NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Door een onzer redacteuren
DEN HAAG, 5 NOV. Premier Kok stuurt aan op een compromis in de kwestie van aardgasboringen in de Waddenzee. Vandaag besprak het kabinet zijn voorstel om onder strikte voorwaarden toch naar aardgas onder de Waddenzee te boren.

Vooral minister Pronk (VROM) is hier fel tegen gekant, terwijl ook een ruime meerderheid van de Tweede Kamer er niets voor voelt.

Naast het voorstel van Kok kwamen nog twee andere voorstellen aan de orde. Minister Jorritsma (Economische Zaken) wil de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) nog meer armslag bieden in de Waddenzee, terwijl minister Pronk juist een nieuw moratorium wenst van tien jaar op alle verdere boringen. Het kabinet worstelt al maanden met deze kwestie. Ingewijden achtten vanmorgen de kans groot dat het kabinet zich achter de variant van Kok zou scharen, al werd er ook rekening mee gehouden dat de ministers het vandaag nog niet over de zaak eens kunnen worden. Het kabinet moet de NAM uiterlijk 23 november uitsluitsel geven over de boringen. Voordien moet het de kwestie ook nog met de Tweede Kamer afhandelen.

Van de vijf VVD-ministers is bekend dat ze met Koks voorstel kunnen leven, terwijl de drie D66-ministers tot nu toe steeds tegen elke vorm van boringen waren. Binnen het contingent PvdA-ministers zat minister Netelenbos (Verkeer en Waterstaat) tot dusverre op de lijn van Pronk. Over de opstelling van de andere PvdA-ministers was vanmorgen niets bekend.

Op grond van Koks voorstel zouden vanaf drie locaties boringen worden uitgevoerd, vanaf de randen van de Waddenzee. Intussen zou scherp in de gaten moeten worden gehouden of de bodem onder de Waddenzee daalt. Als dat laatste inderdaad gebeurt, moet de productie van aardgas onmiddellijk worden gestaakt. Een meerderheid van de Tweede Kamer is tegen elke vorm van boringen. Ze vreest dat de bodem door gasproductie zal dalen en het ecologisch evenwicht in het onvervangbare Waddengebied verstoord raakt. Slechts de VVD en de SGP zijn voor boringen.

Het kabinet zit intussen opgescheept met de 'eeuwigdurende' rechten die de NAM, een 50-50 procents dochter van Shell en Esso, heeft op het Waddengas. Die rechten zijn het bedrijf decennia geleden door de staat verleend in een concessie. De NAM eist die rechten op en dient schadeclaims als de regering de vergunningen weigert.

Kok en Jorritsma willen nu als eerste stap onder scherpe voorwaarden voor bescherming van het milieu vergunning verlenen voor proefboringen en productie die vanaf de rand van het Waddengebied worden verricht, om vast te stellen waar de gasvelden precies liggen.

De productie kan via nieuwe, horizontale boortechnieken waardoor er geen verstoring van de natuur optreedt. Dan resteert op den duur wel een lichte bodemdaling. Maar de NAM heeft onafhankelijk onderzoek laten verrichten, onder andere bij een veld in de buurt van Ameland. Een van de conclusies is dat de bodemdaling gecompenseerd wordt door de sterke in- en uitstroom tussen de eilanden, die zorgt voor zandaanvoer uit de Noordzee. Pronk wil de beslissing over boringen tien jaar opschuiven, maar dat acht de NAM onaanvaardbaar omdat het bedrijf zich in de jaren '80 al vrijwillig heeft gehouden aan een moratorium van tien jaar.

Zie ook:

Profiel: Aardgas (30 januari 1999)

( a d v e r t e n t i e s )