NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e

YVONNE KROONENBERG
Ik vroeg aan een vriend of hij zich druk maakte over het millennium. " Laat de boeren maar dorsen", antwoordde hij. Dorsen. Ik zou niet weten hoe dat ook alweer moet. Het Nederlands zit vol uitdrukkingen die verwijzen naar een agrarisch bestaan. Er zijn alleen niet zoveel boeren meer. Ze trekken weg omdat ze geen toekomst meer zien, Nederland is te klein.

Hoe klein, wordt duidelijk in de docu-soap De nieuwe boeren. Een jaar lang volgden programmamaker Kees Colenbrander en zijn team een aantal jonge boeren, die vlakbij Amsterdam grond bezitten en er hun levensonderhoud mee proberen te verdienen. Dat valt niet mee.

De Europese landbouwsubsidies lopen terug, de regels voor mestverwerking zijn streng, de stad breidt uit en alsof het allemaal nog niet erg genoeg is, wil Natuurmonumenten het gebied ook nog gedeeltelijk onder water laten lopen en er een bos stichten. De boeren klagen steen en been.

Dat doen ze niet alleen ten overstaan van Kees Colenbrander, er is ook nog een televisieploeg, van de IKON, die ongeveer hetzelfde onderwerp heeft gekozen en dezelfde boeren om het probleem aanschouwelijk te maken.

Boer Sjaak Bouwman wordt geschminkt voor het televisiedebat van de IKON, terwijl de camera's van Kees Colenbrander het tafereel filmen. Eromheen staan de andere personages die meedoen in De Nieuwe Boeren.

Klaartje Verhoef en haar man gaan naar Canada emigreren, daar is nog ruimte. Nog één keer rijdt Klaartje met haar mobiele winkel in Boerenbenodigdheden langs de boerderijen, dan is het gedaan.

Canada lokt. Zou Sjaak Bouwman ook vertrekken?

In een interview waarvan me niet direct duidelijk was of ik naar de IKON of naar de TROS zat te kijken, legt hij uit waar het om gaat: om geld en om groeien. Een boerenbedrijf moet kunnen groeien en dat kan niet als de grootschalige natuur je dreigt te overwoekeren. De jonge boeren zijn verontwaardigd. "We worden naar Groningen verbannen of naar Canada", zegt Sjaak.

"Waarom moeten de mensen zo nodig in een bos fietsen?" foetert Klaartje, " is een weiland dan géén mooie natuur? Een weiland met een koppel koeien, dat is toch prachtig?"

In een bootje vaart de deskundige van Natuurmonumenten. Zij begrijpt heel goed dat het een hard gelag is voor de boeren, maar zo somber als Sjaak Bouwman of Klaartje Verhoef het inzien, is het niet. Als een boer zijn land niet wil opgeven, mag hij blijven waar hij is. Natuurmonumenten komt niet met een kalashnikov, maar dan moet het bedrijf zich wel aanpassen aan de regels van de ontworpen Natuur. Er moet later gemaaid worden om de weidevogels gelegenheid te geven tot broeden en er is een beperking op de bemesting.

Wie van de jonge boeren zal blijven, wie zal vertrekken? Klaartje en Reinoud Verhoef gaan in ieder geval weg. We zien hoe hun landbouwmachines worden verpakt voor de inscheping. We zien ze op Schiphol, tussen de vakantiegangers. Schreiend kust Klaartje haar hond.

"Doei", klinkt het onder de aftiteling, "doei!"

De nieuwe boeren, TV2, 19.29-20.00u.