NIEUWSSELECTIE 
 KORT NIEUWS 
 RADIO & TELEVISIE 
 MEDIA 

S e l e c t i e

Maarten Huygen
Dokument volgde de intieme vriendschapsrelatie van een Nederlandse vrouw met een Amerikaanse ter dood veroordeelde. Ontstaan uit een correspondentie voor Amnesty International. Dat komt vaak voor. Twee werelden. Sociaal werkster Gea reist vaak naar Noord-Florida om de man in de cel op te zoeken.

We kregen brieffragmenten te horen en de man werd geïnterviewd met de handboeien aan. Net als Dokument vindt zij in Florida authentieke emoties als medelijden, liefde en verdriet over verlating. Er was ook een vaste groep Amerikaanse vrouwen die getrouwd waren met een man op Death Row. Ik vraag me af hoeveel vrouwen die relatie pas hadden aangeknoopt toen de man in de cel zat. Ook dat is een bekend verschijnsel. Behoefte aan onderwerping aan een man die zijn macht vertoonde door de morele grenzen te overschrijden? Daar staat tegenover dat zo'n gevangene de bezoekende vrouw als enig houvast heeft en volledig van haar afhankelijk wordt. Hij legt zijn gevoelens bloot in lange brieven en daar komt een vrij man minder gauw aan toe. Gea zei dat ze als een Florence Nightingale was begonnen maar bij nader inzien had ze ook wel veel aan zijn brieven. Zijn brieven zouden haar door een lange depressie hebben geholpen.

Er liep ook een vrouw rond die al tien jaar actie voerde om de doodstraf van de moordenaar van haar vader te laten omzetten in levenslang. Vlakbij de gevangenispoort vroeg ze aan bezoekers wat ze over hem hadden gehoord, want zelf wilde die man kennelijk geen contact met haar. Ze was bij de moord aanwezig geweest en hij had haar indertijd in hoofd en hersenen gestoken. Lange tijd lag ze in coma. Hoe je dan zo geobsedeerd kunt raken over de redding van de dader? Is het een groot christelijk hart of is het ook onbewuste genoegdoening? Helaas was Dokument in de bijna twee uur durende documentaire weinig nieuwsgierig naar motieven. Ik had ook wel een cipier het bezoekpatroon van Death Row- vrouwen willen zien beschrijven, want een patroon zit er beslist in. Pas ten tijde van de opnamen durfde Gea in de bibliotheek de krantenknipsels te lezen over zijn gruwelijke misdaad. Hij had 21 jaar geleden 's nachts in een kinderslaapkamer ingebroken, een zesjarig meisje meegenomen, verkracht en vermoord. Aanvankelijk wilde hij nooit toegeven dat hij het had gedaan, want er was nog een sprankje hoop dat zijn straf in een laatste beroep zou worden omgezet tot levenslang. Zij durfde hem ook niet te schrijven over zijn schuldgevoel uit angst dat de bewakers het zouden lezen en het zouden gebruiken om het laatste beroep tegen zijn vonnis te blokkeren. Hij durft er niet met medegevangenen over te praten uit angst voor verklikking. Wij, kijkers zijn nu wel van zijn geheim op de hoogte, dus mondje dicht, zou ik zeggen, anders wordt zijn beroep verworpen. De regisseur, Marijke Jongbloed, belde de moeder van het slachtoffer om haar te bewegen hem te vergeven en voor omzetting in levenslang te pleiten. We kregen het gesprek te horen. Wist de moeder dat haar reactie zou worden uitgezonden? Anders zou ik het onfatsoenlijk vinden. De moeder zei dat ze niet meer over de zaak wilde praten. "Ik wil er van af. Dat kan pas echt als hij heengaat. Hij heeft pas echt berouw als hij zelfmoord pleegt", zei ze. Ook de moeder van de dader vond dat hij beter kon worden geëxecuteerd in plaats van de rest van zijn leven in de gevangenis te vegeteren.

Interessant vond ik het contrast tussen de broeierige, gewelddadige deelstaat Florida en het verzorgingsstaatje Nederland. Wraak versus hospitalisering. Nou ja, geef mij dan maar hospitalisering. De verzorgde, zelfbewuste Gea leek zo weinig op haar plaats. De mensen die op straat werden geïnterviewd, hadden weinig begrip voor haar standpunt. Een toevallige passant vertelde over zijn nicht die op gruwelijke wijze was verkracht en vermoord. "Ik haal graag zelf de handel van de elektrische stoel over", zei hij. "Uit zelfbehoud. Dankuwel." Hij stapte in zijn pickup truck en reed het hete, kale asfalt op.

( a d v e r t e n t i e s )