Uitgebracht op huurvideo (Filmfreak)

Knipogen naar Bonnie en Clyde in 'Dobermann'

Door DANA LINSSEN
O wat is het heerlijk om onbeschaamd te zijn, vieze woorden te gebruiken alsof je leven ervan afhangt en te provoceren tot je erbij neervalt. De in Nederland geboren en in Frankrijk opgegroeide Jan Kounen (1964) weet in zijn speelfilmdebuut Dobermann (1997) gelukkig net iets beter dan dat waar hij mee bezig is.

Natuurlijk, de film dient geen ander doel dan brutaliteit en vermaak, maar Kounen weet dondersgoed waar hij in de filmgeschiedenis wil staan. Als hij een van zijn personages zijn reet laat afvegen met een bladzijde uit het prestigieuze Franse filmtijdschrift Cahiers du cinéma, dan is dat wel net die bladzijde waarop een artikel over nieuwe Franse filmauteurs staat afgedrukt. Je zou de filmmaker, die voordat hij Dobermann maakte voornamelijk als animator werkzaam was, kunnen rekenen tot de sterk op visuele hoogstandjes leunende 'Cinema du look' van Luc Besson en Jeunet & Caro. Dobermann ziet eruit als een videoclipstrip: wijde kaders, skipframes, extreme camerastandpunten, groothoeklenzen, splitscreens, ritmische montage (op de score van de Franse techno- popband Schyzomaniac) en de schetsmatige tronies van de helden waarom het te doen is, de 'cops and robbers' uit de alleronbeduidendste B- films.

Veel meer dan dit diefje met verlos heeft het verhaal van de film niet om 't lijf. De bende van Yann le Pentec, oftewel Dobermann (Vincent Cassel) - omdat een exemplaar van deze viervoeters hem braaf en kwijlend zijn eerste pistool, een Magnum .357, in 't wiegje kwam leggen - wordt op de hielen gezeten door de sadistische politie-inspecteur Sauveur Cristini (Tchéky Kargo). Dat enige vorm van afstraffing of reflectie uitblijft is al vanaf de eerste minuut duidelijk, als in grove animatiebeelden een opdringerige hond de begintitels besnuffelt en aflebbert.

Dobermann ging in première tijdens het Filmfestival Rotterdam van 1998 (als onderdeel van The Cruel Machine), beleefde als 'speciale import' een kleine zegetocht langs de filmtheaters van het zogenaamde 'derde circuit', en is nu dan op video verkrijgbaar. Hoewel Kounens explosieve widescreenbeelden zich natuurlijk slechts per uitzondering op een televisiescherm mogen laten bekijken, is ook in de videotheek een instant succes voor deze film verzekerd. Je oren suizen en je ogen duizelen na ruim 100 minuten pekzwarte humor en meedogenloos geweld. Je hoofd dendert van de vele ontaarde echo's van gangsterfilms die rondzingen, met Michael Manns Heat (onlangs nog op televisie) en het aloude Bonnie & Clyde als meest in het oog springende inspiratiebronnen. Kounen levert ongegeneerd vermaak, en weet daarbij ook nog te knipogen.