Dat zijn foto van Che Guevara icoon werd voor rebellen overal ter wereld is mooi, maar onderdeel van een wodkareclame - dat gaat de fotograaf te ver.

Door een onzer redacteuren

ROTTERDAM, 8 AUG. Het is een modern icoon: Ernesto 'Che' Guevara met baret die vastberaden naar de toekomst kijkt. De foto stond op miljoenen posters, t-shirts, postzegels. Che was hét symbool van de Parijse studentenrevolte van 1968.

De originele foto van Alberto Korda uit 1960.(Foto Korda/RBP)

Ruim 32 jaar later is het beeld nog altijd ijzersterk. Che: jong, sexy en rebels. Dus heeft ook de reclame zich van het icoon meester gemaakt. De 71-jarige Alberto Diaz Gutierrez, alias Alberto Korda, die de beroemde foto in 1960 nam, wil daar nu paal en perk aan stellen. Gutierrez heeft het reclamebureau Lowe Lintas en het fotoagentschap Rex Features voor een Britse rechtbank gedaagd wegens schending van zijn copyright. Steen des aanstoots is een recente reclamecampagne van wodka- merk Smirnoff, waarin Che de hoofdrol speelt. "Het beeld van Che gebruiken om wodka aan de man te brengen is een smet op zijn naam en nagedachtenis", meent Gutierrez. " Che dronk niet en alcohol moet niet met hem worden geassocieerd." De beroemde foto werd genomen op 5 maart 1960, toen Fidel Castro de meer dan honderd slachtoffers herdacht van een - door Castro aan de CIA toegeschreven - explosie van een schip op de rede van Havana dat Belgische wapens bracht naar de nog wankele Cubaanse revolutie. De Cubaanse kranten waren niet geïnteresseerd: die wilden foto's van Castro. Maar Gutierrez vond hem mooi en hing hem in zijn studio.

Daar liet zeven jaar later de Italiaanse uitgever Giangiacomo Feltrinelli zijn oog erop vallen. Feltrinelli kreeg gratis twee kopietjes mee. Enkele maanden later, in oktober 1967, stierf Che in de jungle van Bolivia. De foto die door het Boliviaanse bewind in omloop gebracht om te bewijzen dat Che echt dood was, vormde een briljant tweeluik met de eerste Che-foto. De wereld zag op die tweede foto zijn ontzielde lichaam, half omhoog gehouden door zijn moordenaars, in een pose die sterk doet denken aan traditionele 'piet'-beelden van Christus. Che, martelaar voor de revolutie, was geboren.

Feltrinelli werd een rijk man. Dat neemt Gutierrez hem niet kwalijk, zo zei hij gisteren in de Britse krant The Guardian. "Ik vergeef hem, want door te doen wat hij deed maakte hij de foto beroemd." Maar nu wil Gutierrez greep krijgen op de Che-exploitatie. Hij heeft nog altijd het negatief van de foto in zijn bezit.

De Argentijnse arts Ernesto 'Che' Guevara (1928) vergezelde Castro in 1956 toen hij met een klein groepje revolutionairen uit Mexico naar Cuba voer om het bewind van dictator Batista omver te werpen. Als organisator, inspirator en strijder maakte hij zoveel indruk, dat hij al snel 'commandante' werd. De rusteloze, astmatische Che, die van vrienden zelfopoffering en een Spartaanse levenswandel eiste, werd ideoloog van de guerrillastrijd en rondreizend revolutionair toen het Castro-bewind in Cuba zich stabiliseerde. Che vond in 1967 zijn Waterloo bij de onverschillige indianen van Bolivia, viel in handen van zijn vijanden en werd geëxecuteerd. Voor de generatie van de jaren zestig werd hij de ideale posterboy: vijand van het kapitalisme én van het bureaucratische Sovjet-communisme. Voor eeuwig opstandig.

( a d v e r t e n t i e s )