NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e

Hendrik Spiering
De documentaire over de Kinderbescherming begint met een strijkkwartet van Sjostakowitsj. Schitterende tonen - maar is die Sovjet-Russische hyper-dramatiek niet een beetje overdreven als begeleidingsmuziek bij een ruzie over een omgangsregeling? Nogal een cliché, zo leek het op het eerste gezicht. Maar die veronderstelling bleek onterecht na het volledig uitzien van het eerste deel van het NCRV-document Met recht ingrijpend?. De indringende tragiek van Sjostakowitsj past namelijk perfect bij het menselijk drama dat zich in de documentaire voor je ogen afspeelt - ondanks de oer-Hollandse interieurs en tuinhekjes. Wat kunnen mensen het elkaar toch moeilijk maken.

Zoals in alle drama is het eigenlijke verhaal simpel. Gescheiden man wil graag zijn zoontje zien, en dient maar weer eens een verzoek tot omgang in bij de Raad voor de Kinderbescherming. De Raadsambtenaren gaan praten met de man, de jongen en met zijn zus. Flarden van die gesprekken wonen we bij. De moeder zien we niet, maar we horen veel over haar. Haar zoontje houdt zielsveel van haar, maar volgens anderen is ze een alcoholische feeks. Uiteindelijk luistert de Kinderbescherming naar de afwijzende verhalen van de tienjarige jongen, die in een nogal therapeutisch opgezet gesprek over zijn vader zegt: 'Ik ben gelukkiger als hij er niet zou zijn'.

De Raad zal de rechter een negatief advies geven over de gewenste omgangregeling. De vader is geschokt: "Ik mag niks, ik heb hem al een jaar niet gezien, ik mag niet bellen, ik ben al blij als ik hem zie lopen." Zijn nieuwe vrouw wordt giftig: "Jullie zijn toch kinderbescherming? Wij worden gebeld door de buurt: haal die jongen toch weg bij zijn moeder. Die zit de hele dag in het café!"

Wat is wijsheid? De ambtenaar van de Kinderbescherming zegt óók te geloven dat het jongetje door zijn moeder wordt opgestookt om zijn vader te haten. En de kijkers naar de documentaire geloven dat ook. Maar die man, hoeveel begrip we ook voor hem hebben, is óók niet gemakkelijk. Eerst ontkent hij zijn kinderen ooit te hebben geslagen, later geeft hij dat wel toe, "maar dat was niet mijn agressiviteit". De agressiviteit zou afkomstig zijn van zijn ex-vrouw. Als propagandamiddel voor de Raad voor de Kinderbescherming is deze documentaire volledig geslaagd. Dat in dit soort omstandigheden alleen koning Salomon een wijs besluit kan nemen, is wel duidelijk. Als de jongen zou worden gedwongen tot omgang met zijn vader, wordt hij verscheurd in de verhitte strijd tussen zijn vader en zijn moeder. Die twee moeten elkaar diep haten. Een oudere zus woont inmiddels bij de vader. Zij heeft de overstap gemaakt, maar lijkt nu ook haar moeder diep te haten: " Zij is geen moeder meer!". De Raad interesseert zich niet voor de waarheid, zegt de vader bitter. En dat heeft hij goed gezien. De waarheid lijkt voor de Raad alleen interessant als de feiten aanleiding geven tot ingrijpen. En hier zou ingrijpen alleen maar leiden tot verdere stress voor de jongen.

In feite is de Sjostakovitsj-muziek de enige opzichtige stijlfiguur die de documentairemaker, Alexander van der Meer, zich veroorlooft. De gesprekken zijn haast terloops gefilmd. En daardoor des te beklemmender.

Document: Met recht ingrijpend? Ned.1, 22.55-23.40u.