In: 29 theaters.

Wel of niet de metro halen

Door HANS BEEREKAMP
Ruim een jaar geleden werd de Engels-Amerikaanse coproductie Sliding Doors, van de als regisseur en scenarioschrijver debuterende Britse televisieacteur Peter Howitt, een verrassend internationaal hitje. Hoofdrolspeelster Gwyneth Paltrow had haar met een Oscar bekroonde rol in Shakespeare in Love nog niet eens opgenomen en niemand wist ook dat Tom Tykwer in Lola Rennt drie door het noodlot verschillend verlopende versies van hetzelfde verhaal achter elkaar zou gaan vertellen. Dat is ook min of meer het stramien van de luchtige liefdeskomedie Sliding Doors, zo blijkt nu de film met enige vertraging door het faillissement van de aanvankelijke distributeur alsnog Nederland bereikt.

Nog meer dan Lola rennt lijkt Sliding Doors op scenarioniveau op Blind Chance (Przypadek) van Krzystof Kieslowski uit 1981. Een paar seconden eerder of later aankomen op een perron kan een leven drastisch veranderen. Kieslowski liet de jonge Boguslaw Linda door de trein wel of niet te halen respectievelijk communist of dissident worden, met een derde, meest fatale variant, die van politieke onverschilligheid. Het dilemma van Helen (Paltrow), een Londense p.r.-medewerkster, is van meer romantische aard: als ze op de dag van haar ontslag de metro niet haalt, zou ze net laat genoeg thuiskomen om niet het overspel te ontdekken van haar vriend (John Lynch) en evenmin de aantrekkelijke James (John Hannah) in de trein ontmoet hebben. De ongelukkige relatie met Lynch sleept zich dan voort en Paltrow wordt serveerster. Maar als ze nog net wel haar voet tussen de treindeuren gekregen had, zou ze Lynch aangetroffen hebben met zijn Amerikaanse ex, het pand briesend verlaten en zich die leuke man uit de trein herinneren. Dat serveren zou dan ook niet lang duren.

Het gaat in Sliding Doors om persoonlijke moed en confrontaties met de macht der gewoonte, die ook een carrière uiteindelijk alleen maar verder kunnen helpen. Het moralisme van Howitt is trivialer dan dat van Kieslowski, maar de vorm van de film is ingewikkelder. De verhalen worden niet na elkaar verteld, maar door elkaar heen gemonteerd. Dat is lastiger voor de toeschouwer, dus neemt Howitt zijn toevlucht tot kunstgrepen om Helen 1 (lang haar, gewond door een overvaller) en Helen 2 (naar de kapper, ongeschonden) uit elkaar te houden, zodat het verschil soms meer op uiterlijkheden dan op karakterisering leunt. Dat bezwaar geldt de hele film, een sfeertekening van het Londense yuppie-leven.

Paltrow is een van de weinige Amerikaanse actrices die moeiteloos een Brits personage kan spelen, en dan niet alleen uit de tijd van Jane Austen (Emma) of Shakespeare. Ze kan bruisend of depressief zijn, aangeschoten of doodernstig, maar blijft altijd charmant en innemend. Soms werkt die charme bijna in haar nadeel, want ik ken niemand die onder alle omstandigheden prettig, aardig en integer blijft. Desondanks moet een groot deel van het succes van Sliding Doors op Paltrows conto geschreven worden, naast de kennelijk aan beide zijden van de oceaan bewonderde tinteling van eigentijds Londen aan de goede kant van Notting Hill.