NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Een gewone Britse moeder die plotseling een ster wordt. Het overkwam J. K. Rowling, schrijfster van de populaire boeken over de tovenaarsleerling Harry Potter. In de volgende publicatie gaat Harry achter de meisjes aan.

Door onze correspondent HANS STEKETEE

Foto AP

LONDEN, 28 MAART. J.K. Rowling beleefde ruim een jaar geleden haar eigen Harry Potter-moment. Ze was een gewone, gescheiden moeder, de hemel te rijk dat haar eerste boek eindelijk was uitgegeven. En toen opeens - groene bliksemflitsen - bleek ze een ster te zijn met vele miljoenen op de bank, gillen de fans als ze komt voorlezen en kijken er wereldwijd bezorgde opvoeders, jaloerse collega's, gladde pr- consultants en graantjepikkers over haar schouder. Vandaag wordt bekend wie Harry Potter The Movie voor Time Warner gaat regisseren. Op 8 juli verschijnt in Engeland en Amerika het vierde deel van de serie, dat Harry Potter and the Doomspell Tournament gaat heten als we de internet-roddel mogen geloven. Gisteren was Circus Rowling na een lange pauze alvast even in Londen. Ter gelegenheid van de dertigmiljoenste lezer en de 35ste vertaling, zei Christopher Little, haar agent. Om de journalisten die ze allang niet meer deux bij een espresso in Edinburgh kan spreken toch íets te geven. Om te laten weten dat ze de naam voor gewone mensen zonder magische kracht, Muggles, echt niet heeft gestolen, zoals een Amerikaanse schrijfster beweert. En vooral om te zeggen dat ze eigenlijk nog steeds alleen die goede moeder en schrijver wil zijn. Ze was "verbluft dat de mensen van Harry bleken te houden", zei Rowling (34) in een zaaltje van de British Library, waar de wereldpers was toegestroomd en haar nerveuze entree met applaus begroette. Ze beantwoordde gevarieerde vragen: "Welke boodschap heeft u voor de straatkinderen van Brazilië?", "Gelooft u zelf dat toveren bestaat?" en "Weet u wel dat het Latijnse motto van Harry's kostschool een seksuele betekenis heeft?". Maar in veel van haar antwoorden keerde de verbazing terug. Over het commerciële succes ook, dat haar bij toverslag een van de rijkste Britse vrouwen maakte, nadat haar manuscript eindeloos was geweigerd en haar agent haar had voorgehouden dat met kinderboeken schrijven geen droog brood viel te verdienen. Ja, haar leven was onherkenbaar veranderd, zei Rowling. Maar ook als ze van tevoren had geweten hoe, zou ze er opnieuw aan beginnen. "Al zou ik tegen een paar dingen 'nee' zeggen." Tegen die initialen 'J.K.', bijvoorbeeld, in plaats van Joanne Kathleen, zeg maar Jo, die volgens de uitgever nodig waren omdat een jongensboek dat overduidelijk door een vrouw is geschreven minder goed verkoopt. Niet tegen de een miljoen pond (3,6 miljoen gulden) die ze van Warner voor de filmrechten kreeg. Maar weer wel tegen de merchandise-vloedgolf die erbij hoort. Hoe die film eruit komt te zien, heeft ze deels wel zelf in de hand. Want weliswaar "kan een slechte film een goed boek niet verprutsen", maar ze hield toch het het recht het script en de regisseur te keuren om te voorkomen dat het een al te gelikt Hollywood-product wordt. Zo viel Steven Spielberg af na een "creatief verschil van mening", bevestigt Rowling. Maar tegelijkertijd popelt ze om de verfilming te zien van het spel Quidditch (Zwerkbal in de Nederlandse vertaling), waarin leerling- tovenaars op bezemstelen rondsuizen om een bal te pakken. Bij de wereldkampioenschappen van dat spel, die in deel vier gehouden zullen worden, zit Harry Potter overigens op de tribune, vertelde Rowling en de finale gaat tussen Bulgarije en Ierland. Ze deed nog een onthulling: Harry's hormonen gaan werken. "Hij is nu veertien en begint te zien dat meisjes eigenlijk nogal interessant zijn", aldus de schrijfster, die niet bang is daarmee jonge lezertjes te kwetsen. Dat gebeurt misschien wel met het sterfgeval dat ze heeft aangekondigd. Is het Harry's beste vriend Ron? Een minor character uit de tover-kostschool? Of misschien toch zijn vriendin Hermione (Hermelien)? Rowling wil het nog steeds niet verklappen. Maar het moet gebeuren, zei ze, want zo is het leven. " Sommige onderwerpen, zoals harddrugs of tienerzwangerschap raak ik niet aan, wel de dood. In een talkshow werd ik aangevallen door een mevrouw die zei dat ik daar niet over mocht schrijven omdat haar kinderen mijn boeken als 'een veilige plek in een wrede wereld' moesten kunnen zien. Maar ik ga niet onder druk anders werken. Ik schrijf niet om te shockeren, maar als ik het anders zou vertellen pleeg ik verraad aan mezelf en mijn personages." Echte fans waren eerder deze maand al even geschokt door het nieuws dat Rowling plagiaat gepleegd zou hebben. Volgens de Amerikaanse schrijfster Nancy Stouffer had Rowling het woord 'Muggles' (Dreuzels) ontleend aan haar boek The Legend of Rah and the Muggles uit 1984 en leek Harry Potter wel erg veel op de Larry Potter uit een ander boek van haar. Hoe de zaak afloopt is onzeker. Stouffer wees een door Rowlings Amerikaanse uitgever Scholastic voorgestelde schikking af, en laat de zaak voorkomen om haar "intellectuele eigendom te beschermen". Scholastic heeft de rechter op zijn beurt gevraagd vast te stellen dat de Potter-serie niets van Stouffers rechten afknibbelt.

Stouffers claim is absurd, zei Rowling gisteren, vlak voor haar agent haar de mond snoerde. Hij liet een verklaring ronddelen waarin Scholastic het woord 'muggles' al in de 18de eeuw signaleert, in 1930 in een liedje van Louis Armstrong en in verschillende andere boeken. Bij Rowling is het afgeleid van het slang-woord 'mug', wat 'dwaas' betekent. Stouffer heeft kortom geen octrooi, aldus de uitgever. "Succes kweekt nu eenmaal altijd afgunst", zei haar agent.

Die "bijproducten van succes" blijven voor Rowling in het niet vallen bij het plezier van het schrijven. "Ik schrijf voor mezelf", zei ze. "Mijn boeken zijn een cult-fenomeen geworden en niet ik. In de VS waren 2.000 gillende kinderen bij een presentatie. Maar ze gillen om mijn boeken, niet om mij. Ik zou iedereen kunnen zijn." En gelooft ze nu in toveren of niet? "Ik geloof alleen in de magie van de literatuur", zegt Rowling.

( a d v e r t e n t i e s )