T I T E L :	The Making of a New Empire
R E G I E :	Jos de Putter
M E T :	Chozj-Achmed Noechajev

In: Kriterion, Amsterdam.

In het hoofdkwartier van een Tsjetsjeense maffiabaas

Door HANS BEEREKAMP
'Access' is een belangrijk begrip voor documentairemakers: hoe verwerf je zo veel vertrouwen van je hoofdpersonen dat ze de camera toegang geven tot gebeurtenissen die je zelden op film of televisie ziet? In het geval van de Tsjetsjeense warlord, maffiabaas en zakenman Chozj-Achmed Noechajev, held van de documentaire The Making of a New Empire van regisseur Jos de Putter, moeten er stevige afspraken gemaakt zijn. Wat de eindmontage niet haalde en wanneer de camera uitgezet werd, zal voorlopig wel geheim blijven, maar de resterende access is nog steeds imposant.

Is het al uitzonderlijk om in een oorlogsgebied in de hoofdkwartieren van een van de strijdende partijen te kijken, de openhartigheid van Noechajev over zijn verleden in de goelag en de georganiseerde misdaad in Moskou is tamelijk uniek. Dóórvragen over de discrepantie tussen Noechajevs nobele elegantie, zijn maatpakken en Mercedes en vermogen om Elizabeth Taylor, Julio Iglesias en Margaret Thatcher voor zijn karretje te spannen, was niet mogelijk, maar wie goed kijkt ziet zijn ware gewelddadige aard door de respectabiliteit van een godfather heen schemeren.

Minder dan in Het is een schone dag geweest of Nagasaki Stories betoont De Putter zich een filmkunstenaar, iemand die de werkelijkheid opnieuw rangschikt. The Making of a New Empire is briljante impressionistische journalistiek, zoals in het programma Diogenes, waar de regisseur ook eerder voor werkte. Veel vragen en verklaringen ontbreken (wie schieten er op de achtergrond? wat is de plaats van Noechajev in het Tsjetsjeense krachtenveld?), maar The Making of a New Empire onthult genoeg, met behoud van eigen stijl.