In: 5 theaters

Het verdrietige verhaal van een Romy en Julia

Door DANA LINSSEN
Het is heel even te horen in Boy's Don't Cry, het nummer van de Engelse new wave-band The Cure waar Kimberly Peirces bewonderenswaardige debuutfilm zijn titel aan ontleent. Maar meer nog dan een liedje dat zingt dat jongens niet horen te huilen, is Boys Don't Cry een film over de vrolijke spraakverwarring die Blur ten gehore gaf in het liedje 'Girls & Boys', waarin meisjes meisjes zijn, of jongens, of alles door elkaar loopt, maar iedereen maar een ding wil: iemand om echt van te houden.

Boys Don't Cry vertelt de ware geschiedenis van Brandon Teena, een twintigjarig meisje uit de Amerikaanse staat Nebraska, dat als jongen door het leven ging en toen dat uitkwam door zijn twee beste vrienden werd vermoord. Brandon Teena is inmiddels een wereldwijd symbool voor seksuele meerduidigheid geworden. Behalve deze speelfilm is er ook een documentaire over zijn leven gemaakt (The Brandon Teena Story van Susan Muska en Greta Olafsdottir, vorig jaar te zien tijdens de Roze Film Tour) en een multimediaal kunstproject, dat vorig jaar november met een reeks virtuele rechtszittingen in de Amsterdamse Waag werd afgesloten.

Aan mythevorming valt niet te ontkomen bij iemand die tot martelaar wordt gebombardeerd en wiens leven als een ideaal filmscenario leest. Karakteristiek voor de Hollywood-folklore is dat Brandons ex-vriendin Lana Tisdel inmiddels een rechtszaak heeft aangespannen omdat ze zou worden geportretteerd als 'a lazy, white trash and a skanky snake' en gesuggereerd zou worden dat ze in ruil voor alcohol 'seksuele diensten' verleent. Maar ook op andere manieren wordt de waarheid geannexeerd. Documentairemaaksters Muska en Olafsdottir beweerden al dat Peirce hun researchmateriaal 'gestolen' zou hebben en de werkelijkheid in haar film romantiseert.

Gefictionaliseerd of niet, Boys Don't Cry geeft een fel realistisch beeld van wie Brandon Teena geweest kan zijn. Een 'rebel without a cause', die na voor de zoveelste keer in elkaar te zijn geslagen door de boze vriendjes van een meisje waar hij mee uitging, op de vlucht slaat en terechtkomt in het armoedige en gewelddadige Falls City. Ook daar bestaat het leven uit zuipen en matten, werken en je kater uitslapen en sjacheren met geld en geluk. Brandon blijft er hangen. Deels uit verveling, deels omdat hij er mannelijke vrienden maakt die duidelijk geërotiseerd worden door dat mooie stoere jongetje dat zo helemaal 'one of the guys is'. En omdat die oogverblindende Lana er is.

Boys Don't Cry is geen politiek pamflet, maar een verdrietige liefdesgeschiedenis, een Romy en Julia, die gedragen wordt door het uitmuntende spel van Hilary Swank als Brandon en Chloë Sevigny als Lana, die beiden voor een Oscar werden genomineerd. Vragen over de precieze seksuele identiteit van Brandon blijven onbeantwoord, er is zowel sprake van transseksualiteit als van hermafroditisme. Hoewel het scenario op dit punt een nogal rommelige indruk maakt, werkt het voor de psychologie van de karakters bevrijdend dat hun levens niet tot seksuele puzzeltjes worden gereduceerd. Peirce besteedt meer aandacht aan details als het gestuntel met sokkenbolletjes en kunstpenissen en de walging van het maandverband dat Brandon toch elke maand nodig had. Ontroerend is de klassieke highschoolfilm-scène waarin Brandon en Lana na wat gerommel en gezoen in het gras de liefde gaan bedrijven en Lana een duidelijk blik wordt gegund op het decolleté dat opeens in de open hals van Brandons houthakershemd wordt onthuld. En dat dat er niets toe doet.