Door onze redacteur JOEP DOHMEN
ROTTERDAM, 22 SEPT. Een rechtbank op het Griekse eiland Kreta heeft reisorganisatie Holland International in juli van dit jaar verboden haar klanten te waarschuwen voor de mogelijke aanwezigheid van legionella in een hotel. De Nederlandse Inspectie voor de Gezondheidszorg had kort daarvoor de Nederlandse touroperators gewaarschuwd dat er opnieuw een Nederlandse toerist besmet was geraakt tijdens zijn verblijf in het hotel.

Volgens de rechtbank in Heraklion mogen reisorganisaties hun klanten in Griekse hotels niet waarschuwen voor legionella zolang niet overtuigend is bewezen dat het hotel daadwerkelijk de bron van de besmetting is. Tijdens een verblijf in het betreffende hotel, Rinela Beach in Kokkini Hani aan de noordkust van Kreta, raakten tot nu toe vijf gasten besmet, onder wie twee Nederlanders. Holland International handelde volgens richtlijnen van het Algemeen Nederlands Verbond van Reisondernemingen (ANVR). Sinds begin dit jaar is het beleid om bij meerdere besmettingsgevallen in één accommodatie uit voorzorg maatregelen te nemen. De uitspraak van de Griekse rechter maakt dit nu onmogelijk.

Op 18 juli waarschuwde de Inspectie voor de Gezondheidszorg het ANVR voor hotel Rinela Beach. Dat gebeurde nadat een 50-jarige man uit Utrecht na verblijf in het hotel besmet bleek met de dodelijke bacterie. Het ANVR informeerde de aangesloten reisorganisaties die het hotel in hun pakket hebben. De touroperators moeten in zo'n geval klanten in het verdachte hotel waarschuwen, eventueel omboeken en nieuwe boekingen (tijdelijk) annuleren. Holland International kreeg van de hotelleiding geen toestemming om zijn klanten te informeren. De rechtbank veroordeelde de touroperator enkele dagen later. Uiteindelijk slaagde Holland International er toch in zijn 36 gasten uit het hotel te krijgen. De reisorganisatie moest de hoteldirectie beloven de gasten niets te vertellen over legionella. Ondanks ANVR-richtlijnen en waarschuwingen van de inspectie verblijven er nog steeds Nederlanders in het hotel. Het zijn klanten van Neckermann. Afgelopen week logeerden er twee echtparen uit Zeeland en een inwoonster van Hoogvliet. De vijf hotelgasten zeggen op geen enkel moment door Neckermann op de hoogte te zijn gebracht over de mogelijke gevaren. De directie van Neckermann erkent dat het beter was geweest als de mensen waren geïnformeerd.

'In dit hotel is geen legionella'

Reisleiders van Holland International die wilden waarschuwen voor legionella in hotel Rinela Beach op Kreta, moesten mee met de politie.

Door onze redacteur JOEP DOHMEN

KOKKINI HANI, 22 SEPT. De assistent-manager in zijn kantoortje is boos, zo boos dat hij niet eens wil vertellen hoe hij heet. De krant zal zijn woorden toch verdraaien. De assistent-manager is boos op Holland International, op de Nederlandse autoriteiten, eigenlijk boos op heel Nederland.

Sinds juli kunnen Nederlandse toeristen bij ANVR-reisbureaus geen kamer meer boeken in hotel Rinela Beach in Kokkini Hani op Kreta. Die maand waarschuwde de Nederlandse Inspectie voor de Gezondheidzorg dat bij een 50-jarige Utrechtse gast van het hotel legionella was geconstateerd. Een paar maanden eerder is bij een 52-jarige vrouw uit Delft ook legionella gevonden na een verblijf in Rinela Beach. In vijf jaar tijd is de naam van het hotel verbonden aan vijf besmettingsgevallen. De boze assistent- manager zegt dat in geen van de gevallen bewezen is dat de bacterie in zijn hotel zat. ,Die mensen kunnen het net zo goed opgelopen hebben in de bus."

Rinela Beach is een van de massatoeristische projecten aan de noordkust. Een complex in Moorse dorpsstijl, met 420 kamers, direct aan het strand.

Nadat in acht maanden tijd twee Nederlandse gasten legionella hebben gekregen, waarschuwt de inspectie op 12 juli het Algemeen Nederlands Verbond van Reisondernemingen (ANVR). Vervolgens komt Holland International, dochter van Travel Unie Nederland, in actie. Alle gasten die er vier weken eerder zijn geweest worden geïnformeerd. Met klachten moeten ze naar de dokter. Klanten die nog moeten gaan, kunnen omboeken. De reisorganisator wil ook de 36 klanten die dan in het hotel zijn ondergebracht, informeren en hun de kans bieden andere accommodatie te betrekken.

De directie van het hotel weigert echter elke medewerking. L. Frankenhuis, lid van de raad van bestuur van Travel Unie Nederland: "Het was een schimmig spel. Eerst zei men dat er niets aan de hand was, daarna luidde het verhaal dat het euvel hersteld was. Ik denk dat commerciële belangen een grote rol spelen. Bovendien is de gevoeligheid voor legionella in Griekenland lang niet zo groot als in Nederland."

De reisleiding van Holland International wordt niet toegelaten tot het hotel. De politie wordt erbij gehaald. Die neemt de mensen van Holland International mee. Pas na uren kunnen ze het politiebureau weer uit. De rechter in Heraklion legt Holland International op 27 juli een spreekverbod op. Het wordt de reisonderneming verboden de gasten te vertellen dat er een vermoeden van legionella is. Frankenhuis: "Het argument van de rechter was dat het niet onomstotelijk bewezen was dat het hotel de bron van de besmetting was. Als de gasten verteld zou worden dat ze wegens legionella het hotel moesten verlaten, zou dat het hotel commercieel schaden."

De assistent-manager ziet dat anders: "Natúúrlijk moest het hotel ingrijpen! Het was pure misleiding! In dit hotel is geen legionella. We werden zwartgemaakt met leugens. Dat konden we niet toestaan. De rechter heeft ons gelijk gegeven. Wij hebben nog een claim van 33 miljoen gulden ingediend tegen Holland International, wegens aantasting van onze goede naam."

Op 28 juli bereiken advocaten van hotel en reisorganisator een compromis. Holland International mag de gasten elders onderbrengen, maar moet de werkelijke reden verzwijgen. "We hebben ze er met een smoes uitgehaald", zegt Frankenhuis. "We zeiden dat het hotel waterproblemen had. De mensen is bij terugkeer op Schiphol verteld wat de werkelijke reden was."

De contacten met het hotel zijn verbroken door de reisbureaus die onder Travel Unie Nederland vallen. Concurrent Neckermann zegt het hotel ook geblokkeerd te hebben, maar regelt sinds vorige week weer boekingen. Neckermann-directeur S. van der Heijden: "Dat is gebeurd, nadat het hotel schriftelijk verklaard heeft dat beheersmaatregelen zijn genomen." Of dat werkelijk gebeurd is, moet nog blijken.

Een bezoek aan Rinela Beach leert dat reizigers die het hotel al voor juli geboekt hadden, niet werden geïnformeerd over de problemen. Cor Dobbelaar (62) en zijn vrouw Koos Jeronimus (61) en Henk Verloop (62) en zijn vrouw Ria Wessels (59) uit het Zeeuwse Wissenkerke, op Noord-Beveland, boekten al in februari. Ze vertrokken voor 12 dagen naar Rinela Beach zonder te weten van het risico. Geconfronteerd met de feiten vinden ze het "onvoorstelbaar" dat Neckermann hen niet heeft ingelicht. "Als Neckermann mij van tevoren verteld had wat de risico's waren, had ik een ander hotel gekozen", zegt Henk Verloop. Zijn vrouw Ria: "Ik vind dit nalatig."

Het viertal gaat al 18 jaar samen op vakantie. Dat was altijd Tunesië, maar voor deze ene keer wilden ze iets anders, zoals Kreta. Het hotel sprak wel aan en dat doet het nog steeds. "De verzorging is prima, daar ligt het niet aan", zegt Henk Verloop. "Maar we zijn wel geschrokken nu we op onze laatste vakantiedag hier te horen krijgen dat dit hotel door andere Nederlandse reisorganisaties geboycot wordt. Neckermann had ons moeten waarschuwen." Neckermann-directeur Van der Heijden: "Terugkijkend ben ik geneigd te zeggen dat het beter was geweest als we die mensen hadden geïnformeerd."

Ook andere reisorganisaties in Europa blijven hun klanten naar het verdachte hotel sturen. Zoals Neckermann-België. Daartoe is besloten na een monstername eind juli door dr. L. Beaucourt van het Universitair Ziekenhuis Antwerpen. De boze assistent-manager zwaait in zijn kantoortje met het resultaat van de 19 monsters van Beaucourt: "Nergens legionella gevonden!" Volgens de Nederlandse deskundigen, ingeschakeld door Holland International, zegt één controle niets. "Het is een momentopname", aldus J. Meijer van controlebureau De Wit uit Almere. "Het ene moment is de bacterie er, het andere moment niet. Wij staan met het ministerie van VWS op het standpunt dat hotels beter maatregelen kunnen treffen die voorkomen dat de bacterie zich ontwikkelt."

De Wit controleerde ook hotel Rinela Beach. Het bureau slaagde er eind juli tijdens een inspectie niet in te achterhalen waar het hotel zijn drinkwater haalt. Meijer: "Het drinkwater wordt niet microbiologisch onderzocht. Bij de waterzuivering van het hotel hebben wij een temperatuur van het water gemeten van 40 graden. Dat zit vol bacteriën. Het hotel vernevelt dat afvalwater vervolgens over de groenstroken. De directie kon niet vertellen of met de tankwagens die het drinkwater halen, ook overtollig afvalwater vervoerd wordt."

De assistent-manager van Rinela Beach op Kreta rondt af: "Wij willen gezonde en tevreden klanten en nemen elke maatregel die dat kan bevorderen. Maar ik denk dat hier politieke motieven een rol spelen. Mitsis, de enige grote Griekse hotelketen, zal en moet in diskrediet gebracht worden."

Dit is de tweede aflevering van een korte serie over legionella. Het eerste artikel verscheen donderdag 22 september.

Zie ook:

Legionella in hotels geheimgehouden (21 september 2000)

( a d v e r t e n t i e s )