In: 10 theaters

Marionetten met marihuana

Door HANS BEEREKAMP
Dat Bert Haanstra zich bij Fanfare (1958) liet inspireren door Britse komedies uit de Ealing-studio over brave dorpsbewoners die zich tot crimineel gedrag laten verleiden was geen toeval. Ealings sterregisseur Alexander Mackendrick (1912-1993) was immers in Giethoorn Haanstra's adviseur. Merkwaardiger is dat de Ealing-traditie van onschuldig vermaak weer de kop opsteekt in de eigentijdse Engelse film. Komedies als Waking Ned, over het oplichten van de loterij, en Saving Grace, over het verbouwen van marihuana door een eerzame weduwe uit Cornwall, laten zich direct vergelijken met Mackendricks Whiskey Galore! uit 1949. Het belangrijkste verschil is dat de Ealing-films destijds zwarter en venijniger waren.

Die conclusie stemt een beetje treurig. Als regisseur Nigel Cole in Saving Grace een karikaturale koddebeier opvoert, die oogluikend toelaat dat de weduwe haar faillissement tracht af te wenden door de aanplant van cannabis tussen de rozen, dan lijkt dat een naïef anachronisme. Erger nog, de dorpsbewoners uit de films van weleer waren gelaagder en meer door de wol geverfd dan de in een tekstverwerker bedachte marionetten in Saving Grace. Zelfs de hoofdrol van Brenda Blethyn, eerder voor een Oscar genomineerd voor haar vertolking in Mike Leighs Secrets & Lies, is niet meer dan een constructie. Het lijkt wel of de film geschreven is met het oogmerk de uitstekende actrice Blethyn eens te laten zien dat ze ook met een dame uit de upper class uit de voeten kan. Je gunt haar die mogelijkheid van harte, maar dat is op zichzelf te weinig bestaansreden voor een film als Saving Grace. Of zou het soms de bedoeling zijn een lichtvoetig pleidooi te houden voor de legalisering van soft drugs? Ook de dorpsarts, en zelfs twee kirrende oude winkeldametjes, mogen graag af en toe een gek sigaretje opsteken, zonder daar enige zichtbare schade aan over te houden. Je zou bijna respect krijgen voor een film die zo onbekommerd imbeciel durft te zijn.