schoolklas te laten plaatsvinden waar een kaart
van dat werelddeel aan de wand hangt?
De verdiensten van met name Uphoffs vanavond uitgezonden aflevering
Caravan lijken voor een groot deel aan de regie toegeschreven te
kunnen worden, ook door het voortreffelijke spel van Carice van Houten
(Suzy Q) en Freek Brom (Wilde Mossels), maar zeker is dat
niet. Het gegeven is nogal onbestemd: een meisje en een jongen in een
stacaravan voeren om onduidelijke redenen oorlog met elkaar. Het meisje
voelt zich onbegrepen, en sommeert de jongen in een adem door haar
'gewoon te neuken', en loopt huilend weg als hij niet direct gevolg
geeft aan die opdracht. Dan plukt ze een kind van de straat en houdt het
tegen zijn wil vast. Het lijkt wel modern theater: mooi, dreigend, maar
wie zal zeggen wat het betekent?
Daarentegen legt misdaadauteur Toes in de aflevering Champs (24
oktober) het er nogal dik bovenop. Twee oude vrienden sluiten in een
seksclub een weddenschap af, er wordt gesold met illegale werknemers en
de slechterik die een buitenlandse seksueel misbruikt, zweert zijn
echtgenote dat hij niets heeft gedaan 'met die zwarte poes'. Tja, het is
een soort maatschappijkritiek, maar nog lang geen geraffineerde
scenariokunst, ook al doet Peters' camera weer aardige dingen. De
overige afleveringen zijn geschreven door Stefanieke Veenstra, Marcel
Visbeen en tweemaal Edzard Mik.
Goede Daden bij Daglicht, Ned.3, 23.10-23.40u.