NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Literaire Olympus

Gisteren is in Amsterdam het nieuwe boekenseizoen geopend met een 'boekverbranding' en de presentatie van het boekenweekgeschenk, geschreven door Harry Mulisch. De Boekenweek staat dit jaar in het teken van de klassieke oudheid.

Door onze redacteur PIETER STEINZ

AMSTERDAM, 1 FEBR. Een boekverbranding is het laatste dat je verwacht bij de opening van het literaire seizoen. Toch werd die tijdens de manifestatie Vers voor de Pers georganiseerd, en wel door de Stichting Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek. Op een podium in de RAI ging gisteren een Grieks ogende kast met boekrollen - een 'artist's impression' van de Bibliotheek van Alexandrië - in vuurwerkvlammen op. Het was een voorproefje van de Boekenweek 2000, die onder het motto Lectori salutem gewijd is aan de klassieke oudheid, en die heel toepasselijk zal beginnen op de Idus van Maart (15/3-22/3).

Het vuurwerk was er ook om te vieren dat Harry Mulisch ter gelegenheid van de 65ste Boekenweek het traditionele geschenk had geschreven, en dat Het theater de brief en de waarheid in een gebonden editie verspreid zal worden in een recordoplage van 760.000 exemplaren. "Dat is meer dan er boekrollen waren in de Bibliotheek van Alexandrië," zei de 72-jarige auteur trots, waarna hij kort uiteenzette hoe zijn boek over de zaak-Croiset/Fassbinder zich verhoudt tot de werkelijkheid. De joods-Nederlandse acteur Jules Croiset ensceneerde in 1987 zijn eigen ontvoering als protest tegen de Nederlandse opvoering van Fassbinders vermeend antisemitische toneelstuk Het vuil de stad en de dood. Mulisch, die zich eens verklaarde met Croisets bezwaren, zei ondanks gesprekken met de acteur nog steeds niet te weten "wat hem bezielde." Hij schreef dus geen reconstructie, maar een "literair spel" over fantasie die werkelijkheid wordt.

De monsteroplage van Het theater... ("als je de boeken achter elkaar legt, kom je in Antwerpen") gaf Mulisch aanleiding tot optimisme over de literaire situatie in Nederland. Iedereen leek het gisteren met hem eens. Henk Kraima, directeur van de CPNB, herhaalde dat het boek nooit bedreigd is door nieuwe media: er werden vorig jaar 12 keer zoveel boeken (36 miljoen) verkocht en 17 keer zoveel (170 miljoen) uitgeleend als in 1938 - en dat terwijl de bevolking slechts verdubbeld is. De classicus Patrick de Rynck, die het thema van de Boekenweek geestig inleidde, memoreerde het verkoopsucces van klassieke vertalingen, dat het gevolg is van het feit dat Latijn en Grieks op de scholen niet meer woord voor woord gelezen hoeven worden ("het marmer is vlees geworden"). Onno Blom, schrijver van een binnenkort verschijnende geschiedenis van de boekenweekgeschenken sinds 1984 (Zolang de voorraad strekt), gaf hoog op van het literaire niveau van de laatste 16 CPNB-boekjes. Ter gelegenheid van Bloms boek had de CPNB recensenten gevraagd naar het boekenweekgeschenk dat het meeste invloed op de Nederlandse literatuur heeft gehad. De uitkomst was verrassend. De eerste plaats was niet voor Het volgende verhaal van Nooteboom (dat door succes in Duitsland grotendeels verantwoordelijk is voor de opmars van de Nederlandse literatuur in het buitenland), en ook niet voor Hella Haasse's debuut Oeroeg, waarschijnlijk het meest gelezen boekenweekgeschenk; maar voor De nacht der Girondijnen (1957) van Prof.dr. J. Presser.

Klassieke boeken domineerden ook het voorjaarsaanbod in de kraampjes van de uitgevers op Vers voor de Pers. Tussen de aangekondigde vertalingen en note dopboekjes over oude geschiedenis en mythologie viel vooral de vertaling in verzen van de Aeneis door M. d'Hane Scheltema op. Verschillende Nederlandse schrijvers, onder wie Doeschka Meijsing, sluiten in hun nieuwe boeken aan bij het Boekenweek-thema. En bij Bert Bakker verschijnt half maart een vervolg op het populaire oude- geschiedenisboek Asterix en de waarheid van Van Royen en Van der Vegt. Ook de moderne klassieken bezetten de komende maanden de boekwinkels. Aangekondigd zijn nieuwe romans van Saul Bellow (Ravelstein), Kazuo Ishiguro (When We Were Orphans) en Susan Sontag (In America). In Nederland verschijnen onder veel meer nieuwe romans van Arnon Grunberg (Fantoompijn) en J.J.Voskuil, wiens Afgang op 3 maart om 10 uur in de winkels ligt.

( a d v e r t e n t i e s )