In: Desmet, Amsterdam. Openlucht: vanavond bij het Filmmuseum, Amsterdam, 22.15u. Vanaf 14 september op koopvideo en DVD via Warner Home Video.

Beatles-tekenfilm uit 1968 opnieuw gelanceerd

Door HENK VAN GELDER
Liverpool stroomt vol, deze week. Maandag begonnen in de geboortestad van de Beatles de behendig op gang gebrachte feestelijkheden naar aanleiding van de heruitbreng van Yellow Submarine, de tekenfilm uit 1968 die na een renovatie van kleur en klank met een grootse campagne weer op de markt wordt gebracht. En ook Nederland loopt keurig in de pas met de internationale campagne die van deze opknapbeurt een evenement moet maken. In het Vondelpark in Amsterdam vindt vanavond een gratis openluchtvertoning plaats en tot begin oktober draait de vernieuwde filmkopie elke week in een andere stad - vooral ter promotie van de videoband die half september wordt uitgebracht.

Yellow Submarine kan misschien wel worden betiteld als de meest tijdgebonden tekenfilm aller tijden. Op basis van bestaande Beatle- nummers, waaronder het door Ringo Starr zo sonoor gezongen titellied, is een verhaaltje verzonnen dat alle kenmerken vertoont van de door flower power, geestverruimende rookwolken en vage filosofieën aangeblazen vredesidealen uit de zomerse zomers van de late jaren zestig. De gele onderzeeër fungeert als het vervoermiddel waarmee de vier Beatles, wier stemmen overigens werden geïmiteerd door vier onbekende acteurs, opstomen naar het paradijselijke Pepperland dat door toedoen van de bende der Blue Meanies is verstoken van alle muziek. Dwars door zeeën van tijd, kennis en leegte brengen ze de muziek terug in Pepperland, om af te sluiten met een triomfantelijk All You Need Is Love.

De film werd onder chaotische omstandigheden in elkaar gedraaid door minstens vijf (volgens sommige verhalen zelfs veertig) verschillende scenaristen en zo'n 200 animatie-medewerkers, en dat is goed te merken aan de warboel van losse episoden die lang niet allemaal soepel op elkaar aansluiten. Blijkens het julinummer van de Nieuwsbrief van de vereniging Holland Animation bevond zich tussen al die anonieme werkers ook de jeugdige Paul Driessen, die nu tot de top van de Nederlandse animatiefilmerij behoort. Een met potlood getekend proefstukje van dertig seconden is intussen teruggevonden bij het Nederlands Audiovisueel Archief.

Niettemin draagt Yellow Submarine het persoonlijke stempel van één man: niet de regisseur, maar de Duitse vormgever Heinz Edelmann die in de sixties bekend stond om zijn hypermoderne affiche-ontwerpen: kloeke contouren, klare kleuren en zwierige vormen, waarmee hij het zoete moralisme een vrolijk aanzien gaf. De echte Beatles hielden zich destijds goeddeels afzijdig van de productie, al was het maar omdat hun breuk aanstaande was. Maar op de film zijn ze nog de zorgeloze ambassadeurs van een betere wereld, waarin muziek alles oplost.